Każdy z nas ma swoje wizualne preferencje. Wzrost, tembr głosu, kolor włosów – to wszystko może zdeterminować, czy kogoś polubimy lub jak bardzo się nam spodoba. Niektórzy przypisują jednak poszczególnym cechom wyglądu znaczenie dużo głębsze niż tylko estetyczne. O czym może mówić nam kolor oczu?
Co determinuje kolor oczu?
Kolor oczu to fascynująca cecha, która potrafi wiele powiedzieć o genetyce i wyjątkowości każdego z nas. Co dokładnie sprawia, że mamy oczy niebieskie, zielone, brązowe czy piwne? Odpowiedź leży głęboko w naszych genach i w tym, jak pigmenty, które dziedziczymy, działają razem, by stworzyć ostateczny efekt.
Melanina to pigment, który odpowiada za kolor oczu, skóry i włosów. To właśnie ona decyduje, jak ciemne będą nasze oczy. W skrócie – im więcej melaniny, tym ciemniejszy kolor oczu. Dlatego też osoby o brązowych oczach mają więcej melaniny w tęczówkach niż osoby z oczami niebieskimi. Ale melanina to nie wszystko, bo jest też coś, co genetyka określa jako “rozproszenie światła” – to dzięki niemu oczy o niskim poziomie melaniny wydają się jaśniejsze, a nawet błękitne. Jeszcze kilka lat temu uważano, że kolor oczu dziedziczy się prosto – ciemne oczy to cecha dominująca, a jasne są recesywne, co oznaczało, że rodzice z ciemnymi oczami najczęściej mają dzieci o ciemnym kolorze oczu. Jednak nowoczesna genetyka udowodniła, że sprawa jest znacznie bardziej skomplikowana. Na kolor oczu wpływa kilka genów, a to, jak zostaną one „połączone”, jest o wiele mniej przewidywalne. Na przykład dwójka rodziców o brązowych oczach może mieć dziecko z oczami zielonymi lub nawet niebieskimi, jeśli mają odpowiednie geny recesywne, które „spotkają się” w dziecku.
Często zapominamy, że większość noworodków ma ciemnoniebieskie lub szare oczy, które zmieniają się w pierwszych latach życia. Dzieje się tak, ponieważ produkcja melaniny dopiero się u nich rozwija. Z biegiem czasu – często przez pierwsze 6-12 miesięcy – organizm dziecka produkuje coraz więcej melaniny, co może stopniowo przyciemniać ich kolor oczu. Często jednak rodzice nie mogą być pewni ostatecznego koloru oczu swoich pociech aż do około trzeciego roku życia, gdy proces ten dobiega końca. Podstawowe kolory oczu to brązowy, niebieski i zielony, ale nie zawsze są one tak proste do zidentyfikowania. Kolor oczu może być bardzo zróżnicowany – od głębokiego bursztynu, przez szarości, aż po piwne odcienie, które zmieniają się w zależności od światła. Niezwykle rzadka jest heterochromia, czyli sytuacja, gdy ktoś ma oczy w dwóch różnych kolorach. Również niektóre osoby mają jedno oko o bardziej zielonym odcieniu, a drugie bardziej niebieskie – to także kwestia genetycznej gry pigmentów.
Czynnikiem, który również może wpływać na nasz kolor oczu, jest pochodzenie. Osoby pochodzenia europejskiego częściej mają oczy niebieskie, szare lub zielone, podczas gdy w innych częściach świata dominuje brązowy kolor oczu. Dla naukowców śledzenie kolorów oczu w populacjach to cenne narzędzie do zrozumienia migracji i ewolucji ludzkich genów.
O oczy warto dbać niezależnie od koloru. Jak to robić skutecznie? Nasze wskazówki znajdziesz TU.
O czym mówi kolor oczu?
Jednym z najczęściej powtarzanych mitów o kolorze oczu jest przekonanie, że zmienia się on wraz z wiekiem. Słyszymy czasem, że oczy mogą stać się ciemniejsze lub jaśniejsze na przestrzeni lat, ale czy naprawdę tak się dzieje? Otóż okazuje się, że kolor oczu jest dużo bardziej stabilny, niż wielu z nas sądzi. Kolor oczu jest w dużej mierze określony przez geny i pigment – melaninę – która odpowiada za to, czy nasze oczy są ciemne czy jasne. To, co może się zmieniać, to raczej postrzeganie koloru niż sam pigment w tęczówce. Z wiekiem mogą zajść pewne subtelne zmiany w strukturze oka, które wpływają na odbicie światła, ale te zmiany są na tyle minimalne, że rzadko wpływają na rzeczywisty odcień oczu.
Wiara w to, że kolor oczu zmienia się w ciągu życia, może pochodzić z niewielkich różnic, jakie czasem zauważamy w odbiorze barwy oczu. Przykładowo, niektóre osoby zauważają, że ich oczy wyglądają inaczej w zależności od rodzaju oświetlenia lub koloru ubrań, jakie noszą. Te różnice jednak nie są faktyczną zmianą koloru oczu, a raczej wynikiem zmiennego odbicia światła. Oczywiście zdarzają się przypadki medyczne, jak np. niektóre choroby, urazy czy reakcje na leki, które mogą wpłynąć na widoczny odcień tęczówki, jednak są to sytuacje wyjątkowe, a nie standardowy proces starzenia. W przeciętnych warunkach nasz kolor oczu pozostaje więc raczej niezmienny przez całe życie, stając się integralną częścią naszego wyglądu. A co z charakterem? Psychologowie i badacze twierdzą, że kolor oczu może wiązać się z pewnymi cechami charakteru. Oto, co Twój kolor oczu może mówić o Tobie:
Ciemnobrązowe lub czarne oczy – determinacja i tajemniczość
Osoby o ciemnobrązowych lub niemal czarnych oczach często wyróżniają się wyjątkową determinacją i mocnym charakterem. Są tajemnicze i mogą sprawiać wrażenie nieco zamkniętych. Potrafią jednak pracować ciężko i długo. Inni podziwiają ich za wytrwałość i ogromne zaangażowanie. Badania sugerują również, że posiadacze ciemnych oczu mają skłonności przywódcze i łatwo zdobywają szacunek.
Jasnobrązowe oczy – przyjazność i spontaniczność
Jasnobrązowe oczy mogą świadczyć o lekkości i przyjaznym nastawieniu. Ludzie o takich oczach są zazwyczaj otwarci na innych, ciepli, a ich spontaniczna natura sprawia, że szybko nawiązują relacje. Są często bardziej elastyczni i skłonni do zabawy, ale wciąż potrafią wykazać się odpowiedzialnością. Często są lojalnymi przyjaciółmi i dbają o harmonię w otoczeniu.
Zielone oczy – kreatywność i pewność siebie
Zielone oczy bywają kojarzone z kreatywnością, ale i pewnością siebie. Osoby z zielonymi oczami mogą być pełne pomysłów, a ich kreatywna energia sprawia, że chętnie podejmują się nowych projektów. Są także odważne i mają niezależną naturę. Zielonookie osoby cechuje tajemniczość, a ich atrakcyjna aura potrafi przyciągnąć uwagę otoczenia. Nie lubią stagnacji, więc często poszukują wyzwań.
Niebieskie oczy – spokój i empatia
Niebieskookie osoby są często uważane za spokojne, łagodne i empatyczne. Ich wrodzona cierpliwość i opanowanie sprawiają, że są doskonałymi słuchaczami i przyjaciółmi. Mają też bardzo rozwiniętą empatię, co czyni je naturalnymi doradcami. Pomimo ich cichego usposobienia, potrafią być niezwykle wytrwałe. Badania sugerują, że są bardziej odporne na stres i lepiej radzą sobie z trudnymi sytuacjami.
Szare oczy – równowaga i intuicja
Osoby o szarych oczach mają unikalną kombinację cech – są wyważone, ale też wyjątkowo intuicyjne. Szare oczy są dość rzadkie, a ich posiadacze mają zwykle wyostrzoną intuicję i potrafią oceniać ludzi w sposób trafny i empatyczny. Z łatwością odnajdują się zarówno w sytuacjach wymagających delikatności, jak i stanowczości. Potrafią balansować między różnymi aspektami życia i łatwo dostosowują się do otoczenia.
Nasze oczy niosą w sobie wielką siłę. O tym, czy warto utrzymywać kontakt wzrokowy, więcej piszemy TU.
Monika Dąbrowska
Odkąd pamiętam moje życie było związane z pracą nad ciałem – najpierw pływałam, potem grałam w siatkówkę, równolegle zakochałam się w nartach, a wreszcie trafiłam na jogę i przy niej pozostanę już na zawsze. To był mój pierwszy przemyślany krok w holistycznej pracy nad sobą. Po nim nastąpiły kolejne, odżywianie, świadoma pielęgnacja, praca nad emocjami, własnymi barierami i wiele innych. Gdzieś pośrodku tej drogi zrodził się pomysł na portal Twig.pl, który ma być inspiracją dla innych (i dla mnie) do wprowadzania dobrych praktyk w codzienności. Rozpoczynając ten projekt zostawiłam za sobą dotychczasowe życie zawodowe związane z marketingiem i reklamą i pracą w takich branżach jak moda i uroda. Na co dzień nie mogę żyć bez książki, filmu i teatru. Na mojej ścieżce edukacji pojawiła się nawet szkoła aktorska, pierwsza życiowa lekcja otwartości. Kolejne odebrałam podróżując. Coraz więcej miejsca w moim życiu zajmuje natura. Latem uciekam z Warszawy (w której mieszkam) nad Narew, gdzie trochę zdradzam jogę pływając na wakeboardzie albo po prostu gapiąc się w słońce.
