Przyzwyczailiśmy się, że dieta wpływa na poziom energii, nastrój, stan skóry czy kształtowanie sylwetki. Czy to możliwe, żeby jej działanie regulowało też ludzkie DNA? Dziś poruszamy temat “dieta, a geny”.
Epigenetyka
Zgodnie z oficjalną definicją epigenetyka to nauka zajmująca się badaniem zmian ekspresji genów, które nie są związane ze zmianami w sekwencji DNA. W praktyce oznacza to naukowe przyglądanie się z bliska relacji między naszym kodem genetycznym a oddziałującym na niego środowiskiem. Każdy z nas posiada swój unikatowy zestaw genów, który jest swoistą mieszanką tego, jacy biologicznie byli nasi przodkowie. Zestaw ten może predysponować nas do różnych zaburzeń zdrowotnych, od otyłości do cukrzycy. To właśnie dzięki epigenetyce wiemy, że poprzez swój styl życia możemy wpływać na nasze geny, aktywując je lub wyciszając, a tym samym minimalizując ryzyko wystąpienia tego, do czego jesteśmy biologicznie predestynowani. Ta przełomowa dziedzina nauki pokazuje nam, jak dzięki elementom takim jak poziom aktywności fizycznej, jakość snu czy właśnie dieta możemy kontrolować nasze DNA.
Dieta, a geny
Jesteś tym, co jesz, również na poziomie działania genów. Możesz optymalizować ich ekspresję w taki sposób aby poprawiać swoją kondycję fizyczną, usprawniać metabolizm, regulować stany zapalne skóry a nawet znacząco zmniejszać ryzyko wystąpienia całego wachlarza chorób, od cukrzycy po choroby serca i raka. Ta dietetyczna machina działa jednak w dwie strony: jeśli Twojemu ciału brakuje niezbędnych substancji odżywczych, a Twoje posiłki obfitują w składniki zaburzające pracę niektórych organów czy gospodarkę hormonalną, możesz podkręcić ryzyko utraty stanu zdrowia. Na liście produktów, które od specjalistów od epigenetyki dostają czerwoną kartkę, znajdują się:
– Wysoko przetworzone gotowe posiłki,
– Słodycze bazujące na białym cukrze,
– Żywność genetycznie modyfikowana,
– Produkty o wysokiej zawartości chemicznych konserwantów, kolorantów i sztucznych substancji smakowych i zapachowych.
O tym, na co jeszcze wpływają geny, przeczytasz TU.
Co jeść dla zdrowych genów?
Zanim przejdziemy do omówienia konkretnych grup produktów, chcieliśmy zwrócić uwagę na kwestię jakości jedzenia. Nawet najbardziej wyrafinowane produkty nie będą miały pozytywnego wpływu na Twoje zdrowie, jeśli będą wytworzone przy udziale całej listy (często toksycznych) substancji chemicznych. Naturalne, ekologiczne, świeże i sezonowe produkty, których proces wzrostu nie jest stymulowany przez sztuczne nawozy, hormony czy pestycydy to podstawa zapewnienia sobie substancji odżywczych niezbędnych do utrzymania genetycznego szczęścia. A teraz czas na konkrety. Oto one:
Probiotyki
Zwane też potocznie dobrymi bakteriami, probiotyki to mikroorganizmy naturalnie występujące w mikroflorze naszego przewodu pokarmowego. Chronią one naszą florę jelitową, usprawniają procesy trawienne oraz zwiększają wchłanianie substancji odżywczych z pożywienia. Możesz znaleźć je też w niektórych produktach spożywczych, takich jak kiszonki, kombucha, natto (więcej piszemy o nim TU), tempeh czy kefir. Włączając je do diety usprawniasz funkcjonowanie całego organizmu. Jelita i mózg zbudowane są z tych samych komórek, a przez całe dalsze życie połączone są nerwem błędnym. Ten najdłuższy z nerwów czaszkowych działa jak dwukierunkowa autostrada, która jest przekaźnikiem sygnałów między mózgiem a jelitami, w których znajduje się ponad 90% receptorów serotoniny. Dlatego wszystko to, co jemy, wpływa nie tylko na nasz nastrój, ale i zdrowie psychiczne! Jeśli zastanawiasz się, czy warto przekonać się do zawierających probiotyki kiszonek, rozwiejemy Twoje wątpliwości! Szczegóły znajdziesz TU.
Produkty stymulujące detoksykację
Skumulowane w organizmie toksyny mogą przyczyniać się do zaburzenia funkcjonowania poszczególnych układów, od nerwowego po trawienny. Dlatego tak ważne jest, aby wspierać działanie naturalnych mechanizmów oczyszczania ciała. Nie mamy tu na myśli agresywnych, inwazyjnych detoksów skazujących Cię na żywienie się kilkoma liśćmi sałaty na dobę. Wręcz przeciwnie, epigenetyczna dieta powinna być zbilansowana tak, aby znalazły się w niej produkty wspomagające oczyszczanie, a jednocześnie sycące i dające satysfakcję na poziomie smaku. Aby stymulować wewnętrzny detoks, włącz do swojej diety kalafior, brokuły, zielone, liściaste warzywa i kiełki. Więcej o nieinwazyjnym sposobie na oczyszczanie ciała, który możesz stosować bez większych wyrzeczeń, przeczytasz TU.
Antyoksydanty
Antyoksydanty, zwane inaczej przeciwutleniaczami, to związki chemiczne, które chronią organizm przed szkodliwym działaniem wolnych rodników i związanym z nimi stresem oksydacyjnym. Pomagają niwelować wpływ toksyn, które nasze ciała zasysają wraz z pożywieniem, wdychanym powietrzem czy stosowanymi na co dzień kosmetykami. Najwięcej antyoksydantów znajdziesz w świeżych owocach i warzywach, takich jak borówki, jagody, truskawki, winogrona, zielone, liściaste warzywa, pomidory, brokuły, śliwki, jabłka czy kiełki. Jeśli nie chcesz, aby Twoje bogate w antyoksydanty produkty straciły swoją moc, pamiętaj o odpowiednim ich przechowywaniu. Więcej o tym, jak to zrobić, piszemy TU.
Zdrowe tłuszcze
Regularne włączanie zdrowych tłuszczów do posiłków (więcej o tym, czym dokładnie są i gdzie można je znaleźć, piszemy TU) gwarantuje m.in. regulowanie wchłaniania cukrów, stabilizowanie gospodarki hormonalnej, poprawę jakości skóry, włosów i paznokci czy prawidłowe funkcjonowanie układu krwionośnego. Proponujemy włączać je już do pierwszego posiłku, stawiając na wytrawne śniadania, takie jak tosty z awokado, jajecznicę lub tofucznicę z dużą ilością warzyw polanych oliwą, a w ramach przekąski wybierać orzechy.
Aminokwasy
Te związki chemiczne wspierają nasze geny na wielu polach: są budulcem białek, poprawiają kondycję i wydolność, regulują pracę układu odpornościowego i przeciwdziałają stanom depresyjnym. Znajdziesz je w produktach pełnoziarnistych, takich jak kasza gryczana czy komosa ryżowa, strączkach, orzechach, soi, jajkach i produktach mlecznych. Aminokwasy to również skuteczna broń w walce o poprawę koncentracji i zdolności kognitywnych, warto więc zwracać uwagę na poziom ich spożycia w okresach wzmożonego wysiłku intelektualnego.
Każdy z powyższych składników odżywczych jest nienegocjowalną bazą diety z Okinawy. Czym dokładnie jest ten sposób odżywiania i w jaki sposób może przyczynić się do długowieczności? Na wszystkie pytania odpowiadamy TU.
Monika Dąbrowska
Odkąd pamiętam moje życie było związane z pracą nad ciałem – najpierw pływałam, potem grałam w siatkówkę, równolegle zakochałam się w nartach, a wreszcie trafiłam na jogę i przy niej pozostanę już na zawsze. To był mój pierwszy przemyślany krok w holistycznej pracy nad sobą. Po nim nastąpiły kolejne, odżywianie, świadoma pielęgnacja, praca nad emocjami, własnymi barierami i wiele innych. Gdzieś pośrodku tej drogi zrodził się pomysł na portal Twig.pl, który ma być inspiracją dla innych (i dla mnie) do wprowadzania dobrych praktyk w codzienności. Rozpoczynając ten projekt zostawiłam za sobą dotychczasowe życie zawodowe związane z marketingiem i reklamą i pracą w takich branżach jak moda i uroda. Na co dzień nie mogę żyć bez książki, filmu i teatru. Na mojej ścieżce edukacji pojawiła się nawet szkoła aktorska, pierwsza życiowa lekcja otwartości. Kolejne odebrałam podróżując. Coraz więcej miejsca w moim życiu zajmuje natura. Latem uciekam z Warszawy (w której mieszkam) nad Narew, gdzie trochę zdradzam jogę pływając na wakeboardzie albo po prostu gapiąc się w słońce.
