Migrena dopada regularnie 1 na 10 osób na całym świecie. Wyrwa z codziennej rutyny, utrudnia wykonywanie obowiązków, powoduje spadki nastroju, a kiedy występuje często, może nawet zaburzać poczucie własnej wartości. Jak ją zwalczać naturalnie?
Ból głowy, a migrena
Przeglądając materiały udostępniane przez American Migraine Foundation, zatrzymaliśmy się na dłużej na fragmencie: „Mimo że ponad miliard ludzi na całym świecie żyje z migreną, historycznie była ona ignorowana jako jedna z najbardziej wyniszczających chorób na świecie. Dlatego jednym z głównych celów Amerykańskiej Fundacji ds. Migreny jest walka ze stygmatyzacją migreny.” To prawda, że niektóre choroby, schorzenia, dysfunkcje czy rodzaje bólu traktowane są poważnie, a niektóre jedynie jako intensywna ekspresja hipochondrii. Nie chodzi tu tylko o brak empatii. Dużą rolę w tej ignorancji czy deprecjonowaniu odgrywa brak wiedzy lub dezinformacja, i wydaje nam się, że właśnie z tego powodu migrena jest traktowana z pobłażliwością. Każdy, kto chociaż raz w życiu jej doznał wie, że to po prostu koszmarne przeżycie. Ci, którzy nigdy nie doświadczyli migreny, zakładają, że to po prostu mocniejszy ból głowy, który tak jak każdy inny powinien minąć po łyknięciu tabletki.
Zacznijmy więc od podstaw. Nie każdy ból głowy jest taki sam – mogą się one różnić przyczyną, intensywnością i miejscem występowania. Warto poznać podstawowe rodzaje bólów głowy, by móc lepiej rozpoznać, z czym mamy do czynienia i jak sobie z tym radzić. Do tych najpopularniejszych możemy zaliczyć:
Ból napięciowy: To najczęstszy rodzaj bólu głowy, który zwykle pojawia się na skutek stresu, zmęczenia lub długotrwałego napięcia mięśniowego. Objawia się uczuciem ściskania lub ucisku, jakby ktoś zakładał na głowę zbyt ciasną opaskę. Zazwyczaj ból jest tępy i rozlany po obu stronach głowy. Przykład? Po długim dniu spędzonym przed komputerem lub w stresującej sytuacji możesz odczuwać ten ból, jakby twoje czoło i skronie były zaciśnięte w imadle.
Ból klasterowy: To jeden z najbardziej intensywnych i bolesnych rodzajów bólów głowy. Zazwyczaj występuje po jednej stronie głowy, najczęściej wokół oka lub skroni, a jego napady mogą trwać od 15 minut do 3 godzin. Bóle klasterowe często pojawiają się seriami (klastrami) przez kilka tygodni lub miesięcy, a następnie ustępują na dłuższy czas. Osoby cierpiące na ten rodzaj bólu opisują go jako uczucie, jakby gorący, ostry przedmiot wbijał się w oko.
Ból zatokowy: Ból głowy spowodowany zapaleniem zatok często mylony jest z bólem napięciowym lub migreną. Występuje w okolicy czoła, nosa i policzków, nasilając się przy pochylaniu się lub kaszlu. To uczucie można porównać do “ciężkości” wokół zatok, jakby głowa była wypełniona watą. Przykład? Po infekcji lub przeziębieniu, możesz odczuwać tępy ból w okolicy nosa, który nasila się przy gwałtownych ruchach głowy.
Ból związany z nadciśnieniem: Bóle głowy spowodowane wysokim ciśnieniem krwi mogą być trudne do rozpoznania, ponieważ są raczej rozlane i występują w okolicy całej głowy. Mogą być tępe i towarzyszyć im inne objawy, takie jak zawroty głowy lub niewyraźne widzenie. Osoby z nadciśnieniem często opisują ten ból jako uczucie „rozpierania” w głowie, które nie ustępuje nawet po odpoczynku.
Ból pochodzenia szyjnego: Ten rodzaj bólu głowy pochodzi od problemów z kręgosłupem szyjnym. Może być spowodowany napięciem mięśni, urazem lub zwyrodnieniem kręgów szyjnych. Ból zazwyczaj zaczyna się w karku i promieniuje do tyłu głowy, czasami aż do czoła. Przykład? Po długim dniu spędzonym w niewłaściwej pozycji, na przykład przed komputerem, możesz odczuwać ten ból, który zaczyna się w szyi i stopniowo przenosi się na całą głowę.
Migrena: Migrena to bardziej skomplikowany rodzaj bólu głowy, który często wiąże się z innymi objawami. Ból jest zazwyczaj pulsujący i zlokalizowany po jednej stronie głowy. Może trwać od kilku godzin do nawet kilku dni. Wyobraź sobie, że każda próba ruchu powoduje nasilający się pulsujący ból, który sprawia, że chcesz zamknąć się w ciemnym, cichym pokoju.
Migrena niejedno ma imię
Migrena jest uważana za jedną z najbardziej rozpowszechnionych chorób neurologicznych. Wymienia się ją pośród najczęściej stwierdzanych pierwotnych bólów głowy, czyli takich, które nie są wywołane innymi chorobami. Do jej najczęstszych objawów należą:
Pulsujący ból głowy: Ból głowy w migrenie często opisywany jest jako pulsujący lub tętniący, zwykle po jednej stronie głowy. To uczucie można porównać do rytmicznego „młotkowania” w skroniach, które nasila się podczas codziennych aktywności, takich jak chodzenie czy schylanie się. Wyobraź sobie, że próbujesz wstać z łóżka, a każdy krok wywołuje falę pulsującego bólu, jakby ktoś bezustannie stukał cię w głowę od środka.
Nadwrażliwość na światło i dźwięki: Osoby cierpiące na migrenę często odczuwają silną nadwrażliwość na światło (fotofobia) i dźwięki (fonofobia). Nawet zwykłe światło dzienne może wydawać się zbyt intensywne, a dźwięki, takie jak stukot klawiatury, stają się nie do zniesienia. Przykład? Próba pracy przy komputerze w biurze może wydawać się nieosiągalna, bo światło monitora jest niczym reflektor, a rozmowy współpracowników brzmią jak głośne echa w Twojej głowie.
Nudności i wymioty: Migreny często idą w parze z nudnościami, a nawet wymiotami. Może się wydawać, że ból głowy jest tak intensywny, że wpływa na żołądek, powodując uczucie mdłości. Zdarza się, że każda próba jedzenia lub picia tylko pogarsza stan, co zmusza do unikania posiłków. Na przykład, po zjedzeniu lekkiej przekąski, można odczuć nagłą falę mdłości, która sprawia, że unikasz kolejnych prób jedzenia przez resztę dnia.
Zaburzenia widzenia (aura): U niektórych osób migreny poprzedzane są tak zwaną aurą, czyli zaburzeniami wzrokowymi, które mogą przybierać formę migoczących świateł, zygzaków lub plam w polu widzenia. Często zaczyna się od niewielkiej jasnej plamki, która stopniowo rozprzestrzenia się na całe pole widzenia, utrudniając czytanie czy pisanie. Wyobraź sobie, że próbujesz czytać książkę, ale litery zaczynają falować i znikają za migoczącą linią.
Zawroty głowy i osłabienie: Zawroty głowy mogą towarzyszyć migrenie, sprawiając, że czujesz się niestabilnie, jakbyś był na łodzi kołysanej przez fale. Dodatkowo, migrena może wywoływać ogólne osłabienie, powodując trudności z utrzymaniem równowagi. Przykład? Chodzisz po domu, trzymając się ścian, bo każde oderwanie nóg od podłogi wywołuje uczucie „wirującego świata”.
Problemy z mówieniem i koncentracją: Migrenie mogą towarzyszyć trudności z koncentracją i mówieniem. Czasami osoby cierpiące na migrenę mają problem z formułowaniem myśli, a słowa „uciekają” im z pamięci. To jakby ktoś nagle wcisnął pauzę na twoich zdolnościach komunikacyjnych. Przykład? Próbujesz wytłumaczyć coś prostego, ale nagle zapominasz, co chciałeś powiedzieć, co sprawia, że rozmowa staje się frustrująca.
Zwiększona wrażliwość na zapachy: Wiele osób z migreną odczuwa zwiększoną wrażliwość na zapachy (osmofobia). Nawet subtelny zapach perfum czy gotującej się potrawy może wywoływać dyskomfort, a w niektórych przypadkach nawet nasilać ból głowy. Przykład? Zapach świeżo parzonej kawy, który zazwyczaj sprawia przyjemność, staje się nagle duszący i nie do wytrzymania.
Ciągłe zmęczenie: Po zakończeniu ataku migreny osoby często czują się wyczerpane, jakby przebiegły maraton. To uczucie może trwać nawet kilka dni po. Przykład? Po ustąpieniu bólu, zamiast czuć ulgę, masz wrażenie, że ciało i umysł są „opróżnione z energii” i potrzebujesz czasu na regenerację.
Zwalczaj migrenę naturalnie
Migrena to dolegliwość, która potrafi uprzykrzyć życie, ale zdaniem specjalistów istnieje wiele naturalnych metod, które mogą pomóc złagodzić objawy lub nawet zapobiegać jej napadom. Oto kilka sposobów, które warto wypróbować, by złagodzić migrenę bez farmakologii:
Relaksacja i redukcja stresu: Stres to jeden z najczęstszych wyzwalaczy migreny. Dlatego techniki relaksacyjne, takie jak medytacja, joga czy głębokie oddychanie, mogą pomóc w zapobieganiu atakom migreny. Regularne praktykowanie relaksacji pozwala na lepsze zarządzanie napięciem, co może zmniejszyć częstotliwość bólu głowy. Wyobraź sobie, że codzienne 10 minut w ciszy i skupieniu na oddechu może sprawić, że twój dzień będzie spokojniejszy i mniej podatny na stresory, które zwykle prowadzą do migreny.
Olejki eteryczne: Aromaterapia to naturalny sposób na złagodzenie bólu migrenowego. Szczególnie polecane są olejki z lawendy i mięty pieprzowej, które mają właściwości relaksujące i przeciwbólowe. Można je stosować poprzez masaż skroni, wdychanie pary lub dodanie kilku kropel do kąpieli. Na przykład, po stresującym dniu, zastosowanie olejku lawendowego przed snem może nie tylko pomóc zasnąć, ale też zapobiec porannemu atakowi migreny.
Imbir: Imbir to naturalny środek, który może pomóc w łagodzeniu objawów migreny, zwłaszcza nudności, które często towarzyszą atakom. Badania sugerują, że imbir ma działanie podobne do niektórych leków przeciwmigrenowych. Możesz dodać świeży imbir do herbaty lub przygotować sok imbirowy, który pomoże w walce z pierwszymi objawami nadchodzącej migreny.
Magnez: Niedobór magnezu jest częstą przyczyną migreny, dlatego suplementacja tego pierwiastka może pomóc w ich zapobieganiu. Magnez znajdziesz w naturalnych produktach spożywczych, takich jak orzechy, nasiona, szpinak czy ciemna czekolada. Regularne spożywanie pokarmów bogatych w magnez może działać jak naturalna „tarcza” przed migreną. Na przykład, zamiast sięgać po przekąski pełne cukru, warto sięgnąć po garść migdałów, które mogą zaspokoić głód i jednocześnie pomóc w walce z bólem.
Akupunktura: Ta starożytna metoda medycyny chińskiej, polegająca na wprowadzaniu cienkich igieł w określone punkty ciała, zyskała na popularności jako sposób na łagodzenie bólu migrenowego. Regularne sesje akupunktury mogą zmniejszać częstotliwość napadów i intensywność bólu. Choć nie każdy jest przekonany do igieł, osoby, które spróbowały tej metody, często zauważają poprawę w funkcjonowaniu i rzadsze napady migreny.
Zioła: Ziołolecznictwo ma długą tradycję w leczeniu migren. Lepiężnik (Petasites hybridus) oraz złocień maruna (Tanacetum parthenium) to dwa zioła, które wykazują skuteczność w łagodzeniu i zapobieganiu migrenom. Złocień maruna można spożywać w formie herbaty lub suplementu, natomiast lepiężnik dostępny jest w postaci ekstraktów. Przykład? Regularne picie herbaty z złocienia maruny może zmniejszyć nasilenie ataków migreny, a przy tym to zdrowy i naturalny rytuał.
Zdrowa dieta i nawodnienie: Właściwa dieta odgrywa kluczową rolę w zapobieganiu migrenom. Unikanie produktów, które mogą wywołać napady, takich jak wysokocukrowe przekąski, wino czy przetworzone mięso, może znacznie zmniejszyć ryzyko ataku. Również odpowiednie nawodnienie organizmu jest kluczowe – nawet niewielkie odwodnienie może stać się wyzwalaczem migreny. Warto zawsze mieć pod ręką butelkę wody i unikać długich przerw między posiłkami.
Sen: Brak snu lub jego nadmiar to jeden z najczęstszych wyzwalaczy migreny. Dlatego warto dbać o regularny rytm snu i unikać zarówno zbyt krótkich, jak i zbyt długich nocy. Ustalenie regularnej pory snu i budzenia się może pomóc w zapobieganiu napadom migreny, a sen stanie się jednym z najlepszych sojuszników w walce z bólem.
Jeśli ból głowy uniemożliwia Tobie wykonanie treningu, ale w dalszym ciągu masz potrzebę ruchu, pójdź na spacer. O tym, jakie korzyści dla Twojego organizmu może przynieść taka chwila spokojnej aktywności na świeżym powietrzu piszemy TU.
Monika Dąbrowska
Odkąd pamiętam moje życie było związane z pracą nad ciałem – najpierw pływałam, potem grałam w siatkówkę, równolegle zakochałam się w nartach, a wreszcie trafiłam na jogę i przy niej pozostanę już na zawsze. To był mój pierwszy przemyślany krok w holistycznej pracy nad sobą. Po nim nastąpiły kolejne, odżywianie, świadoma pielęgnacja, praca nad emocjami, własnymi barierami i wiele innych. Gdzieś pośrodku tej drogi zrodził się pomysł na portal Twig.pl, który ma być inspiracją dla innych (i dla mnie) do wprowadzania dobrych praktyk w codzienności. Rozpoczynając ten projekt zostawiłam za sobą dotychczasowe życie zawodowe związane z marketingiem i reklamą i pracą w takich branżach jak moda i uroda. Na co dzień nie mogę żyć bez książki, filmu i teatru. Na mojej ścieżce edukacji pojawiła się nawet szkoła aktorska, pierwsza życiowa lekcja otwartości. Kolejne odebrałam podróżując. Coraz więcej miejsca w moim życiu zajmuje natura. Latem uciekam z Warszawy (w której mieszkam) nad Narew, gdzie trochę zdradzam jogę pływając na wakeboardzie albo po prostu gapiąc się w słońce.
