Mówi się o nim tajemniczy reduktor stresu i błędny rycerz. Jego prawidłowe funkcjonowanie determinuje zdrowie całego organizmu. Gdy nerw błędny jest w nierównowadze, zaczynamy odczuwać dolegliwości psychiczne i fizyczne. Na szczęście możemy aktywować go samodzielnie. Podpowiadamy, jak o niego zadbać!
Nerw błędny, czyli właściwie co?
To najdłuższy nerw w ciele. Neurony, które go wytwarzają, zaczynają się w pniu mózgu (części, która wyczuwa, przetwarza i reguluje większość automatycznych funkcji ciała, np. bicie serca, tempo oddechu). Następnie nerw błędny biegnie przez szyję, tułów i trafia do narządów jamy brzusznej. Jest bezpośrednim łącznikiem w ciele między mózgiem a jelitami (naszym drugim mózgiem). Jego nazwa pochodzi od łacińskiego słowa „błąkać się, wędrować” i ma to ścisły związek z jego rozległą i niespecyficzną naturą.
Dlaczego jest taki ważny?
Nerw błędny (NB) należy do autonomicznego układu nerwowego o charakterze przywspółczulnym, czyli odpowiada za stan spoczynku, relaks i zwolnienie funkcji fizjologicznych. NB determinuje prawidłowe funkcjonowanie najważniejszych narządów w naszym ciele, powstawanie chorób i stanów zapalnych. Według badaczy, liczne powszechnie występujące problemy psychiczne i fizyczne (np. lęk, depresja, migreny, bóle pleców) świadczą o nieprawidłowym funkcjonowaniu nerwu błędnego. Uczestniczy on w wielu procesach w ciele, m.in.:
– Wyczuwanie skóry ucha,
– Pozwalanie na przełknięcie pokarmu,
– Zarządzanie drogami oddechowymi i strunami głosowymi,
– Kontrolowanie tętna i optymalnego ciśnienia krwi,
– Zarządzanie głosem i sytością,
– Kontrolowanie poziomu cukru i insuliny,
– Zarządzanie trawieniem i aktywnością układu immunologicznego,
– Tworzenie wspomnień,
– Kontrolowanie poziomu stresu.
Weź odpowiedzialność za własne zdrowie!
Żyjemy dziś w dużym stresie i pod ogromną presją. Dla naszego organizmu jest to zupełnie nowa sytuacja – nie nabył on jeszcze ewolucyjnej zdolności odróżniania typów stresorów. To znaczy, że tak samo zareagujemy na bezpośrednie zagrożenie (np. spotkanie tygrysa), co na wymagającą szefową. Przy utrzymującym się wysokim poziomie stresu, nie mamy szansy odpocząć i zaczynamy wytwarzać wysoki poziom stanu zapalnego. To wszystko powoduje, że łatwiej i częściej się załamujemy, a w naszym ciele zaczynają rozwijać się choroby, np. z grupy chorób autoimmunologicznych (epidemia dzisiejszych czasów). Jesteśmy obciążeni m.in. wysoko przetworzoną żywnością, zanieczyszczeniem powietrza, oddaleniem od natury i ciągłym pośpiechem (dokąd?).
Dobre zdrowie nie jest dostępne od ręki, każdy z nas musi samodzielnie nad nim popracować. Na szczęście dzięki zmianie nawyków nasze ciała mogą na nowo wykonywać działania, do których zostały stworzone. Problem polega na tym, że niewielu z nas daje sobie tę możliwość. Warto zainwestować w siebie i w swoje zdrowie. To najlepsza inwestycja (długoterminowa), jakiej możesz dokonać. W procesie zdrowienia nie możemy polegać tylko na lekarzach. To, czy nasze dolegliwości znikną, zależy od nas, od pracy, jaką wykonamy.
Jak aktywować nerw błędny?
Według dr N. Habiba, autora książki „Jak właściwie stymulować nerw błędny”, nie ma nic prostszego niż zadbanie o swój organizm. W końcu najlepsze rozwiązania to te najłatwiejsze. Ciało ma szansę dobrze funkcjonować, gdy komunikacja neuronalna za pomocą nerwu błędnego, działa sprawnie. Nasze ciała są często rozregulowane pod tym kątem, na szczęście dzięki prostym ćwiczeniom możemy stymulować ten najważniejszy nerw i wyeliminować stany zapalne, mgłę mózgową, czy problemy z jelitami. Wszystko jest w naszych rękach!
Oto kilka propozycji aktywowania nerwu błędnego:
Ćwiczenia oddechowe, czyli pierwszy i najskuteczniejszy sposób oddziaływania na nerw błędny. Gwałtowne i płytkie oddychanie klatką piersiową to oznaka stresu, natomiast powolne i głębokie oddychanie brzuchem powoduje reakcje „odpoczywaj i traw”, co aktywuje nerw błędny. Dodatkowo warto wykonać ćwiczenie, w którym spowalniamy oddech do sześciu na minutę (wdech 5-7 sekund, zatrzymanie oddechu 2-3 sekundy, wydech 6-8 sekund, zatrzymanie oddechu). Aby uzyskać najlepsze rezultaty, warto wykonywać tę technikę kilka razy dziennie, szczególnie w stresowych momentach.
Ekspozycja na zimno jest jednym z najprostszych sposobów, aby uzdrowić utracony nerw błędny. To nie musi być wskakiwanie do lodowatego jeziora, wystarczy zakończenie prysznica zimną wodą. Na początku będzie to szok dla organizmu, jednak jeśli skupisz się na kontrolowaniu swojego oddechu, wyszkolisz ciało, a twój nerw błędny stanie się bardzo silny!
Nucenie, gdy praktykujemy je głęboko w gardle, aktywujemy mięśnie i sprawiamy, że wibrują. Jednocześnie stymulują nerw błędny do wysyłania sygnałów. Istnieje wiele słów, które można nucić, ale za najbardziej skuteczną uważa się sylabę „om”. Więcej o tym dźwięki piszemy TU.
Głośny śmiech i joga śmiechu to skuteczne metody poprawy nastroju i rytmu zatokowego. Gdy śmiejemy się prawdziwie i energicznie, zazwyczaj używamy przepony. Dzięki temu jesteśmy w stanie zrównoważyć wzorce oddechowe, czyli ćwiczyć nerw błędny. Oglądanie śmiesznych filmików i komedii jest jak najbardziej wskazane!
Medytacja pozytywnie wpływa na nerw błędny, ponieważ podczas praktyki skupiamy się na oddechu. Istnieje wiele typów medytacji, jednak najbardziej zalecane są: medytacja oddechu, medytacja pełnej życzliwości, vipassana i medytacja uważności.
Prawdziwe jedzenie jest dziś wyzwaniem. Aby odżywiać się w pełni zdrowo, należy przyjąć postawę „łowcy”, który poszukuje nieskażonych pokarmów, które dała Matka Ziemia. Istnieją produkty, które mają negatywny wpływ na funkcjonowanie naszych komórek i układu trawiennego (= nasilanie się procesów zapalnych). Ważne jest, aby wybierać ekologiczne, uprawianie lokalnie owoce i warzywa, zboża niemodyfikowane genetycznie oraz ekologiczne orzechy i pestki. Pomocne jest także przyjmowanie dobrej jakości probiotyków, które zwiększą różnorodność bakterii w naszych jelitach.
Masaż to doskonały przykład aktywacji układu przywspółczulnego i poprawy napięcia błędnego. Do tych, które mają najlepszy wpływ na nerw błędny zalicza się m.in. chiński masaż głowy, tradycyjny masaż tajski. Dla tych, którzy mają problem ze zrelaksowaniem się, zalecana jest refleksologia.
Akupunktura małżowiny usznej pobudza funkcjonowanie nerwu błędnego. Coraz więcej wyników badań pokazuje, że taka forma stymulacji wywołuje pozytywne skutki u pacjentów cierpiących m.in. na depresję, lęk, epilepsję.
Patrycja Zwolińska
Odkąd zaczęłam podążać drogą zdrowia i większej świadomości moje życie obróciło się do góry nogami. Pokochałam stać na głowie, kiedy wszystko jest na właściwym miejscu – włącznie ze mną. Codziennie uczę się sztuki wdzięczności i zachwytu nad naturą, która nie ma sobie równych. Jest dla mnie najlepszym lekarstwem. Kocham górskie wędrówki w nieznane, ale także wpatrywanie się w piękno kwitnących bzów, chodzenie boso po trawie. Kocham po prostu być ze światem, nie przeciw niemu. Na postrzeganie samej siebie i świata wpłynęły znacznie joga i medytacja, które nieustannie uczą mnie pokory i dystansu. Pasjonuje mnie Ajurweda i Medycyna Chińska, które patrzą na człowieka holistycznie. Odkąd zostałam wegetarianką moją nową pasją stało się roślinne gotowanie – uczę się leczyć pożywieniem. Lubię obserwować niebo i wpatrywać się w gwiazdy, które dzięki astrologii bardziej rozumiem. Wracając na ziemię – jestem studentką dziennikarstwa, która ulgę znajduje w pisaniu. Jestem także marzycielką i wolną duszą, która stale szuka swojej ziemskiej ścieżki.
