Piękna skóra, lepsza perystaltyk jelit, zastrzyk energii – siemię lniane to małe, niepozorne ziarenka o wielkiej sile działania. Co w sobie kryją? Jak wykorzystywać je w kuchni, aby się nie przejadły? Sprawdzamy!
Siemię lniane – polskie dobro narodowe
Jedni kochają je za efekty, jakie daje w postaci domowej maseczki na włosy. Inni nienawidzą, bo przypomina o smaku domowej alternatywy dla kisielu. Siemię lniane, które może być wykorzystywane na dziesiątki sposobów w kuchni i kosmetyce (a sam len również w przemyśle odzieżowym ze względu na swoją naturalną trwałość, przewiewność i właściwości antybakteryjne, które sprawiają, że jest idealny do noszenia w ciepłych klimatach oraz jest przyjazny dla środowiska), gości w polskich domach od zarania dziejów. Historia upraw lnu w Polsce sięga czasów prehistorycznych, gdzie len był jednym z najwcześniej uprawianych roślin włóknistych. W średniowieczu uprawa lnu w Polsce zyskała na znaczeniu, stając się ważnym elementem gospodarki rolnej. W XIV i XV wieku len był powszechnie uprawiany w Polsce, a wyroby lniane stały się ważnymi towarami eksportowymi, szczególnie do Europy Zachodniej. W XX wieku, po II wojnie światowej, Polska była jednym z głównych producentów lnu na kontynencie, a przemysł włókienniczy rozwijał się dynamicznie. W ostatnich dekadach XX wieku i na początku XXI wieku uprawa lnu w Polsce zmalała ze względu na konkurencję ze strony innych materiałów syntetycznych i zmiany w przemyśle włókienniczym. Jednak w ostatnich latach obserwuje się pewien renesans upraw lnu, związany z rosnącym zainteresowaniem ekologicznymi i naturalnymi materiałami. Siemię lniane to małe, brązowe lub złote nasionka pochodzące z rośliny lnu, które są prawdziwym superfoods (ale o tym więcej za chwilę!). Pozyskiwanie siemienia lnianego zaczyna się od uprawy lnu, rośliny, która rośnie w umiarkowanych klimatach. Gdy len zakwita i dojrzewa, produkuje małe torebki nasienne wypełnione nasionami. Po zbiorach rośliny, nasiona są oddzielane od reszty rośliny, suszone i oczyszczane. Proces ten jest stosunkowo prosty i ekologiczny, co sprawia, że siemię lniane jest naturalnym i zdrowym produktem. Dzięki temu możemy cieszyć się jego dobrodziejstwami w naszej codziennej diecie.
Siemię lniane – korzyści
Wróćmy do tematu lnu jako polskiego superfoods. Jesteśmy tak bardzo przyzwyczajeni, że siemię lniane od zawsze było na stanie osiedlowych sklepów spożywczych i domowych szafek kuchennych, że zapominamy, że ten relatywnie niedrogi (kilogramowe opakowanie można kupić nawet za 10-15 zł!) produkt może być konkurencją dla wymyślnej, zagranicznej superżywności. A jednak! A wszystko dzięki wyjątkowym właściwościom, której kryją w sobie te niepozorne ziarenka? Oto dlaczego siemię lniane jest tak bardzo cenione:
Bogactwo błonnika: Siemię lniane jest świetnym źródłem błonnika. Błonnik w diecie jest niezwykle ważny dla naszego zdrowia i dobrego samopoczucia. Przede wszystkim wspomaga trawienie, pomagając utrzymać regularność wypróżnień i zapobiegając zaparciom. Działa również jak “miotełka” dla naszych jelit, oczyszczając je z resztek pokarmowych i toksyn. Błonnik pomaga także w kontrolowaniu poziomu cukru we krwi, spowalniając wchłanianie glukozy, co jest szczególnie korzystne dla osób z cukrzycą. Dodatkowo, spożywanie pokarmów bogatych w błonnik może pomóc w utrzymaniu zdrowej wagi, ponieważ błonnik daje uczucie sytości na dłużej.
Kwasy omega-3: Siemię lniane zawiera kwasy tłuszczowe omega-3. Przede wszystkim wspierają one zdrowie serca, pomagając obniżać poziom “złego” cholesterolu i ciśnienie krwi, co zmniejsza ryzyko chorób sercowo-naczyniowych. Omega-3 są również kluczowe dla prawidłowego funkcjonowania mózgu, wpływając na naszą pamięć, koncentrację i ogólny stan psychiczny. Mają także właściwości przeciwzapalne, co może pomóc w łagodzeniu objawów chorób autoimmunologicznych i stanów zapalnych.
Lignany: Siemię lniane jest jednym z najbogatszych źródeł lignanów, które są naturalnymi przeciwutleniaczami. Lignany to związki roślinne, które kryją się w nasionach, ziarnach, owocach i warzywach. Znane ze swoich właściwości prozdrowotnych, lignany działają jako silne antyoksydanty, chroniąc nasze komórki przed uszkodzeniami. Mają również zdolność do regulowania poziomu hormonów, co może zmniejszać ryzyko niektórych nowotworów, takich jak rak piersi i prostaty. Ponadto, lignany wspierają zdrowie serca, pomagając obniżać poziom cholesterolu i regulować ciśnienie krwi.
Zdrowe włosy i skóra: Siemię lniane to prawdziwy eliksir zdrowia dla skóry i włosów! Te małe nasionka są bogate w kwasy tłuszczowe omega-3, które nawilżają skórę od wewnątrz, sprawiając, że staje się miękka i promienna. Dodatkowo, siemię lniane zawiera witaminy z grupy B, które wspierają regenerację komórek skóry, pomagając zachować jej zdrowy wygląd. Dla włosów siemię lniane działa jak odżywka, wzmacniając je i zapobiegając łamliwości, dzięki wysokiej zawartości kwasów tłuszczowych i białka.
Regulowanie poziomu cukru we krwi: Siemię lniane to naturalny sposób na pomoc w regulowaniu poziomu cukru we krwi. Dzięki swojej wysokiej zawartości błonnika, siemię lniane spowalnia wchłanianie cukrów po spożyciu, co zapobiega gwałtownym skokom poziomu glukozy. Dodatkowo, kwas tłuszczowy omega-3 obecny w siemieniu lnianym może poprawić wrażliwość na insulinę, co jest korzystne dla osób z cukrzycą typu 2.
Siemię lniane – jak warto je jeść?
Powyższa lista korzyści sprawia, że masz ochotę jak najszybciej włączyć siemię lniane do swojej diety? Świetna decyzja! W ramach kulinarnych inspiracji zostawiamy Ci kilka pomysłów na to, jak możesz to zrobić w urozmaicony sposób:
Dodatek do domowego muesli: Jeśli nie lubisz smaku samego ziemianie lnianego, oszukaj system mieszając je ze składnikami domowego muesli lub granoli o bardziej wyrazistych aromatach. Pamiętaj, aby trzymać je w szczelnie zamkniętym pudełku lub słoiku, aby jak najdłużej zachowało świeżość.
Składnik panierki: Panierka z siemienia lnianego dodaje potrawom chrupkości i nutkę orzechowego smaku, jednocześnie czyniąc je zdrowszymi i bardziej sycącymi. Dodatkowo sprawi też, że Twój smażony posiłek łatwiej się strawi.
Posypka na sałatkę: Dodawanie siemienia lnianego do sałatek jest szybkim i łatwym sposobem na wzbogacenie ich wartości odżywczych. Siemię lniane, bogate w błonnik, kwasy tłuszczowe omega-3 i lignany, nie tylko urozmaica smak, ale również dodaje chrupkości. Można posypać je bezpośrednio na sałatkę przed podaniem, lub dodać do sosów i dressingu dla wzmocnienia ich zdrowotnych właściwości.
Składnik owocowych koktajli: Koktajle na bazie owoców mają ten minus, że mogą szybko podnieść poziom cukru we krwi. Siemię lniane jest bogate w błonnik, który spowalnia wchłanianie cukrów z owoców przez organizm. Dzięki temu poziom glukozy we krwi wzrasta stopniowo, co zmniejsza ryzyko nagłych skoków poziomu cukru.
Zamiennik jajka: Siemię lniane jest doskonałym naturalnym zamiennikiem jajka w wielu przepisach kulinarnych, zwłaszcza dla osób uczulonych na jaja, wegan i wegetarian. Gdy siemię lniane jest mieszane z wodą, tworzy lepką substancję, która może zastąpić jajko jako spoiwo w ciastach, naleśnikach czy muffinkach.
Alternatywa dla kisielu: Klasyczny kisiel, dostępny w sklepach, często zawiera dużo cukru i sztucznych dodatków, które mogą być szkodliwe dla zdrowia, szczególnie dla osób z problemami z cukrzycą lub otyłością. Kisiel z siemienia lnianego oferuje odżywczą alternatywę. Przygotowanie go jest łatwe i pozwala na kontrolowanie składników, takich jak dodatki owocowe lub słodziki, co czyni go smaczną i zdrowszą opcją deserową dla całej rodziny.
Siemię lniane możesz kupić w ziarnach lub zmielone. Wiemy, że druga opcja jest wygodniejsza w użyciu, niekoniecznie jednak jest zdrowsza. Po pierwsze, mielone siemię lniane szybko utlenia się i traci swoje cenne właściwości odżywcze, takie jak kwasy tłuszczowe omega-3. Świeżo mielone ziarna zachowują pełnię swoich wartości odżywczych oraz smaku. Dodatkowo, mieląc je w domu, możemy mieć pewność, że są świeże i wolne od dodatków chemicznych, które mogą być obecne w gotowych produktach. Ponadto, mielone siemię lniane może szybko się psuć i pleśnieć, szczególnie jeśli jest przechowywane w niewłaściwych warunkach, gdzie występuje wysoka wilgotność lub brak odpowiedniej wentylacji.
Lubisz polskie superfoods? Koniecznie sprawdź, jakie właściwości mają babka płesznik i babka jajowata. Piszemy o tym TU.
Monika Dąbrowska
Odkąd pamiętam moje życie było związane z pracą nad ciałem – najpierw pływałam, potem grałam w siatkówkę, równolegle zakochałam się w nartach, a wreszcie trafiłam na jogę i przy niej pozostanę już na zawsze. To był mój pierwszy przemyślany krok w holistycznej pracy nad sobą. Po nim nastąpiły kolejne, odżywianie, świadoma pielęgnacja, praca nad emocjami, własnymi barierami i wiele innych. Gdzieś pośrodku tej drogi zrodził się pomysł na portal Twig.pl, który ma być inspiracją dla innych (i dla mnie) do wprowadzania dobrych praktyk w codzienności. Rozpoczynając ten projekt zostawiłam za sobą dotychczasowe życie zawodowe związane z marketingiem i reklamą i pracą w takich branżach jak moda i uroda. Na co dzień nie mogę żyć bez książki, filmu i teatru. Na mojej ścieżce edukacji pojawiła się nawet szkoła aktorska, pierwsza życiowa lekcja otwartości. Kolejne odebrałam podróżując. Coraz więcej miejsca w moim życiu zajmuje natura. Latem uciekam z Warszawy (w której mieszkam) nad Narew, gdzie trochę zdradzam jogę pływając na wakeboardzie albo po prostu gapiąc się w słońce.
