Zyskujemy coraz większą świadomość tego, jak traumy z przeszłości mogą determinować nasze życia. Rozumiejąc, że mogą być realnymi przeszkodami na drodze do szczęścia tu i teraz, szukamy metod na to, aby się z nimi rozprawić. Czy Brainspotting może być jedną z nich?
Trauma a Brainspotting
Trauma, niezależnie od tego, czy wynika z jednorazowego doświadczenia, np. nagłej śmierci bliskiej osoby, czy ciągu powtarzających się wydarzeń, takich jak bycie ofiarą przemocy fizycznej lub psychicznej, każdego z nas może poruszyć w inny sposób. Niektórzy ludzie mogą wyraźnie spełniać kryteria związane z zaburzeniem stresu pourazowego (PTSD), takie jak:
– Natrętne, nawracające, paraliżujące wspomnienia,
– Poczucie beznadziei,
– Utrata chęci do spędzania czasu z bliskimi czy realizowania codziennych zobowiązań,
– Ograniczone doświadczanie emocji, wycofanie emocjonalne lub trudności w nawiązywaniu bliskich relacji z innymi,
– Imperatyw ciągłego trzymania gardy, emocjonalnej lub fizycznej,
– Życie w nieustannym poczuciu zagrożenia,
–Unikanie miejsc, sytuacji, osób lub myśli związanych z traumatycznym wydarzeniem,
– Wyparcie traumatyzującego doświadczenia,
– Reakcje fizjologiczne, takie jak takie jak przyspieszone bicie serca, zwiększone napięcie mięśniowe, poty, drżenie lub uczucie duszności,
– Napady paniki lub nasilające się fobie,
– Depresja,
– Zanik libido,
– Zachowania autoagresywne.
Znacznie więcej osób wykazuje jednak odporne reakcje lub krótkotrwałe, subkliniczne symptomy, które wykraczają poza kryteria diagnostyczne. To sytuacja o tyle niebezpieczna, że przez to osoby te mogą żyć w nieświadomości tego, co powoduje u nich regres zdrowotny, czy to na poziomie psychicznym, czy fizycznym, kiedy np. występują objawy psychosomatyczne. Nieprzepracowana trauma może w konsekwencji doprowadzić m.in. do nasilenia się objawów związanych z zespołem stresu pourazowego (PTSD) lub innych zaburzeń psychicznych, takich jak depresja, lęki, zaburzenia obsesyjno-kompulsywne, zaburzenia odżywiania czy zaburzenia osobowości, trudności w utrzymywaniu zdrowych relacji interpersonalnych, w pracy lub w szkole a także może być związana ze zwiększonym ryzykiem wystąpienia różnych problemów zdrowotnych, takich jak choroby sercowo-naczyniowe, nadciśnienie tętnicze, problemy z układem pokarmowym, zaburzenia snu oraz obniżona odporność. Na szczęścia w przestrzeni publicznej jest coraz więcej miejsca na to, aby pogłębiać świadomość szkodliwości nieprzepracowanych traum, dzięki czemu osoby zmagające się z tak negatywnymi echami z przeszłości mogą odczuwać mniej barier w szukaniu pomocy. Nic dziwnego, że potencjalnych jej form pojawia się coraz więcej. Jedną z nich jest Brainspotting.
Czym jest Brainspotting?
Brainspotting jest terapeutyczną metodą opracowaną przez psychoterapeutę David’a Grand’a w 2003 r., jako rozwinięcie jego pracy w terapii EMDR (z ang. Eye Movement Desensitisation and Reprocessing), która opiera się na założeniu, że ludzki mózg posiada naturalne, wrodzone zasoby do regeneracji psychicznej. Podczas sesji EMDR ze swoimi pacjentami, Grand zauważył, że, ograniczenie ruchów gałek ocznych jego pacjentów, a raczej unieruchomienie ich w pewnym, określonym punkcie (z ang. spot) skupienia pomogło im lepiej przetworzyć traumatyczne doświadczenia z przeszłości. I tak właśnie powstał Brainspotting. Metoda ta skupia się na wykorzystaniu ukierunkowanej uwagi oraz wzroku do rozpoznania, przetwarzania i rozwiązania traumy oraz innych trudnych doświadczeń emocjonalnych. Zdaniem specjalistów to narzędzie „dzięki któremu możemy zlokalizować, przetworzyć i uwolnić pamięć przykrych doświadczeń, które często pozostają poza zasięgiem świadomości.” Główną koncepcją stojącą za metodą Brainspotting jest przekonanie, że nasz wzrok jest bezpośrednio powiązany z naszymi przeżyciami emocjonalnymi, przez co może być niezwykle przydatny w procesach leczenia traumy. Wykorzystując ten zmysł, jesteśmy w stanie przywrócić organizmowi osłabioną traumatyzującym doświadczeniem zdolność do samoregulacji i powrócić do stanu wewnętrznej równowagi. Podczas sesji Brainspottingu terapeuta wspiera klienta w skupieniu uwagi na konkretnym “brainspot” – miejscu w polu wzroku, które związane jest z konkretnymi wspomnieniami, uczuciami lub doświadczeniami. Przez skupienie uwagi na danym “brainspot”, ma on możliwość głębokiego zanurzenia się w swoje emocje i przeżycia, co może prowadzić do ich przetworzenia i uzdrowienia. Podczas sesji terapeuta wspiera klienta w identyfikowaniu i eksplorowaniu tych punktów, co ma na celu pomoc w przetwarzaniu i zredukowaniu niszczycielskiej siły traumy. Proces ten może obejmować różne techniki, w tym skupienie uwagi na odczuwanych emocjach i doświadczeniach fizycznych, eksplorację myśli i obrazów związanych z traumą, oraz uwalnianie blokad emocjonalnych poprzez działania somatyczne. Terapeuta może również wykorzystywać narzędzia, takie jak medytacja prowadzona, oddech czy dotyk, aby pomóc klientowi w skupieniu uwagi na traumie i przetwarzaniu jej w bezpieczny sposób. Specyfiką tej metody jest fakt, że sesje z terapeutą nie wymagają werbalnego otwarcia się – dzięki temu Brainspotting może być przydatny w przepracowywaniu traum dla osób, które mają duży problem z opowiadaniem o swoich przeżyciach lub mają niekompletne wspomnienia dotyczące traumatycznego wydarzenia z przeszłości. Terapeuci praktykujący tę metodę podkreślają, że kluczowym elementem terapii Brainspotting jest stworzenie bezpiecznej przestrzeni, opartej na zaufaniu między wszystkimi uczestnikami sesji, w której klient może swobodnie eksplorować i przetwarzać swoje traumy, przy wsparciu doświadczonego terapeuty.
Czy Brainspotting działa?
Chociaż badań nad skutecznością metody Brainspotting jest jeszcze relatywnie niewiele, niektóre z nich wykazały, że jest ona skuteczniejsza w leczeniu traumy niż EMDR i może przynieść potencjalne korzyści w postaci zmniejszenia objawów traumy takich jak:
– Napady lękowe,
– Zaburzenia depresyjne,
– Chroniczny ból,
– Uzależnienia.
Niezależnie od tego, na jaką metodę zadbania o swoje zdrowie psychiczne się zdecydujesz pamiętaj, że kluczowe jest wybranie tej, która daje Ci poczucie bezpieczeństwa, wynikającego również z tego, że pracujesz z kompetentnym, sprawdzonym specjalistą. Jeśli czujesz potrzebę pracy z terapeutą, ale chcesz spróbować bardziej tradycyjnych metod terapii, sprawdź, czym są nurt poznawczo-behawioralny i psychodynamiczny. Piszemy o tym TU.
Monika Dąbrowska
Odkąd pamiętam moje życie było związane z pracą nad ciałem – najpierw pływałam, potem grałam w siatkówkę, równolegle zakochałam się w nartach, a wreszcie trafiłam na jogę i przy niej pozostanę już na zawsze. To był mój pierwszy przemyślany krok w holistycznej pracy nad sobą. Po nim nastąpiły kolejne, odżywianie, świadoma pielęgnacja, praca nad emocjami, własnymi barierami i wiele innych. Gdzieś pośrodku tej drogi zrodził się pomysł na portal Twig.pl, który ma być inspiracją dla innych (i dla mnie) do wprowadzania dobrych praktyk w codzienności. Rozpoczynając ten projekt zostawiłam za sobą dotychczasowe życie zawodowe związane z marketingiem i reklamą i pracą w takich branżach jak moda i uroda. Na co dzień nie mogę żyć bez książki, filmu i teatru. Na mojej ścieżce edukacji pojawiła się nawet szkoła aktorska, pierwsza życiowa lekcja otwartości. Kolejne odebrałam podróżując. Coraz więcej miejsca w moim życiu zajmuje natura. Latem uciekam z Warszawy (w której mieszkam) nad Narew, gdzie trochę zdradzam jogę pływając na wakeboardzie albo po prostu gapiąc się w słońce.
