Chociaż to prezerwatywa pozostaje niezmiennie najbardziej popularnym środkiem antykoncepcyjnym na świecie, wkładka domaciczna budzi coraz większe zainteresowanie wśród kobiet szukających skutecznych i jak najmniej inwazyjnych alternatyw. Jak dokładnie działa ta forma zabezpieczenia i co warto o niej wiedzieć?
Wkładka domaciczna a inne środki antykoncepcyjne
Na świecie są około 922 miliony kobiet w wieku rozrodczym, z czego aż 842 miliony używają nowoczesnych form antykoncepcji. Prezerwatywa jest nie tylko najbardziej powszechnym, ale i najstarszym środkiem antykoncepcyjnym na świecie. Istnieją dowody, że prezerwatywy były używane w Wielkiej Brytanii już w 1640 r., ale przedmioty przypominające ten środek antykoncepcji prawdopodobnie były znane w 3000 p.n.e. Chociaż prezerwatywa ceniona jest za nieinwazyjność zdrowotną, ma też swoje minusy. Osoby, które szukają alternatywnych form zabezpieczeni narzekają, że środek ten:
– Odbiera spontaniczność seksu,
– Redukuje doznania,
– Zmniejsza poczucie intymności między partnerami,
– Może powodować podrażnienia i alergie okolic intymnych,
– Może powodować ból w momentach niewystarczającego nawilżenia pochwy,
– Jest niewygodny.
Jak nie prezerwatywa, to co? Jak wynika z danych przedstawionych przez Organizację Narodów Zjednoczonych, to nie tabletka antykoncepcyjna jest najpopularniejszą alternatywą. Są dwa kluczowe powody, dla których coraz więcej aktywnych seksualnie kobiet rezygnuje z używania pigułek:
Efekty uboczne: Niektóre kobiety doświadczają nieprzyjemnych efektów ubocznych po przyjęciu tabletek antykoncepcyjnych, takich jak bóle głowy, zmiany nastroju, bóle piersi czy utrata libido.
Obawy o zdrowie w przyszłości: Niektóre kobiety obawiają się wpływu długotrwałego stosowania tabletek antykoncepcyjnych na ich zdrowie, szczególnie związanego z rozregulowaniem gospodarki hormonalnej i wiążącą się z tym niemożnością zajścia w ciążę oraz chorobami, w tym rakiem.
Właśnie z tych względów coraz więcej osób decyduje się na wkładkę domaciczną – na świecie używa jej około 159 milionów kobiet.
Wkładka domaciczna – jak działa?
Pierwszą nowoczesną metodą antykoncepcji dla kobiet była wkładka domaciczna. Po raz pierwszy użył jej w 1909 r. niemiecki lekarz Richard Richter. Urządzenie, które zaaplikował pacjentkom, było pierścieniem wykonanym z jelita jedwabnika, z dwoma końcami wystającymi z ujścia szyjki macicy, umożliwiając mu zarówno kontrolę urządzenia, jak i jego usunięcie. W połowie lat 20. XX wieku Ernst Gräfenberg zastąpił jelito jedwabnika spiralą metalową wykonaną ze stopu miedzi, niklu i cynku. Choć pierścień Graefenberga był powszechnie stosowany, uważano go za ryzykowną metodę zarówno w Europie kontynentalnej, jak i w Stanach Zjednoczonych. Relatywnie niedawno, bo jeszcze w 1959 r. dr Alan Guttmacher próbował zniechęcić opinię publiczną do korzystania z tego środka antykoncepcji publikując artykuły, w których wkładka domaciczna była potępiana za nieskuteczność, zwiększanie podatności na infekcje oraz potencjał rakotwórczy. W jego działaniach nie było jednak nic ze złej wiary. Głosy krytyczne pozwoliły na udoskonalenie tej metody antykoncepcji. Dzisiaj wkładka domaciczna może być wykonana z różnych materiałów, producenci najczęściej decydują się na wykorzystanie:
Miedzi: Spirale miedziane są jednym z najpopularniejszych rodzajów wkładek domacicznych. Miedź działa jako środek antykoncepcyjny, hamując ruch plemników i zapobiegając zapłodnieniu jaja.
Plastiku z hormonami: Niektóre spirale zawierające hormony są wykonane z plastiku; uwalniają one hormony, które wpływają na śluz szyjkowy i utrudniają przedostawanie się plemników.
Wkładka domaciczna może działać na procesy reprodukcyjne na kilka sposobów:
Poprzez działanie miedzi: Wkładka domaciczna zawierająca miedź oddziałuje na procesy reprodukcyjne poprzez uwalnianie tego pierwiastka chemicznego. Jony miedzi upośledzają ruch plemników i powodują nasilenie skurczów macicy, co przyspiesza transport i wydalenie komórki jajowej.
Poprzez uwalnianie hormonów: Wkładka hormonalna zawiera w sobie progestagen – stopniowo uwalniany hormon sprawia, że śluzówka macicy pozostaje zbyt cienka, aby doszło do zagnieżdżenia się w niej zapłodnionego jajeczka, co uniemożliwia rozwój ciąży.
Zmiany w śluzie szyjkowym: Spirale mogą wpływać na konsystencję śluzu szyjkowego, co utrudnia przedostawanie się plemników przez szyjkę macicy.
Okres, przez który można stosować jedną wkładkę domaciczną, zależy od rodzaju spirali. Te miedziane można nosić przez okres od 3 do nawet 10 lat, te zawierające hormony zazwyczaj od 3 do 5 lat.
Wkładka domaciczna – korzyści
Stosowanie prezerwatyw oraz codzienne łykanie tabletek antykoncepcyjnych może zwiększać poczucie bezpieczeństwa, kiedy nie chce się zajść w ciążę. Te środki zabezpieczające są namacalne, tabletki bierze się przecież każdego dnia, kondom wymienia przy każdym stosunku. Wkładka domaciczna może budzić niepewność, bo instaluje się ją raz na kilka lat i może zdarzyć się, że na początku użytkowania pojawi się dyskomfort psychiczny. Jak bowiem ma mnie chronić coś, czego nie widzę i nie czuję? Warto jednak pamiętać, że to właśnie wkładka domaciczna wykazuje największą skuteczność w zabezpieczaniu przed niechcianą ciężką – jak wynika z badań, jest to aż 99%. Dla porównania, skuteczność prezerwatyw wynosi około 98%, ale może łatwo być zmniejszona przez nieprawidłowe użytkowanie (np. niedopasowany rozmiar, zbyt długie przetrzymywanie penisa w pochwie po wytrysku czy uszkodzenia mechaniczne). Skuteczność to jednak nie jedyna zaleta, jaką na koncie ma wkładka domaciczna. Do innych możemy zaliczyć:
– Długi okres skuteczności,
– Szybki powrót do pełnej płodności po usunięciu wkładki,
– Relatywnie niski koszt,
– Brak konieczności codziennego stosowania,
– Brak wpływu na komfort współżycia,
– Mniejszy wpływ na zmiany nastroju wynikające z użytkowania antykoncepcji hormonalnej,
– Te z miedzi mogą być stosowane w okresie karmienia i ciąży,
– Mogą zmniejszać odczuwalność bólu przed i w trakcie miesiączki.
Zastanawiasz się, czy wkładka domaciczna to metoda antykoncepcyjna dla Ciebie? Koniecznie skonsultuj to z lekarzem, który podczas wywiadu i badania upewni się, że jest ona dla Ciebie bezpieczna. Sprawdzanie poziomu hormonów to jedne z badań, które warto wykonywać regularnie, aby mieć swoje zdrowie pod kontrolą. Co jeszcze warto sprawdzać raz do roku? Naszą listę polecanych badań znajdziesz TU.
Monika Dąbrowska
Odkąd pamiętam moje życie było związane z pracą nad ciałem – najpierw pływałam, potem grałam w siatkówkę, równolegle zakochałam się w nartach, a wreszcie trafiłam na jogę i przy niej pozostanę już na zawsze. To był mój pierwszy przemyślany krok w holistycznej pracy nad sobą. Po nim nastąpiły kolejne, odżywianie, świadoma pielęgnacja, praca nad emocjami, własnymi barierami i wiele innych. Gdzieś pośrodku tej drogi zrodził się pomysł na portal Twig.pl, który ma być inspiracją dla innych (i dla mnie) do wprowadzania dobrych praktyk w codzienności. Rozpoczynając ten projekt zostawiłam za sobą dotychczasowe życie zawodowe związane z marketingiem i reklamą i pracą w takich branżach jak moda i uroda. Na co dzień nie mogę żyć bez książki, filmu i teatru. Na mojej ścieżce edukacji pojawiła się nawet szkoła aktorska, pierwsza życiowa lekcja otwartości. Kolejne odebrałam podróżując. Coraz więcej miejsca w moim życiu zajmuje natura. Latem uciekam z Warszawy (w której mieszkam) nad Narew, gdzie trochę zdradzam jogę pływając na wakeboardzie albo po prostu gapiąc się w słońce.
