Perimenopauza to sygnał płynący z ciała, który świadczy o tym, że dzieją się w nim istotne zmiany hormonalne. Sygnał ten trudno przeoczyć, bo obejmuje całą listę symptomów, mocno zaburzających jakość życia na co dzień. Kogo dotyka perimenopauza i jak siebie wspierać w tym wymagającym okresie?
Co to jest perimenopauza?
Od momentu, kiedy ciało młodej kobiety wygeneruje pierwszy okres, jej życie staje się zdeterminowane cyklem miesiączkowym. Huśtawki nastroju, ból, problemy z trawieniem, potliwość, bezsenność, problemy z koncentracją to tylko niektóre z objawów, których doświadczają kobiety w…no właśnie, w pełni równowagi hormonalnej, wypisane objawy bowiem mogą pojawiać się jako naturalny element przygotowywania się ciała do kolejnego krwawienia. Statystyczna kobieta ma w swoim życiu 451.3 cykle miesiączkowe, co przekłada się na ponad 34 lata aktywności menstruacyjnej w jej ciele. Gdyby wszystkie dni, podczas których występuje krwawienie, zebrać w jeden, nieprzerwany okres, trwałby on aż 7 lat. To duże obciążenie zarówno dla ciała jak i emocji, a jak dobrze wiemy, im dalej w menstruacyjny las, tym lżej się wcale nie robi, bo finalnym etapem menstruacyjnej aktywności jest menopauza. Zgodnie z definicją Światowej Organizacji Zdrowia, menopauza jest ostatnią miesiączką, po której przez kolejne 12 miesięcy nie wystąpiło fizjologiczne (tzn. naturalne) krwawienie. Zazwyczaj doświadczają jej jako naturalnego etapu wynikającego z procesu starzenia się organizmu kobiety między 44. a 55. rokiem życia. Perimenopauza to okres poprzedzającej ostatnią miesiączkę transformacji menopauzalnej, podczas którego w ciele kobiety dochodzi do intensywnych przemian hormonalnych.
Perimenopauza a hormony
Perimenopauza może trwać od kilku miesięcy do nawet kilku lat przed pojawieniem się ostatniej miesiączki, a kluczową zmianą, która implikuje wszystkie objawy perimenopauzalne, są zmiany w produkcji hormonów:
Spadek poziomu estrogenów: Estrogen jest głównym hormonem płciowym u kobiet, odpowiedzialnym za wiele funkcji w organizmie, w tym regulację cyklu menstruacyjnego, utrzymanie zdrowia kości, nawilżenie pochwy i kontrolę temperatury ciała. Podczas perimenopauzy poziom estrogenów stopniowo maleje, co może prowadzić do objawów takich jak uderzenia gorąca, zmiany nastroju, problemy ze snem i zmniejszenie libido.
Zmiany w poziomie progesteronu: Progesteron jest hormonem produkowanym przez jajniki, który odgrywa ważną rolę w regulacji cyklu menstruacyjnego i przygotowywaniu macicy na ewentualną ciążę. Podczas perimenopauzy poziomy progesteronu mogą być niestabilne lub gwałtownie maleć, co może prowadzić do nieregularnych miesiączek i innych objawów.
Zmiany w innych hormonach: Oprócz estrogenów i progesteronu, podczas perimenopauzy mogą zachodzić także inne zmiany hormonalne, takie jak wzrost poziomu hormonu folikulotropowego (FSH) i hormonu luteinizującego (LH). Wzrost poziomu FSH i LH jest związany z niewydolnością jajników i może być stosowany jako marker perimenopauzy.
Jak objawia się perimenopauza?
Chociaż wiele kobiet co miesiąc narzeka na nieprzyjemności wynikające z pojawiania się okresu, moment, w którym trzeba się z nim raz na zawsze pożegnać, często wcale nie jest przyjmowany z radością. Dyskomfort na poziomie emocjonalnym wynikający z zakończeniem pewnego etapu w życiu skalowany jest szeregiem trudnych do przełknięcia objawów fizycznych i psychicznych:
Nieregularne miesiączki: Perimenopauza zazwyczaj rozpoczyna się od nieregularności w cyklach menstruacyjnych. Może to objawiać się skracaniem lub wydłużaniem okresu między miesiączkami, a także zmiennością obfitości krwawienia.
Uderzenia gorąca: To nagłe uczucie gorąca, które może promieniować na twarz, szyję i klatkę piersiową. U niektórych kobiet uderzenia gorąca mogą być intensywne i powtarzać się często, podczas gdy u innych mogą występować rzadziej lub w łagodniejszej formie.
Zmiany nastroju: Perimenopauza może być związana ze zmianami nastroju, takimi jak drażliwość, wahania emocjonalne, lęki i depresja. Te zmiany mogą być spowodowane zmianami hormonalnymi oraz stresem związanym z tą fizyczną tranzycją.
Zmniejszenie libido: Perimenopauza u wielu kobiet objawia się gwałtownym spadkiem ochoty na seks. Spadek poziomu estrogenów może wpływać na nawilżenie pochwy i komfort podczas stosunku, co również może mieć negatywny wpływ na życie seksualne.
Spadek energii: Uderzenia gorąca, które często towarzyszą perimenopauzie, mogą prowadzić do zakłóceń snu i częstszych przebudzeń w nocy. Zaburzenia snu to prosta droga do przewlekłego zmęczenia i braku energii w ciągu dnia. Niektóre kobiety doświadczają zmęczenia związanego z niestabilnością poziomu hormonów, co może prowadzić do uczucia zmniejszonej energii i motywacji.
Zaburzenia snu: Wiele kobiet w okresie perimenopauzy doświadcza trudności ze snem, takich jak bezsenność, problemy z zasypianiem lub budzenie się w nocy. Zaburzenia snu mogą być spowodowane zarówno zmianami hormonalnymi, jak i innymi czynnikami, takimi jak uderzenia gorąca.
Zmiany wagi: Perimenopauza może być związana ze zmianami wagi ciała, przede wszystkim zwiększeniem jego masy w okolicach brzucha. Zmiany hormonalne mogą wpływać na metabolizm, co może prowadzić do trudności w utrzymaniu lub zmianie wagi.
Perimenopauza – jak sobie z nią radzić?
Perimenopauza to etap w życiu, którego nie da się wykasować. Czeka on każdą z nas, a mając jego świadomość łatwiej przygotować się do tego wymagającego okresu, nawet jeśli na razie na poziomie teorii. Wiedza, w jaki sposób możemy ulżyć sobie w odczuwaniu symptomów, które niesie za sobą perimenopauza, jest na wagę złota, dlatego zebraliśmy listę porad, które łatwo możesz wprowadzić w życie. Oto one:
1. Dieta bogata w zdrowe tłuszcze i łatwo przyswajalne białko uchroni CIę przez gwałtownymi i destabilizującymi gospodarkę hormonalną zmianami poziomu cukru we krwi.
2. Zdrowy sen pomoże redukować stres i wspomoże głęboką regenerację osłabionego ciała.
3. Aktywność fizyczna, przede wszystkim ćwiczenia obciążeniowe, takie jak jogging, taniec lub siłownia, mogą pomóc w utrzymaniu gęstości kości i zmniejszeniu ryzyka osteoporozy, która może zwiększyć się w wyniku zmniejszenia poziomu estrogenów.
4. Techniki relaksacyjne pomogą redukować dyskomfort psychiczny w okresach wzmożonych huśtawek nastroju.
5. Codzienne praktyki self-care pomogą być bliżej ciała i przejść przez proces tranzycji z większą jego akceptacją.
6. W niektórych przypadkach suplementy diety, takie jak witaminy D i K, wapń, magnez czy witamina B6, mogą pomóc w łagodzeniu objawów perimenopauzy, warto jednak dostosować ilość i częstotliwość brania suplementów do indywidualnych potrzeb, po uprzedniej konsultacji z lekarzem.
7. Wspierająca grupa najbliższych osób da poczucie bezpieczeństwa, akceptacji i będzie antidotum na trudne emocje.
W momentach, kiedy doświadczamy czegoś trudnego w życiu, czułość otrzymywana od najbliższych może mieć wzmacniające i uzdrawiające działanie. Dlaczego właśnie ona może być fundamentem szczęśliwego życia? Nasze podparte faktami naukowymi przemyślenia znajdziesz TU.
Monika Dąbrowska
Odkąd pamiętam moje życie było związane z pracą nad ciałem – najpierw pływałam, potem grałam w siatkówkę, równolegle zakochałam się w nartach, a wreszcie trafiłam na jogę i przy niej pozostanę już na zawsze. To był mój pierwszy przemyślany krok w holistycznej pracy nad sobą. Po nim nastąpiły kolejne, odżywianie, świadoma pielęgnacja, praca nad emocjami, własnymi barierami i wiele innych. Gdzieś pośrodku tej drogi zrodził się pomysł na portal Twig.pl, który ma być inspiracją dla innych (i dla mnie) do wprowadzania dobrych praktyk w codzienności. Rozpoczynając ten projekt zostawiłam za sobą dotychczasowe życie zawodowe związane z marketingiem i reklamą i pracą w takich branżach jak moda i uroda. Na co dzień nie mogę żyć bez książki, filmu i teatru. Na mojej ścieżce edukacji pojawiła się nawet szkoła aktorska, pierwsza życiowa lekcja otwartości. Kolejne odebrałam podróżując. Coraz więcej miejsca w moim życiu zajmuje natura. Latem uciekam z Warszawy (w której mieszkam) nad Narew, gdzie trochę zdradzam jogę pływając na wakeboardzie albo po prostu gapiąc się w słońce.
