Wyobraź sobie ból głowy tak silny, że każdy dźwięk, światło czy zapach stają się trudne do zniesienia. Dodaj do tego pulsujące uczucie po jednej stronie głowy, nudności i zawroty. To właśnie migrena – dolegliwość, która potrafi wywrócić dzień do góry nogami i sprawić, że nawet najprostsze czynności stają się wyzwaniem. Mimo że wiele osób myli ją ze zwykłym bólem głowy, migrena to coś znacznie poważniejszego i bardziej złożonego.
Czym jest migrena?
Migrena to przewlekłe schorzenie neurologiczne, które objawia się nawracającymi, intensywnymi bólami głowy, najczęściej pulsującymi i zlokalizowanymi po jednej stronie głowy. To jednak nie tylko ból – migrena to cały zespół objawów, które mogą pojawiać się przed, w trakcie lub po ataku. Choć każdy może jej doświadczyć, statystyki pokazują, że kobiety są trzy razy bardziej narażone na migreny niż mężczyźni. Szacuje się, że na całym świecie migrena dotyka około 12% populacji, a wśród osób w wieku produkcyjnym jest jedną z głównych przyczyn obniżonej wydajności i absencji w pracy. Co ciekawe, migrena ma różne oblicza – u niektórych pojawia się sporadycznie, inni zmagają się z nią nawet kilkanaście dni w miesiącu. Ataki mogą trwać od kilku godzin do kilku dni, a ich nasilenie i objawy są bardzo indywidualne. Najczęstsze symptomy migreny to:
Pulsujący ból po jednej stronie głowy: To najbardziej charakterystyczny objaw. Ból często pojawia się z jednej strony, ale może zmieniać lokalizację. Opisywany jest jako pulsujący lub kłujący, nasilający się przy ruchu, kaszlu czy schylaniu się. Wyobraź sobie rytmiczne uderzenia w skroni, które potrafią wyłączyć Cię z codziennych aktywności.
Nadwrażliwość na światło, dźwięki i zapachy: Podczas ataku światło jarzeniówki może wydawać się oślepiające, a zwykły dźwięk powiadomienia na telefonie – nie do zniesienia. Nawet ulubione perfumy potrafią nagle drażnić. To dlatego wiele osób z migreną szuka schronienia w ciemnym, cichym pomieszczeniu.
Nudności i wymioty: Nieprzyjemne uczucie mdłości pojawia się u większości osób z migreną. Czasami towarzyszą mu wymioty, które mogą chwilowo łagodzić ból, ale często pogarszają ogólne samopoczucie.
Aura migrenowa: U około 25% osób migrena poprzedzona jest tzw. aurą – to zespół objawów neurologicznych pojawiających się tuż przed bólem głowy. Możesz zauważyć migające światła, zygzaki, mroczki przed oczami, a czasem odczuć drętwienie kończyn lub problemy z mówieniem. Aura potrafi być myląca – niektórzy mylą ją nawet z objawami udaru!
Zaburzenia widzenia: Poza aurą migrenową, podczas samego ataku zdarza się, że obraz staje się zamglony, a patrzenie na jasne kolory sprawia ból. To trochę jak patrzenie przez zaparowaną szybę w słoneczny dzień – frustrujące i dezorientujące.
Zmiany nastroju i problemy z koncentracją: Zanim pojawi się ból, możesz poczuć nagłe rozdrażnienie, smutek lub przeciwnie – nienaturalną euforię. W trakcie migreny skupienie się na pracy czy rozmowie bywa niemal niemożliwe.
Zmęczenie i uczucie „wypalenia” po ataku: Migrena nie kończy się wraz z ustąpieniem bólu. Wiele osób czuje się wyczerpanych nawet przez kilka dni po ataku, jakby właśnie przeszli maraton bez przygotowania.
Częste ziewanie i sztywność karku przed migreną: Niepozorne objawy, jak uporczywe ziewanie czy uczucie napięcia w szyi, mogą być sygnałem, że migrena się zbliża. To drobne znaki, które łatwo zignorować, ale osoby z doświadczeniem migrenowym potrafią je szybko wychwycić.
Co może oznaczać migrena?
Migrena to złożone schorzenie neurologiczne, którego przyczyny nie są do końca poznane. Wiadomo jednak, że na jej wystąpienie wpływa wiele czynników, które mogą różnić się u poszczególnych osób. Poniżej przedstawiamy najczęstsze z nich:
Czynniki genetyczne: Migrena często występuje rodzinnie, co sugeruje predyspozycje genetyczne do jej występowania. Jeśli w Twojej rodzinie są osoby cierpiące na migreny, istnieje większe prawdopodobieństwo, że Ty również możesz ich doświadczać.
Zmiany hormonalne: Wahania poziomu hormonów, zwłaszcza estrogenu, mogą wpływać na częstotliwość występowania migren. Kobiety często doświadczają ataków migreny w okresie menstruacji, ciąży czy menopauzy. Doustne środki antykoncepcyjne oraz hormonalna terapia zastępcza również mogą nasilać objawy.
Stres i emocje: Intensywny stres emocjonalny, a także odprężenie po okresie stresu, mogą wywoływać ataki migreny. Umiejętność zarządzania stresem jest kluczowa w profilaktyce migrenowej.
Czynniki dietetyczne: Niektóre pokarmy i napoje mogą prowokować ataki migreny. Do najczęstszych należą:
– Alkohol: szczególnie czerwone wino i wermut.
– Produkty zawierające tyraminę: dojrzewające sery, czekolada.
– Dodatki do żywności: glutaminian sodu (MSG), aspartam.
– Kofeina: zarówno jej nadmiar, jak i nagłe odstawienie mogą wywołać migrenę.
Czynniki środowiskowe: Zmiany pogody, takie jak wahania ciśnienia atmosferycznego, mogą wpływać na występowanie migren. Dodatkowo, jasne światło, intensywne zapachy (np. perfumy) czy hałas mogą działać jako bodźce wyzwalające atak.
Zaburzenia snu: Zarówno niedobór, jak i nadmiar snu mogą prowokować migreny. Regularny rytm snu i czuwania jest istotny w zapobieganiu atakom.
Aktywność fizyczna: Intensywny wysiłek fizyczny, zwłaszcza niepoprzedzony odpowiednim przygotowaniem, może być czynnikiem wyzwalającym migrenę.
Głód i odwodnienie: Pomijanie posiłków lub niewystarczające nawodnienie organizmu mogą prowadzić do wystąpienia ataku migreny.
Leki: Niektóre środki farmakologiczne, takie jak doustne środki antykoncepcyjne czy leki rozszerzające naczynia krwionośne (np. nitrogliceryna), mogą nasilać objawy migrenowe.
Czynniki fizyczne: Nadmierne zmęczenie, napięcie mięśniowe, zwłaszcza w obrębie szyi i karku, mogą przyczyniać się do wystąpienia migreny.
Zrozumienie i identyfikacja własnych czynników wyzwalających migrenę jest kluczowe w skutecznym zarządzaniu tą chorobą. Prowadzenie dziennika migrenowego może pomóc w monitorowaniu i unikaniu sytuacji sprzyjających wystąpieniu ataku.
Migrena – jak jej przeciwdziałać?
Na szczęście, dzięki odpowiednim zmianom w stylu życia, można zminimalizować ryzyko wystąpienia migreny. Oto kilka wskazówek:
Utrzymuj regularny harmonogram snu: Kładź się spać i wstawaj o stałych porach każdego dnia, nawet w weekendy.
Regularnie spożywaj posiłki: Unikaj pomijania posiłków; głód może wywoływać migreny.
Regularnie ćwicz: Aktywność fizyczna, taka jak spacery, pływanie czy jazda na rowerze, może pomóc w redukcji stresu i zapobieganiu migrenom.
Zarządzaj stresem: Techniki relaksacyjne, takie jak medytacja, głębokie oddychanie czy joga, mogą pomóc w kontrolowaniu stresu.
Unikaj znanych wyzwalaczy: Zidentyfikuj i staraj się unikać czynników, które wywołują u Ciebie migreny, takich jak niektóre pokarmy, napoje czy sytuacje stresowe.
Wprowadzenie tych zmian może znacząco wpłynąć na zmniejszenie częstotliwości i nasilenia ataków migreny. A jeśli chcesz wiedzieć, jak naturalnymi metodami złagodzić bóle miesiączkowe, koniecznie przeczytaj nasz artykuł.
Monika Dąbrowska
Odkąd pamiętam moje życie było związane z pracą nad ciałem – najpierw pływałam, potem grałam w siatkówkę, równolegle zakochałam się w nartach, a wreszcie trafiłam na jogę i przy niej pozostanę już na zawsze. To był mój pierwszy przemyślany krok w holistycznej pracy nad sobą. Po nim nastąpiły kolejne, odżywianie, świadoma pielęgnacja, praca nad emocjami, własnymi barierami i wiele innych. Gdzieś pośrodku tej drogi zrodził się pomysł na portal Twig.pl, który ma być inspiracją dla innych (i dla mnie) do wprowadzania dobrych praktyk w codzienności. Rozpoczynając ten projekt zostawiłam za sobą dotychczasowe życie zawodowe związane z marketingiem i reklamą i pracą w takich branżach jak moda i uroda. Na co dzień nie mogę żyć bez książki, filmu i teatru. Na mojej ścieżce edukacji pojawiła się nawet szkoła aktorska, pierwsza życiowa lekcja otwartości. Kolejne odebrałam podróżując. Coraz więcej miejsca w moim życiu zajmuje natura. Latem uciekam z Warszawy (w której mieszkam) nad Narew, gdzie trochę zdradzam jogę pływając na wakeboardzie albo po prostu gapiąc się w słońce.
