Jagody jałowca są stosowane od wieków w medycynie naturalnej jako środek moczopędny, antyseptyczny, przeciwcukrzycowy, wspierający trawienie i przynoszący ulgę przy zapaleniu stawów. Dziś nauka potwierdza jego działanie na wielu poziomach – w końcu zioła oddziałują na organizm ludzki holistycznie. Jakie cenne właściwości skrywa w sobie jałowiec? Podpowiadamy!
Rośliny były od wieków używane jako leki w leczeniu różnych chorób przez większość cywilizacji świata. Zrozumienie i poznanie ich właściwości umożliwiło nam dziś opracowanie nowych leków roślinnych, które są jednym z filarów medycyny. Dziś przyglądamy się, co na temat jałowca mówi nauka.
Jałowiec – poznajmy się!
Jałowiec pospolity (Juniperus communis L.) to wiecznie zielone, aromatyczne drzewo występujące w Europie Środkowej. Należy do jednej z najwolniej rosnących roślin w tym regionie. Jego plusem jest jednak to, że może żyć nawet ponad tysiąc lat!
Surowcem leczniczym jest szyszkojagoda jałowca, choć jak tłumaczy Ruta Kowalska w książce „Zioła w pełni”: „chociaż szyszkojagody przypominają soczystą jagódkę, to tak naprawdę jest to rodzaj szyszki. Z botanicznego punktu widzenia żaden z nich owoc, ale w powszechnym użyciu szyszkojagody tak właśnie się określa”. Dojrzałe jagody zbiera się jesienią i zimą – zaleca się po pierwszych przymrozkach (wtedy zbiór jest łatwiejszy). W tym celu można pozyskiwać je ręcznie lub delikatnie otrząsać drzewo (pamiętając o szacunku do rośliny).
Jakie cenne związki kryją się w jałowcu?
Przede wszystkim olejek eteryczny z terpenami – m.in. pinenem, limonenem, kamfenem. Co ciekawe, olejek ten może skrywać w sobie ponad 100 różnych składników! Oprócz tego szyszkojagody jałowca zawierają w sobie flawonoidy, żywicę, garbniki, związek goryczowy i kwasy organiczne. Skład ten decyduje o prozdrowotnym działaniu rośliny.
Jałowiec i jego 5 korzyści zdrowotnych potwierdzonych przez naukę
Przeciwbakteryjne i przeciwgrzybicze
Duża zawartość fitoncydów, które są naturalnym antybiotykami, sprawia, że jałowiec jest prawdziwym czempionem w walce z chorobotwórczymi bakteriami, grzybami i pierwotniakami. Najczęściej jest wykorzystywany do zwalczania patogenów zalegających w drogach moczowych. Wiele badań potwierdza takie działanie jałowca – m.in. to z 2005 r. kiedy to wykazano właściwości przeciwbakteryjne i przeciwgrzybicze przeciwko 16 gatunkom bakterii, drożdżaków, grzybów i dermatofitom, które są najczęstszą przyczyną grzybic skóry.
Antyoksydacyjne
Ekstrakty z owoców jałowca cechują się silnym działaniem przeciwutleniającym, co potwierdza nauka! Pokarmy bogate w antyoksydanty są ważne dla zdrowia, bowiem chronią komórki ludzkie przed uszkodzeniami, które w przeciwnym razie mogłyby prowadzić do chorób. Badanie z 2014 r. wykryło ponad 70 związków w olejku eterycznym z jałowca – każdy z nich wzmacnia silne działanie przeciwutleniające!
Czym są przeciwutleniacze? Wszystko, co musisz o nich wiedzieć w pigułce, znajdziesz TU.
Poprawiające trawienie
Jałowiec jest wykorzystywany w tym celu od lat. Badania pokazują, że jest on przydatny w łagodzeniu wielu zaburzeń żołądkowo-jelitowych ze względu na jego działanie wiatropędne, przeciwskurczowe i przeciwbakteryjne. Szyszkojagody są gorzkie, a więc z natury mają działanie wspierające procesy trawienia.
Neuroprotekcyjne
Szyszkojagody jałowca wykazują działanie ochronne na tkankę nerwową i polepszenie pamięci (badania na zwierzętach). Są one dobrym wyborem przy chorobach, takich jak: choroba Parkinsona, Alzheimera i inne choroby neurologiczne. Dla przykładu – wdychanie olejku eterycznego z jałowca przez 21 dni poprawiło deficyty pamięci w szczurzym modelu Alzheimera. Stwierdzono, że praktyka ta zapobiega uszkodzeniom oksydacyjnym w mózgu gryzoni.
Promujące zdrowie serca
Jałowiec sprzyja zdrowiu serca, poprawiając poziom tzw. dobrego cholesterolu HDL, obniżając wysoki poziom trójglicerydów i tzw. złego cholesterolu LDL. Badanie na szczurach chorych na cukrzycę wykazało, że leczenie ekstraktem z szyszkojagód jałowca obniżyło poziom cholesterolu całkowitego o 57% i trójglicerydów o 37% w porównaniu z grupą kontrolną. Chociaż brakuje badań na ludziach, dane pochodzące od zwierząt pokazują, że jałowiec to dobry naturalny sposób na zmniejszenie czynników ryzyka chorób serca!
Jakie zioła na obniżenie ciśnienia krwi? O tych najskuteczniejszych piszemy TU.
Jałowiec – zanim zastosujesz
Z rośliną tą należy postępować ostrożnie i z umiarem (hasło klucz), bowiem jest bardzo silna w działaniu. Nie przekraczaj zalecanych dawek – przedawkowanie może skutkować podrażnieniem nerek i krwiomoczem. Nie stosuj w czasie ciąży, laktacji, niewydolności nerek, marskości wątroby, wrzodach żołądka, czy stanach zapalnych jelit.
Jak stosować jałowiec? Opcji jest wiele. Możesz postawić na gotowe preparaty apteczne, zielarskie (np. maści, ekstrakty) lub przygotować samodzielnie domowe remedia. Tworząc napar z owoców pamiętaj o tym, aby surowiec rozdrobnić przed użyciem – wtedy ma większą moc.
Napar z owoców jałowca:
1 łyżkę rozdrobnionych jagód zalej szklanką wrzątku. Odstaw pod przykryciem do zaparzenia na około 30 minut. Popijaj jako środek wspierający trawienie, bakteriobójczy i moczopędny. Ku zdrowotności!
Patrycja Zwolińska
Odkąd zaczęłam podążać drogą zdrowia i większej świadomości moje życie obróciło się do góry nogami. Pokochałam stać na głowie, kiedy wszystko jest na właściwym miejscu – włącznie ze mną. Codziennie uczę się sztuki wdzięczności i zachwytu nad naturą, która nie ma sobie równych. Jest dla mnie najlepszym lekarstwem. Kocham górskie wędrówki w nieznane, ale także wpatrywanie się w piękno kwitnących bzów, chodzenie boso po trawie. Kocham po prostu być ze światem, nie przeciw niemu. Na postrzeganie samej siebie i świata wpłynęły znacznie joga i medytacja, które nieustannie uczą mnie pokory i dystansu. Pasjonuje mnie Ajurweda i Medycyna Chińska, które patrzą na człowieka holistycznie. Odkąd zostałam wegetarianką moją nową pasją stało się roślinne gotowanie – uczę się leczyć pożywieniem. Lubię obserwować niebo i wpatrywać się w gwiazdy, które dzięki astrologii bardziej rozumiem. Wracając na ziemię – jestem studentką dziennikarstwa, która ulgę znajduje w pisaniu. Jestem także marzycielką i wolną duszą, która stale szuka swojej ziemskiej ścieżki.
