Strona intenetowa używa plików cookies w celach statystycznych, reklamowych oraz funkcjonalnych. Kliknij tutaj, żeby dowiedzieć się jaki jest cel używania cookies oraz jak zmienić ustawienia cookies w przeglądarce. Więcej informacji znajdą Państwo w zakładce Polityka Prywatności.

Rozumiem
Ciało - Trendy
22.06.2022

Kolor czerwony i smak gorzki, czyli letnie "o siebie dbanie" według Tradycyjnej Medycyny Chińskiej

Kolor czerwony i smak gorzki, czyli letnie “o siebie dbanie” według Tradycyjnej Medycyny Chińskiej
Zdjęcie Constantin Panagopoulos/ Unsplash
Zdjęcie Constantin Panagopoulos/ Unsplash

Lato! Czas, kiedy wszystko w pełni się rozwija. Czas, w którym nasze serce otwiera się. Podążając za klasyką Tradycyjnej Medycyny Chińskiej, czyli za ,,Kanonem Medycyny Chińskiej Żółtego Cesarza”: „…w trakcie trzech miesięcy letnich mocno świeci słońce i obficie pada deszcz. Energia nieba zstępuje, a energia ziemi unosi się w górę. Z chwilą gdy te energie się jednoczą, dochodzi do połączenia nieba i ziemi. Dzięki temu dojrzewają rośliny i pojawia się bogactwo kwiatów, owoców i zwierząt.” Dziś podpowiadamy, co Tradycyjna Medycyna Chińska zaleca, by wesprzeć swoje zdrowie i dobre samopoczucie latem.

Przemiana ognia, ekspansja i wzrost

Jak mówi Tradycyjna Medycyna Chińska, lato to czas wielkiego Yang. Czas wspaniałego wzrostu. Czas beztroski, zabawy i spotkań z przyjaciółmi. Lato to najjaśniejsza z pór roku, czas największej aktywności i radości. Ekspansja, lekkość, jasność i twórczość. Warto wstawać wcześnie, wystawić się na działanie słońca, nakarmić się światem przyrody i rozkwitnąć. Latem w sposób naturalny stajemy się bardziej towarzyscy i otwarci na poznawanie nowych ludzi i świata. Zatem pracujmy, bawmy się, podróżujmy i bądźmy radośni. Podążajmy za tym, co nas woła. To właśnie efekt “otwierającego” się serca.

Wg TCM lato, czyli najgorętsza z pór roku, związana jest z elementem ognia, któremu przyporządkowuje się serce oraz jelito cienkie. Dominującą energią jest gorąco. Kolorem przypisanym tej porze roku jest czerwony, a smakiem gorzki: „nadprzyrodzone siły Lata utworzyły gorąco w Niebiosach i ogień na Ziemi; tworzą serce i puls wewnątrz ciała… czerwony kolor, język i zdolność wyrażania śmiechu… tworzą smak gorzki i emocje szczęścia i radości”. Przyjrzyjmy się temu po kolei.

Medycyna Chińska
Zdjęcie Anastasiia Rozumna/ Unsplash

Czas Serca i Jelita Cienkiego

W kontekście naszego organizmu, lato to pora roku powiązana z obiegiem czynnościowym Serca i Jelita cienkiego. To właśnie te struktury ciała wymagają szczególnego wsparcia z naszej strony. Według TCM, serce funkcjonuje podobnie jak mózg. Nie tylko reguluje krążenie krwi, ale również kontroluje świadomość, ducha, sen, pamięć oraz mieści w sobie umysł. Odbiera i przetwarza informacje, odbiera i generuje ruch. Pozwala nam się lepiej komunikować. Zdrowe serce to spojrzenie pełne blasku, pełnia radości, poczucie sensu i celu w życiu, umiejętność wyrażania swoich potrzeb i przejawianie pasji we wszystkich działaniach. 

Serce jest ściśle powiązane z naszą emocjonalnością. Tradycyjna Medycyna Chińska zaleca trzymanie emocji w ryzach, bo te wymykające się spod kontroli mogą zakłócać przepływ energii do serca i wpływać negatywnie na umysł, ciało i ducha. TCM zaleca wyrozumiałość i niechowanie urazy. Dbając o sferę emocji latem, zapobiegamy pojawianiu się chorób jesienią. Przejrzystość umysłu to najważniejsza cecha ludzi z równowagą serce-umysł. Co więcej, takie emocje jak stres w połączeniu z wysoką temperaturą mogą bardzo zaszkodzić sercu.

Serce to również to, co widoczne gołym okiem czyli stan naszej skóry. Czy wiesz, że według TCM cera to odzwierciedlenie zdrowia emocjonalnego serca? Serce w połączeniu z jelitem cienkim nadzoruje kondycję systemu nerwowego. Reakcje skóry pod wpływem silnych emocji, takich jak na przykład zakłopotanie, onieśmielenie, zdenerwowanie czy podniecenie bardzo dużo mogą nam powiedzieć o kondycji serca. Zaczerwienienie skóry może wskazywać na nadmiar gorąca, a niebieski odcień na zimno, ból lub zastój krwi.

Pożywienie na czas lata

Lato oferuje nam niesamowitą rozmaitość produktów i zapewnia radość z tworzenia kolorowych i pięknych posiłków. Oto kilka zasad letniego odżywiania, które zaleca Tradycyjna Medycyna Chińska:

Pozwól sobie na większą ilość surowego pożywienia w postaci warzyw i owoców, ale pamiętaj o umiarze. Podstawa odżywiania to posiłki ciepłe, ta zasada jest aktualna przez cały rok, również w gorące, letnie dni. Surowe produkty powinny wciąż stanowić dodatek, gdyż są one trudniejsze do strawienia i wymagają większego nakładu energii. Bez ciepła trawienie nie może prawidłowo przebiegać. Postaw natomiast na lekkie posiłki i mniejsze porcje. Polecamy obróbkę w formie blanszowania, gotowania na parze czy w kąpieli wodnej.

Wprowadź smak gorzki i kolor czerwony. Według TCM pokarmy o smaku gorzkim usuwają nadmiar gorąca i wilgoci z organizmu, wykazują działanie osuszające, wspierają funkcje trawienne i wydalnicze oraz uspokajają i odżywiają serce. Produkty gorzkie to kasza gryczana, amarantus, quinoa, żyto, sałata rzymska, endywia, bazylia, cykoria, seler naciowy, szparagi, biały pieprz, cebula szalotka, pietruszka, rzepa, skórka cytrusów, mniszek lekarski. Miej na uwadze, że nadmiar smaku gorzkiego chłodnego (np. gorzka sól, zioła) działa silnie przeczyszczająco i wywołuje biegunkę, a z kolei nadmiar gorzkiego ciepłego (np. kawa) odwadnia i niszczy płyny. Czerwony – kolor lata – podobnie jak gorzki smak “wnika” do serca i je odżywia. Tradycyjna Medycyna Chińska zaleca spożywanie jak najwięcej owoców i warzyw właśnie w tym kolorze. Jest w czym wybierać. Latem postaw na rabarbar, czereśnie, jeżyny, jagody, truskawki, maliny, poziomki, buraki, pomidory czy czerwoną paprykę.

Wybieraj ochładzające produkty, takie jak sałaty, rukola, fasolka mung (doskonale nas ochłodzi i nawilży), kiełki (zwłaszcza lucerny, soi i fasolki mung), seler naciowy, karczochy, ogórki, pomidory, tofu, jabłka (oczyszczają krew), arbuzy, melony, cytryny, limonki czy ryż basmati. 

W najcieplejsze dni dodawaj odrobinę pikantnych, ostrych, a nawet palących przypraw, które mają właściwości rozpraszające. Co to oznacza w praktyce? Najpierw powodują zwiększenie odczucia ciepła, ale finalnie kierują gorąco ku powierzchni ciała, skąd ciepło może zostać rozproszone. Dobrze sprawdzą się czerwone i zielone pikantne papryczki, czerwony pieprz kajeński, świeży imbir, chrzan i czarny pieprz. Uważaj przy tym na ich ilość, bo mogą generować nadmierne gorąco, pobudzać emocje, prowadzić do niepokoju, bezsenności, czy nawet palpitacji serca.

Kolor czerwony to kolor lata według Tradycyjnej Medycyny Chińskiej
Zdjęcie Dovile Ramoskaite/ Unsplash

Pamiętaj o prawidłowym nawadnianiu się. Nawilżaj się sięgając po produkty o termice ochładzającej, ale staraj się spożywać je na ciepło. Pij gorące napoje. Bardzo korzystnie będzie działać ciepła woda z dodatkiem soku z cytrusów i szczyptą soli, kompoty z letnich owoców, herbaty z kwiatów i liści, zwłaszcza z chryzantemy, rumianku i mięty. Doskonałym wyborem będzie również zielona herbata, która rozprasza gorąco i uspokaja umysł. 

Ogranicz pokarmy i napoje prosto z lodówki. Gorąco lata w połączeniu ze zbyt dużą ilością zimnych produktów osłabia układ trawienny. Zimne napoje, zupy, lody, mrożone jogurty zwężają drogi przepływu energii i uniemożliwiają swobodny przepływ energii w ciele. Zimno powoduje skurcz, zakłóca procesy trawienia i zmniejsza przepływ krwi w naczyniach krwionośnych. Po spożyciu zimnych produktów, nasz organizm musi je najpierw ogrzać, aby możliwe były procesy trawienia i przyswajania. Oznacza to wytworzenie dodatkowej ilości energii, która sama w sobie ma działanie ogrzewające i prowadzi do wewnętrznego rozgrzania. Staraj się ograniczać lodowate napoje i lody, które doprowadzają do skurczu żołądka i faktycznie zatrzymują procesy trawienia. Co więcej, jedzenie zimnych posiłków i picie zimnych napojów może prowadzić do niestrawności, zgagi, zaburzeń metabolizmu, oraz ogólnej ospałości.

Jak w kilku krokach zadbać o siebie w okresie letnim? Tradycyjna Medycyna Chińska zaleca:

1. Wstawaj wcześnie, choć możesz nieco później kłaść się spać.

2. Zapewnij sobie dużo ruchu, aby zapobiegać zastojowi Qi.

3. Ciesz się, bądź wyrozumiała/y i utrzymuj pogodę ducha. 

4. Nie zamartwiaj się, nie chowaj urazy i uważaj na nadmiar emocji.

5. Częściej oddawaj się miłości fizycznej.

6. Nie uszkadzaj wnętrza zimnymi napojami. Podstawą diety powinny być ciepłe posiłki.

7. Wprowadź do swojej diety więcej warzyw i owoców o czerwonym kolorze i gorzkim smaku.

8. Spożywaj produkty nawilżające, o termice chłodnej z dodatkiem ostrych przypraw. 

Zainteresował Cię temat Tradycyjnej Medycyny Chińskiej? Przeczytaj nasze artykuły, znajdziesz je TUTU.

Marta Jusińska

Marta Jusińska

Z wykształcenia jestem magistrem dietetyki. Ukończyłam SGGW w Warszawie. Na co dzień zajmuję się pracą w badaniach klinicznych. Od ponad 12 lat jestem związana ze sportem, trenowałam lekkoatletykę, byłam wielokrotną medalistką mistrzostw Polski w biegach średniodystansowych. Pasjonuje mnie dietetyka sportowa. We współpracy dietetycznej stawiam na zdrowie i dobre samopoczucie, którego podstawą jest dla mnie odżywione i silne ciało. Jestem zwolenniczką racjonalnego podejścia do odżywiania. Sama lubię jeść roślinnie i stawiam na sezonowość. W wolnych chwilach gotuję, czytam książki i uczę się robić na drutach. Pasjonuje mnie neuronauka.