Jedni mówią, że poznaje się go w biedzie, inni, że tylko ten prawdziwy potrafi szczerze cieszyć się z największych sukcesów. To właśnie do niego dzwoni się w momentach zwątpienia, bo nic tak nie ratuje z kryzysu jak telefon do przyjaciela. Jak dbać o to, aby zawsze chciał być z nami na linii? Dziś sprawdzamy, z czego składa się udana przyjaźń.
Skąd się bierze przyjaźń?
Nowych ludzi możemy poznawać niemal każdego dnia. Niektórzy z nich pozostają w naszych życiach zaledwie przez kilka minut, inni na lata. Badania pokazują, że na przestrzeni życia nawiązujemy średnio 396 relacji, z czego jedynie co 12-ta, czyli łącznie 33 są w stanie przetrwać próbę czasu. Z tej grupy natomiast tylko co 5-ta osoba potencjalnie stanie się kimś więcej niż po prostu dobrym znajomym. Będzie przyjacielem. Teoretycznie najłatwiej jest go poznać w okresie dzieciństwa i nastoletniości. Z automatu codziennie funkcjonujemy wtedy w dużych grupach, np. klasach czy kółkach zainteresowań, i przecinamy się z członkami innych grup, np. innych klas. To też czas większej swobody jako takiej, nie naznaczony negatywnymi zdarzeniami z przeszłości, które mogą blokować nas przed otwieraniem się na innych. Kiedy stajemy się dorośli, budowanie przyjaźni od 0 wymaga więcej świadomej pracy i zaangażowania. Funkcjonujemy bowiem w raczej zamkniętych grupach, z grafikami na tyle szczelnie wypełnionymi obowiązkami zawodowymi i życiem rodzinnym, że po prostu trudno znaleźć w nich miejsce na eksperymentowanie z budowaniem nowych relacji. Ale o przyjaźnie, które już są, warto dbać nie tylko dlatego, że trudno jest spotykać ludzi, którzy mają w swoimi życiu jeszcze trochę miejsca i chęci na bliższe poznawanie nieznajomych. O przyjaźń należy dbać, ponieważ:
– Daje poczucie przynależności,
– Wzmaga odczuwanie szczęścia i dobrostanu,
– Ma wpływ na redukcję stresu,
– Pomaga wzmacniać poczucie własnej wartości i samoocenę,
– Jest siłą w momentach kryzysów, takich jak rozwód, utrata pracy czy ukochanej osoby.
Zdaniem psychologów przyjaciół dobieramy na podstawie dwóch grup czynników: indywidualnych (m.in. podobne wartości, podobna otwartość na drugiego człowieka czy umiejętności społeczne) oraz środowiskowe (m.in. odległość geograficzna, zbieżność życiowych zdarzeń czy branie udziału w tych samych aktywnościach). Atrakcyjność fizyczna może mieć znaczenie w początkowej fazie nawiązywania relacji, ale im bardziej wzmacniają się więzy emocjonalne, tym szybciej traci na znaczeniu.
Jak dbać o przyjaźń?
Nawiązanie przyjaźni to z jednej strony duże szczęście, ale z drugiej tylko połowa sukcesu. Aby przyjaźń mogła zostać włączona w statystyki z tych z kategorii „na całe życie”, należy o nią świadomie dbać. Oto składniki, których nie warto spuszczać z radaru dla dobra trwałej, głębokiej, szczęśliwej relacji:
Otwartość
Nic na siłę, również w przyjaźni. Nawet najbardziej zaangażowana osoba nie przekona Cię do wspólnego spędzania czasu, jeśli nie będziesz mieć na to ochoty. Nawet Twoje największe wysiłki nie wskrzeszą w drugiej osobie chęci zaprzyjaźnienia się, jeśli nie będzie mieć na to miejsca w życiu. Otwartość działa w dwie strony. Z jednej masz przestrzeń do tego, aby pokazać swoje prawdziwe „ja”, z drugiej musisz dawać taką przestrzeń osobie, która prawdopodobnie nie jest Twoją charakterologiczną kopią i wniesie w przyjaźń pakiet „inności” do zaakceptowania i zrozumienia.
Intymność
Kluczowe dla budowania i wzmacniania przyjaźni jest poczucie intymności. To właśnie dzięki niemu wiemy, że jesteśmy dostrzegani i akceptowani, czujemy swobodę bycia w obecności przyjaciela dokładnie takimi, jacy jesteśmy. Poczucie, że ta druga strona nas nie rozumie czy nieprzychylnie patrzy na to, co o nas stanowi, zaburza poczucie intymności. W konsekwencji albo zaczynamy budować emocjonalny mur, filtrujący niektóre cechy naszej osobowości, albo zaczynamy wchodzić w rolę będącą zlepkiem oczekiwań tej drugiej strony.
Empatia
Nawet najbliżsi przyjaciele mogą mieć różne poglądy lub różne sposoby radzenia sobie w kryzysowych momentach. Istotą empatii jest umiejętność spojrzenia na sytuację drugiego człowieka nie z własnej, ale z jego perspektywy – ze zrozumieniem pakietu sił, który pozostał, emocji które mogą być nadwątlone czy jakichś czynników środowiskowych, które nie pozwalają na rozwiązanie problemu „po Twojemu”. Kiedy okazujemy empatię, defensywna energia naszego rozmówcy robi miejsce pozytywnej energii, co stwarza podatniejsze pole dla kreatywności, rozwiązywania problemów oraz zacieśniania relacji. Chcesz okazać empatię? Otwórz uszy i serce! Więcej o tym, czym jest empatyczne słuchanie, przeczytasz TU.
Zaufanie
Ufając drugiej osobie zakładamy, że ma w stosunku do nas dobre intencje, nie działa na naszą szkodę, nie udaje kogoś, kim nie jest aby otrzymać jakieś korzyści i będzie przy nas, jeśli będziemy tego potrzebować. Zaufanie jest również podstawowym składnikiem współpracy między ludźmi. Jeśli chcesz pracować nad ufnością w stosunku do innych ludzi i lepiej rozumieć jej komponenty, zachęcamy Cię do przesłuchania podcastu Brené Brown, od ponad 20 lat badającej na Uniwersytecie w Houston wrażliwość, wstyd, odwagę i empatię. W podlinkowanym przez nas odcinku badaczka rozkłada proces budowania i wzmacniania zaufania na czynniki pierwsze, które kryją się pod akronimem BRAVING.
Troska
Przyjaciel to osoba, która nie powinna być obojętna na Twoje gorsze momenty. Troskę można jednak okazywać na różne sposoby, i nie zawsze muszą one oznaczać podanie gotowego rozwiązania problemu na tacy. Pamiętaj, że druga strona też może mieć swoje emocjonalne, czasowe czy materialne ograniczenia i czasem heroicznym wyrazem wsparcia z jej strony będzie to, że po prostu będzie obok Ciebie.
Czasami to, co oceniamy jako wartościową przyjaźń, może tak naprawdę być toksyczną relacją. Zastanawiasz się, jak ją rozpoznać? Oto czerwonego flagi, których warto wypatrywać na horyzoncie, piszemy o nich TU.
Monika Dąbrowska
Odkąd pamiętam moje życie było związane z pracą nad ciałem – najpierw pływałam, potem grałam w siatkówkę, równolegle zakochałam się w nartach, a wreszcie trafiłam na jogę i przy niej pozostanę już na zawsze. To był mój pierwszy przemyślany krok w holistycznej pracy nad sobą. Po nim nastąpiły kolejne, odżywianie, świadoma pielęgnacja, praca nad emocjami, własnymi barierami i wiele innych. Gdzieś pośrodku tej drogi zrodził się pomysł na portal Twig.pl, który ma być inspiracją dla innych (i dla mnie) do wprowadzania dobrych praktyk w codzienności. Rozpoczynając ten projekt zostawiłam za sobą dotychczasowe życie zawodowe związane z marketingiem i reklamą i pracą w takich branżach jak moda i uroda. Na co dzień nie mogę żyć bez książki, filmu i teatru. Na mojej ścieżce edukacji pojawiła się nawet szkoła aktorska, pierwsza życiowa lekcja otwartości. Kolejne odebrałam podróżując. Coraz więcej miejsca w moim życiu zajmuje natura. Latem uciekam z Warszawy (w której mieszkam) nad Narew, gdzie trochę zdradzam jogę pływając na wakeboardzie albo po prostu gapiąc się w słońce.
