Myślenie o tym, że kiedyś stres przestanie gościć w naszych życiach, jest niestety życzeniowe. Na szczęście dobre wieści są takie, że możemy świadomie uczyć się tym stresem operować, nie tylko mu przeciwdziałać, ale również niwelować jego skutki codziennymi rytuałami. To nie wszystko! Naukowcy niedawno wykazali, że im jesteśmy starsi, tym mniej jesteśmy podatni na działanie stresu. Jak to możliwe?
Czym jest stres?
Na pewno przeżywasz go z większą lub mniejszą częstotliwością regularnie, ale czy potrafisz dokładnie określić, czym właściwie jest? Stres najprościej można zdefiniować jako reakcję organizmu w odpowiedzi na sytuacje, które wytrącają go ze stanu równowagi, nadmiernie obciążają lub wykraczają poza jego umiejętności zaradzenia ich skutkom. Stres determinuje życia ludzi na całym świecie:
– 91% Australijczyków przyznaje się do odczuwania chronicznego stresu związanego z co najmniej 1 obszarem życia,
– Brytyjscy pracownicy przyznają, że często odczuwają stres tak silny, że aż wywołujący uczucie choroby,
– 86% Chińczyków przyznaje się do odczuwania stresu w miejscu pracy,
– 33% Amerykanów przyznaje się do odczuwania intensywnego stresu na co dzień,
– 48% Amerykanów ma problemy ze snem wynikające ze stresu,
– 70% Polaków odczuwa stres często, 25% codziennie, a 9% przyznaje się do bycia pod wpływem chronicznego stresu od dłuższego czasu.
Stres sam w sobie nie jest zjawiskiem złym. Ten pozytywny, tzw. eustres, działa jak siła napędowa mobilizująca do rozwoju, podejmowania wyzwań i odbijania się od porażek. Aby stres działał na nas w taki sposób, musi być serwowany ciału w umiarkowanych dawkach. Niestety, jak wskazują powyższe statystyki, wielu z nas doświadcza go w zbyt dużych ilościach niemal każdego dnia. Do obszarów, które generują go najwięcej, zaliczamy:
– Finanse,
– Pracę,
– Obowiązki rodzinne,
– Związek,
– Osobiste problemy zdrowotne,
– Wydatki związane z prowadzeniem domu,
– Stabilność zawodową,
– Problemy zdrowotne najbliższych,
– Osobiste bezpieczeństwo.
Czy podatność na stres spada z wiekiem?
Teoretycznie można być stwierdzić, że skoro z wiekiem mamy coraz więcej obowiązków, powinniśmy mieć też więcej stresu. Tak jest, praca, dom, relacje, to wszystko może zamieniać się w intensywne bodźce stresowe. Jednak nie chodzi tylko o to, czy mamy się czym stresować, ale również o to, w jaki sposób na stresory reagujemy. Jak pokazują badania przeprowadzone przez dr David’a Almeida’e z Uniwersytetu Penn State, opublikowane w magazynie „Developmental Psychology” pod koniec 2022 r., istnieje zależność między wiekiem a podatnością na stres. Jak zauważył naukowiec, kiedy jesteśmy młodzi, mamy mniej doświadczenia, wiele wyzwań przeżywamy po raz pierwszy w życiu, a żonglowanie obowiązkami rodzinnymi i zawodowymi to coś, do czego nie jesteśmy przyzwyczajeni. Wraz z wiekiem zmienia się jednak nasza optyka oraz motywacja, wiemy już, z jak dużymi wyzwaniami jesteśmy w stanie sobie poradzić i w związku z tym inaczej definiujemy to, co jest w stanie wprowadzić nas w stan głębokiego stresu. Można to porównać do wychowywania pierwszego i drugiego dziecka – rzeczy, które przy pierwszym podejściu wydawały się nie do ogarnięcia, bo po prostu były nieznane, za drugim razem, dzięki doświadczeniu, zazwyczaj nie budzą tylu negatywnych emocji. Dr Almeida przeprowadził swoje badania na grupie dużo większej niż 2 osoby. W swojej pracy wykorzystał dane zgromadzone przez National Study of Daily Experiences, zawierające informacje o życiorysach, w tym reagowania na stres, 3000 Amerykanów zebrane na przestrzeni 40 tysięcy dni. Uczestnicy badania regularnie udzielali wywiadów telefonicznych, podczas których byli przepytywani z wpływu stresu na ich codzienne życia. Zgromadzone dane pozwoliły na wysnucie wniosku, że wraz z wiekiem nie tylko mniej bodźców postrzegamy jako te stresowe, ale również reagujemy na nie z mniejszym natężeniem emocjonalnym. Dr Almedia zauważył również, że to, w jaki sposób uczymy się reagować na stres i niwelować jego skutki na co dzień, ma znaczący wpływ na to, jak się starzejemy. Im większa podatność na stres, tym większe podobieństwo szybszej degeneracji organizmu na wielu poziomach.
Każdego dnia uczymy się dbać o siebie z uważnością, dlatego staramy się włączać do naszej rutyny praktyki antystresowe. Jeśli chcesz zacząć uczyć się niwelować skutki stresu, z pewnością zainteresują Cię te artykuły: o treningu Jacobsona przeczytasz TU, o tańcu intuicyjnym TU, o treningu TRE TU, a składnikach pokarmowych wzmacniających układ nerwowy TU.
Monika Dąbrowska
Odkąd pamiętam moje życie było związane z pracą nad ciałem – najpierw pływałam, potem grałam w siatkówkę, równolegle zakochałam się w nartach, a wreszcie trafiłam na jogę i przy niej pozostanę już na zawsze. To był mój pierwszy przemyślany krok w holistycznej pracy nad sobą. Po nim nastąpiły kolejne, odżywianie, świadoma pielęgnacja, praca nad emocjami, własnymi barierami i wiele innych. Gdzieś pośrodku tej drogi zrodził się pomysł na portal Twig.pl, który ma być inspiracją dla innych (i dla mnie) do wprowadzania dobrych praktyk w codzienności. Rozpoczynając ten projekt zostawiłam za sobą dotychczasowe życie zawodowe związane z marketingiem i reklamą i pracą w takich branżach jak moda i uroda. Na co dzień nie mogę żyć bez książki, filmu i teatru. Na mojej ścieżce edukacji pojawiła się nawet szkoła aktorska, pierwsza życiowa lekcja otwartości. Kolejne odebrałam podróżując. Coraz więcej miejsca w moim życiu zajmuje natura. Latem uciekam z Warszawy (w której mieszkam) nad Narew, gdzie trochę zdradzam jogę pływając na wakeboardzie albo po prostu gapiąc się w słońce.
