Niezależnie od tego, czy jest małe czy duże, zazwyczaj boli. Rozczarowanie przychodzi w momencie, kiedy coś, co ma dla nas wartość, nie wydarza się, przestaje istnieć czy traci sens. Czy rozczarowanie to coś, czego można w życiu uniknąć? A jeśli nie, to jak sobie z nim radzić?
Dlaczego czujemy rozczarowanie?
Skala problemów, z którymi może wiązać się rozczarowanie, jest naprawdę bardzo duża. Czasami pojawia się w sytuacjach tak błahych jak wybór złego kroju sukienki podczas zakupów online, czasami przeszywa jak sztylet i rewolucjonizuje rzeczywistość, kiedy ktoś, komu ufamy ponad życie, z premedytacją zawiedzie. Rozczarowanie to uczucie zawodu, smutku lub frustracji, które wynika z niezrealizowanych oczekiwań lub sytuacji, w której coś nie idzie zgodnie z planem. To emocja, która pojawia się, gdy rzeczywistość różni się od naszych nadziei, pragnień lub oczekiwań. Na jego pojawienie się najczęściej mają wpływ takie czynniki jak:
Niezrealizowane oczekiwania: Każdy z nas ma marzenia czy plany na przyszłość. Gdy rzeczywistość różni się od naszych oczekiwań, możemy odczuć zawód. Nadmierne oczekiwania względem sytuacji, innych ludzi czy samego siebie mogą prowadzić do tego uczucia.
Niepowodzenia i porażki: Doświadczenia zastojów w rozwoju, nieudanych prób czy porażek w osiągnięciu celów mogą powodować rozczarowanie. W takich sytuacjach ludzie często czują się przygnębieni i sfrustrowani.
Zdrada zaufania: Obdarzanie kogoś zaufaniem to wpuszczanie drugiej osoby do bardzo intymnej części naszego „ja”. Gdy ktoś, na kim polegamy, łamie to zaufanie, może to prowadzić do głębokiego zawodu, nierzadko skutkującego trudnościami w otwieraniu się na nowe relacje.
Brak uznania czy akceptacji: Chociaż rozwój osobisty to coś, co robimy przede wszystkim dla siebie, nie żyjemy w próżni i lubimy, kiedy inni dostrzegają tę część naszego „ja”. Jeśli nasza praca, wysiłki czy osiągnięcia nie są doceniane lub akceptowane przez innych, możemy czuć rozczarowanie.
Konflikty interpersonalne: Spory, konflikty czy problemy w relacjach z innymi ludźmi, szczególnie tymi, którzy są dla nas ważni, a także nieporozumienia i trudności w łagodzeniu takich sytuacji mogą generować uczucie zawodu.
Niesprawiedliwość: Poczucie niesprawiedliwości, czy to odnoszącej się do życia jako takiego czy do jednostkowych sytuacji to łatwy wstęp do rozczarowania. Wrażenie, że inni są traktowani bardziej sprawiedliwie czy mają więcej wsparcia z zewnątrz, więc wszystko przychodzi im w życiu łatwiej, może generować trudne do przełknięcia emocje.
Niezgodność z wartościami: Kiedy znajdujemy się w sytuacjach, które stają się sprzeczne z naszymi wartościami, którymi chcemy kierować się w życiu, czy to prywatnym czy zawodowym, możemy odczuwać narastające uczucie zawodu, szczególnie jeśli są to sytuacje, które miały dla nas wyjątkowe znaczenie.
Rozczarowanie – jak go unikać?
Niektóre rozczarowania są przewidywalne i możliwe do uniknięcia. Nie chcesz odbić się od drzwi sklepu, który sprzedaje Twoje ulubione czekoladki, na które masz ochotę przez cały dzień? Po prostu zanim wybierzesz się na zakupy, sprawdź, do której jest otwarty. Inne mogą spadać na nas nieoczekiwanie, jak grom z jasnego nieba i bardzo trudno jest się przed nimi ustrzec czy całkowicie na nie uodpornić. Ważne jest, aby odróżnić, w jakich sytuacjach które z nich mogą się wydarzyć, aby umieć się do nich odpowiednio przygotować czy zareagować. Jak? Oto, co pomoże Ci zmierzyć się z rozczarowaniem:
Racjonalne oczekiwania: Aby uniknąć rozczarowań nie trzeba zamienić się w zimnego racjonalistę, który pozbawiony jest marzeń. Myśl o swoim życiu w kategoriach rozwojowych, stawiaj sobie ambitne cele i puszczaj wodzę fantazji, ale rób to metodycznie. Staraj się utrzymywać realistyczne oczekiwania wobec sytuacji, ludzi i siebie. Zbyt wysokie lub nierealne oczekiwania (np. zakładanie, że rzeczy w Twoim życiu po prostu wydarzą się same, więc nie musisz wykonywać na ich rzecz żadnej pracy) mogą prowadzić do rozczarowania.
Akceptacja nieprzewidywalności: Unikanie rozczarowania jest trudne, ponieważ życie jest pełne nieprzewidywalnych zdarzeń, ale pamiętaj, że do każdej sytuacji możesz podejść w sposób, który zmniejsza ryzyko doświadczania głębokiego zawodu. Akceptuj, że niektóre rzeczy są poza Twoją kontrolą, a życia nie da się precyzyjnie wykalkulować. Zamiast oczekiwać perfekcji od siebie i innych i pełnej kontroli w każdej sytuacji, naucz się dostosowywać do zmieniających okoliczności. To świetne antidotum na rozczarowanie.
Znalezienie pozytywów: Nic tak bardzo nie kreuje rzeczywistości, w której żyjesz, jak Twój mindset. Jeśli masz tendencję do katastrofizacji czy czarnowidztwa, nawet najlepsze zdarzenie będziesz w stanie obrócić na swoją potencjalną niekorzyść. Działa to też w drugą stronę – z odpowiednim nastawieniem nawet w gorszych momentach znajdziesz coś, co pomoże Ci stanąć na nogi i wrócić do działania z energią, zmniejszając rozczarowanie. W każdej sytuacji starań się znaleźć pozytywne aspekty. Nawet jeśli coś nie idzie zgodnie z planem, może to przynieść lekcje, doświadczenia i szanse na rozwój.
Komunikacja w relacjach: Rozczarowanie w relacjach może bardzo łatwo pojawić się wtedy, kiedy zakładamy, że ktoś powinien znać nas tak dobrze, albo z taką skutecznością czytać nam w myślach, że nie trzeba mówić wprost o swoich potrzebach czy oczekiwaniach. Ależ trzeba! W relacjach warto jasno komunikować swoje oczekiwania, potrzeby i granice. Otwarta i uczciwa komunikacja może minimalizować rozczarowania związane z nieporozumieniami, zarówno na gruncie partnerskim, towarzyskim jak i zawodowym.
Radzenie sobie ze stresem: Umiejętność radzenia sobie ze stresem i trudnościami życiowymi może pomóc w zmniejszeniu wpływu rozczarowania na ogólne samopoczucie. Ćwiczenia relaksacyjne, medytacja czy regularna aktywność fizyczna mogą pomóc w utrzymaniu równowagi psychicznej.
Rozwijanie elastyczności psychicznej: Jeśli kurczowo trzymasz się jakichś założeń, powtarzając jak mantrę kolejne etapu planu, który masz nadzieję się zrealizuje, przyzwyczajasz swoją głowę do wąskotorowego myślenia. Elastyczność psychiczna, która pozwala na tzw. „thinking outside the box”, czyli niestandardowe myślenie, oznacza umiejętność dostosowywania się do zmian i nieoczekiwanych zwrotów akcji. W miarę rozwijania tej umiejętności, wzrasta Twoja odporność i łatwiej radzisz sobie z nieprzewidzianymi sytuacjami.
Nauka na błędach: Zamiast postrzegać niepowodzenia czy błędy jako końcowe rozczarowanie, definiuj je jako etapy. Przecież bardzo dobrze wiesz, że życie nie kończy się w momencie, kiedy raz wydarzy się coś nie po Twojej myśli. Powiedz sobie „okej, nie wyszło” i działaj dalej, nie tylko zwiększając swoje szanse na sukces czy szczęście, ale również uodparniając się na kolejny potencjalny zawód.
Rozczarowanie może sprawiać, że mimo najlepszych intencji trudniej jest zabrać się do działania na nowo. Odkładanie na później pierwszego kroku ku lepszemu może zamienić się w słomiany zapał, a ten może mieć decydujący wpływ na to, jak będzie kształtował się Twój rozwój. Czym dokładnie słomiany zapał jest i jak się mu nie dać? O szczegółach piszemy TU.
Monika Dąbrowska
Odkąd pamiętam moje życie było związane z pracą nad ciałem – najpierw pływałam, potem grałam w siatkówkę, równolegle zakochałam się w nartach, a wreszcie trafiłam na jogę i przy niej pozostanę już na zawsze. To był mój pierwszy przemyślany krok w holistycznej pracy nad sobą. Po nim nastąpiły kolejne, odżywianie, świadoma pielęgnacja, praca nad emocjami, własnymi barierami i wiele innych. Gdzieś pośrodku tej drogi zrodził się pomysł na portal Twig.pl, który ma być inspiracją dla innych (i dla mnie) do wprowadzania dobrych praktyk w codzienności. Rozpoczynając ten projekt zostawiłam za sobą dotychczasowe życie zawodowe związane z marketingiem i reklamą i pracą w takich branżach jak moda i uroda. Na co dzień nie mogę żyć bez książki, filmu i teatru. Na mojej ścieżce edukacji pojawiła się nawet szkoła aktorska, pierwsza życiowa lekcja otwartości. Kolejne odebrałam podróżując. Coraz więcej miejsca w moim życiu zajmuje natura. Latem uciekam z Warszawy (w której mieszkam) nad Narew, gdzie trochę zdradzam jogę pływając na wakeboardzie albo po prostu gapiąc się w słońce.
