Ucząc się nowych rzeczy, formujemy sobie drogę do ciekawszej, bardziej ekscytującej przyszłości. Najbardziej intensywne prace na placu budowy odbywają się w miejscu, którego gołym okiem nie widać. Dziś sprawdzamy, co takiego dzieje się w mózgu, kiedy przystępujemy do wprowadzania zmian w życie.
Mózg w nieustannej budowie
Mózg noworodka waży średnio 400 gram, stanowiąc aż 10% masy całego ciała. To, jak ten niezwykły narząd rozwija się w pierwszych latach życia, nie jest zależne od nas. Do głosu dochodzą geny i wszystko to, czym postanowili obdarzyć nas nasi opiekunowie. Dieta, rodzaj i częstotliwość interakcji społecznych, mniej lub bardziej stymulujące do rozwoju zabawki i zabawy czy ekspozycja na toksyny mogą zdeterminować kształtowanie się naszych intelektualnych mocy przerobowych. Na szczęście im bardziej stajemy się samodzielni, tym większy wpływ mamy na to, jak działa i rozwija się nasz mózg, i nie ma na to limitu czasowego. Jeszcze do niedawna neurobiolodzy zakładali, że ludzki mózg osiąga szczyt neuroplastyczności w pierwszych 20 latach życia, później zaliczając stopniowy spadek, ale najnowsze badania, dające nadzieję na długie życie w pełni sprawności intelektualnej dowodzą, że mózg można wspomagać w nieustannym rozwoju niezależnie od wieku. Najlepszym sposobem na pobudzanie głowy do budowania nowych połączeń miedzy neuronami, zwiększania „pojemności” pamięci, stymulowania szybszego myślenia i analizowania faktów jest nauka nowego. Za każdym razem, kiedy podejmujemy wyzwanie poznawcze, stanowiące dla głowy nowy bodziec, sprawiamy, że w naszej tkance nerwowej wytwarzają się nowe połączenia między neuronami, mające na celu ich reorganizację, adaptację, zmienność a nawet autoregenerację, a stare połączenia stają się silniejsze i sprawniej przesyłają cenne dla całego ciała informacje. Oczywiście, trudno skontrolować, czy i kiedy w mózgu dzieje się taka neurobiologiczna magia – nie można fizycznie „poczuć” żadnego z jej rodzajów czyli:
– Neuroplastyczności strukturalnej, kiedy wzmacniają się istniejące połączenia między neuronami,
– Neuroplastyczności funkcjonalnej, kiedy w wyniku rozwoju i nauki trwale zmienia się struktura synaps.
Skąd zatem możemy mieć pewność, że nauka nowego przynosi nam korzyści większe niż po prostu przyswojenie nowej wiedzy? Naukowcy zapewniają, że mózg, regularnie poddawany działaniu nowych bodźców, odwdzięcza się nam co najmniej kilkoma zmieniającymi jakość życia prawidłowościami:
– Zaczynamy lepiej i łatwiej zapamiętywać,
– Szybkiej analizujemy fakty,
– Zwiększa się nasza umiejętność koncentracji,
– Stajemy się bardziej odporni na degenerację mózgu, wynikającą z naturalnego procesu starzenia się organizmu,
– Zwiększa się nasza ciekawość świata,
– Rozwiązywanie problemów przychodzi nam coraz łatwiej, bo zwiększa się poziom kreatywności,
– Możemy stawać się coraz bardziej odporni na stres, bo zwiększa się nasza świadomość tego, jak potężnym wspierającym narzędziem jest nasz mózg!
Jeśli chcesz maksymalnie skorzystać z benefitów płynących z neuroplastyczności mózgu, podejdź do tego metodycznie, wprowadzając do swojej nauki tych kilka prostych rad:
1. Wybierz obszar, które będzie dla Ciebie przyjemnością. Może to nauka nowego języka, zrobienie prawa jazdy, a może lekcje skomplikowanego tańca, który pomoże Ci zsynchronizować Twoje myśli z ciałem?
2. Nie idź na łatwiznę. Tylko podejmując prawdziwe wyzwanie sprawisz, że Twój mózg wejdzie w tryb pełnej gotowości do rozwoju.
3. Stwórz plan, dzięki któremu będziesz mieć pewność, że dobre chęci nie zostaną zdominowane przez słomiany zapał. Wybierz określone godziny i określone dni w tygodniu, podczas których będziesz poświęcać się „nowemu”, a jeśli masz problem z samoorganizacją czasu, poszukaj kursów, na których będziesz mieć możliwość rozwijania nowych umiejętności.
4. Sprawdzaj postępy, pamiętając o uczciwym bilansie. Jest wiele sposobów na budowanie nowych połączeń między neuronami, ale oszukiwanie samego siebie nie jest jednym z nich.
5. Nie poddawaj się! Droga do poznawania nowego i wzmacniania mózgu nie będzie prosta, ale gwarantujemy, że i im dalej w las, tym więcej zaznasz satysfakcji z pokonywania przeszkód.
Czy można wytrenować pozytywny mózg?
Nie będziemy Was trzymać w napięciu: można! To, w jaki sposób myślimy, jest po prostu naszym nawykiem, wynikającym z tego, jak zaprogramowaliśmy się we wcześniejszych etapach naszego życia. Nastawienie na porażkę, czarnowidztwo, generalizowanie, katastrofizacja czy inne błędy poznawcze (o których więcej przeczytasz TUTAJ) to nawyki, których można się oduczyć i zastąpić nowymi, wprowadzającymi do naszego życia więcej optymizmu. To wyzwanie, które zdecydowanie warto podjąć, bo podobnie jak neuroplastyczność, niesie ze sobą nagrodę w postaci wielu cennych zmian, takich jak poprawa odporności, zmniejszenie ryzyka depresji, chorób serca, układu nerwowego czy pokarmowego. Dla dobra ciała i ducha zacznij więc zasiewać w swojej głowie ziarenka pozytywności, które będą kiełkować za każdym razem, kiedy:
– Świadomie zidentyfikujesz obszar problemu. Może zakładasz, że nie jesteś wystarczająco dobra/dobry dla swojej drugiej połówki, na pewno zwolnią Cię z pracy lub nie zasługujesz na życiowe zmiany na lepsze? Przyjrzyj się sobie i poszukaj wewnętrznego źródełka, z którego może sączyć się negatywność.
– Otoczysz się pozytywnymi ludźmi. Będąc w towarzystwie tych, którzy uśmiechają się częściej, obgadują rzadziej i narzekają mniej, łatwiej będzie Cię przyzwyczaić się do zwiększonej dawki optymizmu każdego dnia.
– Postawisz na zdrową rutynę. Dbaj o ciało sportem i jedzeniem, wysypiaj się i poświęć sobie uwagę oddając się przyjemnościom domowych rytuałów, np. takich jak te z naszego artykułu: znajdziesz go TU.
– Nie będziesz bać się śmiać! To jedno z najskuteczniejszych narzędzi do zwalczania stresu, które zawsze masz na podorędziu.
– Będziesz mówić do siebie i o sobie dobrze. Negatywne podejście do życia często przejawia się w tym, jak postrzegamy samych siebie. Im szybciej zaczniesz patrzeć na siebie przez różowe okulary, tym szybciej świat zacznie się dla Ciebie malować w podobnych kolorach.
Jeśli interesują Cię zagadnienia związane z pracą mózgu, z pewnością spodoba Ci się artykuł o tym, jak możesz łatwo gimnastykować go każdego dnia. Znajdziesz go TUTAJ.
Monika Dąbrowska
Odkąd pamiętam moje życie było związane z pracą nad ciałem – najpierw pływałam, potem grałam w siatkówkę, równolegle zakochałam się w nartach, a wreszcie trafiłam na jogę i przy niej pozostanę już na zawsze. To był mój pierwszy przemyślany krok w holistycznej pracy nad sobą. Po nim nastąpiły kolejne, odżywianie, świadoma pielęgnacja, praca nad emocjami, własnymi barierami i wiele innych. Gdzieś pośrodku tej drogi zrodził się pomysł na portal Twig.pl, który ma być inspiracją dla innych (i dla mnie) do wprowadzania dobrych praktyk w codzienności. Rozpoczynając ten projekt zostawiłam za sobą dotychczasowe życie zawodowe związane z marketingiem i reklamą i pracą w takich branżach jak moda i uroda. Na co dzień nie mogę żyć bez książki, filmu i teatru. Na mojej ścieżce edukacji pojawiła się nawet szkoła aktorska, pierwsza życiowa lekcja otwartości. Kolejne odebrałam podróżując. Coraz więcej miejsca w moim życiu zajmuje natura. Latem uciekam z Warszawy (w której mieszkam) nad Narew, gdzie trochę zdradzam jogę pływając na wakeboardzie albo po prostu gapiąc się w słońce.
