Podstawową funkcją jedzenia jest zapewnienie organizmowi energii. Jemy jednak też dla przyjemność. Odkrywamy smaki, aromaty, dzięki przepisom na dania z różnych krajów uczymy się poznawać świat. Zbyt duża ilość jedzenia nie oznacza jednak większej ilości pozytywnych doznań. Przejadanie się jest niebezpieczne zarówno dla ciała, jak i dla ducha. Jak mu przeciwdziałać?
Przejadanie się, czyli o kilka kęsów za daleko
Każdemu z nas kiedyś zdarzyło się przeholować z jedzeniem. Pewnie znasz ten schemat, kiedy zaczynasz jeść zdrowo, coraz sprawniej idzie Ci planowanie i przygotowywanie posiłków tak, aby odżywiać ciało w przepyszny sposób i nagle przychodzi dzień, kiedy zamiast 1 warzywnego bowla zjadasz 3 porcje frytek i 2 desery. Następnie pojawia się dyskomfort, przede wszystkim fizyczny:
– Przejadanie się sprawia, że żołądek musi bardzo się rozciągnąć, aby pomieścić całe nadprogramowe jedzenie; już samo to może powodować ból, a dodatkowo nabrzmiały żołądek uciska inne organy, wywołując dyskomfort przy każdym ruchy i sprawiając, że ubrania zaczynają uciskać w okolicach pasa i podbrzusza,
– Przejadanie się powoduje, że wiele organów, również tych produkujących hormony i enzymy trawienne, musi pracować intensywniej i korzystać z Twoich wewnętrznych zasobów energetycznych na proces trawienia, co może prowadzić do ich przeciążenia,
– Aby nastąpił proces trawienia, Twój organizm musi wyprodukować kwas chlorowodorowy; przejadanie się sprawia, że tego związku wytarza się zbyt dużo, a w konsekwencji pojawia się zgaga,
– Przejadanie się powoduje, że organizm działa na pełnych obrotach, aby uporać się z trawieniem, co może objawiać się nadmiernym poceniem się ciała i uderzeniami gorąca,
– Mogą pojawiać się gazy, wzdęcia i nieprzyjemne odgłosy z żołądka.
Ociężałość i ból fizyczny to jednak nie jedyne konsekwencje, jakie daje przejadanie się. Często dochodzi do tego ciężar emocjonalny. Pewnie zarzucasz sobie brak siły charakteru, kwestionujesz umiejętność trwania w postanowieniach, odczuwasz porażkę. Nie tędy droga! Gwałtowne napady głody wcale nie muszą wynikać z niekonsekwencji w odmawianiu sobie kolejnej porcji jedzenia.
Co może je powodować?
Przejadanie się może wynikać z bardziej złożonych kwestii niż po prostu słabości do batoników, chipsów czy naleśników z masłem orzechowym. Jeśli widzisz, że zdarza Ci się jeść za dużo regularnie, a nie tylko okazjonalnie, np. w czasie świąt, spróbuj wsłuchać się w swoje ciało i zrozumieć, skąd bierze się potrzeba nadprogramowego jedzenia. Oto niektóre z potencjalnych przyczyn:
Niewystarczająca ilość snu Czy wiesz, że wystarczy jedna gorzej przespana noc, aby produkcja greliny, czyli hormonu głodu w Twoim organizmie wzrosła, a poziom leptyny, czyli hormonu sytości, spadł? Aby zaspokoić powracający, gwałtowny głód, będziesz jeść nie tylko częściej, ale też prawdopodobnie większe niż zazwyczaj porcje na raz. Jeśli chcesz mieć pewność, że Twoje przejadanie się nie będzie się powtarzać, postaraj zadbać się o higienę snu. Na pewno przydadzą Ci się do tego nasze wskazówki. Znajdziesz je TU.
Zbyt restrykcyjna dieta Istnieje wiele badań wskazujących, że zbyt restrykcyjne diety mają negatywny wpływ na cały organizm. Zaburzenie gospodarki hormonalnej, problemy z koncentracją czy spadek libido to nie wszystko. Jeśli będziesz zbyt długo głodzić swoje ciało, z pewnością zacznie się ono bronić przed całkowitą utratą zapasów energetycznych i zacznie się buntować serwując Ci intensywne oznaki potrzeby jedzenia. Gwałtowne napady głodu sprawiają, że przejadanie się staje się bardzo proste. Zamiast wystawiać swój organizm na sinusoidę zbyt małej i zbyt dużej ilości jedzenia, postaraj się po prostu wprowadzić do swojej diety zdrowe, odżywcze, satysfakcjonujące posiłki. O tym, jak możesz nauczyć się to robić z przyjemnością piszemy TU.
Nadmiar stresu Chroniczny stres zaburza pracę całego organizmu. Badania pokazują, że kiedy jesteśmy regularnie poddawani działaniu intensywnych stresorów, ciało może domagać się zwiększonej ilości posiłków dających błyskawiczne uczucie przyjemności (witajcie chipsy, lody i picko!), aby zwiększyć wydzielanie dopaminy. Implementowanie do codziennej rutyny technik relaksacyjnych może pomóc uregulować poziom kortyzolu we krwi, dzięki czemu przejadanie się przestanie być Ci potrzebne do opanowywania emocji. Nasze patenty na to, jak okiełznać stres, znajdziesz TU.
Niewystarczające odżywienie ciała po treningu Aby mięśnie mogły się zregenerować po intensywnym treningu, Twoje ciało potrzebuje substancji odżywczych z jedzenia. Białko, tłuszcze, witaminy oraz adekwatna ilość kalorii – to wszystko jest niezbędne dla uzupełnienia sił. Jeśli masz tendencję do ścinania ilości zjadanych kalorii po to, aby np. szybciej stracić na wadze, możesz wpędzić się w błędne koło przejadania się, bo Twoje ciało zacznie domagać się paliwa do ćwiczeń. Świetnym sposobem na potreningowy posiłek, który uchroni Cię przed gwałtownymi napadami głodu i przejadaniem się, jest koktajl białkowy. Nasz subiektywny przegląd białek roślinnych przygotowaliśmy dla Ciebie TU.
Przejadanie się – jak go unikać?
Jeśli nie jesteś w stanie namierzyć jednej konkretnej przyczyny przejadania się lub obawiasz się, że w Twoim przypadku w grę może wchodzić kilka czynników, postaraj się przetestować te kompleksowe metody świadomego zaspokajania głodu:
1. Pamiętaj o regularności posiłków.
2. Jedz powoli, dokładnie przeczuwając każdy kęs.
3. Postaraj się, aby bazą Twoich posiłków nie był cukier – dzięki temu unikniesz gwałtownego skoku insuliny we krwi, a co za tym idzie napadu głodu.
4. Postaw na jedzenie w rytmie mindfulness, dokładnie smakuj, ciesz się kolorami, zapachami i teksturami produktów.
5. Jeśli masz tendencję do zapominania o jedzeniu, planuj posiłki z wyprzedzeniem.
6. Pij dużo wody między posiłkami.
Chcesz doładować swoją dietę dodatkowa porcją substancji odżywczych? Postaw na kiełki! O tym, dlaczego warto jeść je jak najczęściej piszemy TU.
Monika Dąbrowska
Odkąd pamiętam moje życie było związane z pracą nad ciałem – najpierw pływałam, potem grałam w siatkówkę, równolegle zakochałam się w nartach, a wreszcie trafiłam na jogę i przy niej pozostanę już na zawsze. To był mój pierwszy przemyślany krok w holistycznej pracy nad sobą. Po nim nastąpiły kolejne, odżywianie, świadoma pielęgnacja, praca nad emocjami, własnymi barierami i wiele innych. Gdzieś pośrodku tej drogi zrodził się pomysł na portal Twig.pl, który ma być inspiracją dla innych (i dla mnie) do wprowadzania dobrych praktyk w codzienności. Rozpoczynając ten projekt zostawiłam za sobą dotychczasowe życie zawodowe związane z marketingiem i reklamą i pracą w takich branżach jak moda i uroda. Na co dzień nie mogę żyć bez książki, filmu i teatru. Na mojej ścieżce edukacji pojawiła się nawet szkoła aktorska, pierwsza życiowa lekcja otwartości. Kolejne odebrałam podróżując. Coraz więcej miejsca w moim życiu zajmuje natura. Latem uciekam z Warszawy (w której mieszkam) nad Narew, gdzie trochę zdradzam jogę pływając na wakeboardzie albo po prostu gapiąc się w słońce.
