Nawet jeśli unikasz leżenia plackiem na plaży, latem Twoja skóra jest poddawana działaniu promieni słonecznych za każdym razem, kiedy wychodzisz z domu. Promieniowanie UV nie jest jej najlepszym przyjacielem, ale czy mimo to istnieje coś takiego jak bezpieczne opalanie? Sprawdzamy, w jaki sposób wystawiać się na działanie słońca, aby sobie nie zaszkodzić.
Bezpieczne opalanie – dlaczego jest tak bardzo ważne?
W Polsce mamy ok. 66 dni słonecznych w roku. To mniej więcej 1600 godzin, podczas których zachmurzenie jest mniejsze niż 20-30% nieba, co pozwala na ciągłe i bezpośrednie nasłonecznienie przez większość dnia. Myślisz, że to niewiele? Zależy, co przyjmiemy za punkt odniesienia. Patrząc na słońce przez pryzmat opalania to bardzo dużo, bo skóra może zareagować na ekspozycję na jego promienie już po 10 minutach. Oto kilka sposobów, w jakie opalanie może negatywnie wpływać na skórę:
Poparzenia słoneczne: Zbyt dużo czasu na słońcu bez odpowiedniej ochrony może prowadzić do bolesnych poparzeń słonecznych. Skóra staje się czerwona, obolała i może się łuszczyć. Poparzenia słoneczne nie tylko wyglądają nieestetycznie, ale także mogą prowadzić do poważnych uszkodzeń skóry.
Przedwczesne starzenie się skóry: Promienie UV przyspieszają proces starzenia się skóry, powodując zmarszczki, utratę elastyczności i pojawienie się plam starczych. Nazywa się to fotostarzeniem. Skóra traci swoją młodzieńczą jędrność i blask, stając się suchą i pomarszczoną.
Przebarwienia: Nadmierne opalanie może prowadzić do pojawienia się ciemnych plam na skórze, znanych jako przebarwienia. Mogą one pojawiać się na twarzy, dłoniach i innych częściach ciała, które są często wystawione na słońce.
Zwiększone ryzyko raka skóry: Najpoważniejszym skutkiem nadmiernego opalania jest zwiększone ryzyko zachorowania na raka skóry, w tym na czerniaka, który jest najbardziej niebezpiecznym typem raka skóry. Promienie UV uszkadzają DNA komórek skóry, co może prowadzić do ich niekontrolowanego wzrostu.
Uszkodzenie oczu: Choć to może brzmieć nieco dziwnie, nadmierne opalanie może również uszkodzić oczy. Promienie UV mogą przyczynić się do rozwoju zaćmy i innych problemów ze wzrokiem. Dlatego ważne jest noszenie okularów przeciwsłonecznych z filtrem UV.
Osłabienie bariery ochronnej skóry: Opalanie może osłabić naturalną barierę ochronną skóry, prowadząc do jej przesuszenia i podrażnień. Skóra staje się mniej zdolna do zatrzymywania wilgoci i bardziej podatna na uszkodzenia zewnętrzne.
Wypryski i trądzik: Choć słońce może na chwilę poprawić wygląd skóry trądzikowej, nadmierne opalanie może prowadzić do odwrotnego efektu. Skóra produkuje wtedy więcej sebum, co może zatykać pory i prowadzić do powstawania wyprysków.
Czas ekspozycji na słońce, który może prowadzić do poparzeń lub uszkodzenia skóry, zależy od kilku czynników:
Rodzaj skóry: Osoby z jaśniejszą karnacją (typ I i II w skali Fitzpatricka) są bardziej podatne na poparzenia słoneczne i mogą doświadczyć uszkodzeń skóry już po 10-15 minutach bez ochrony przeciwsłonecznej. Osoby z ciemniejszą karnacją (typ V i VI) mogą wytrzymać dłużej, ale również są narażone na uszkodzenia.
Godzina dnia: Promieniowanie UVB, które jest najbardziej odpowiedzialne za poparzenia słoneczne, jest najsilniejsze między godziną 10:00 a 16:00. W tym czasie ekspozycja na słońce bez ochrony może prowadzić do poparzeń w ciągu 15-30 minut.
Szerokość geograficzna i wysokość n.p.m.: Im bliżej równika i na większej wysokości nad poziomem morza, tym promieniowanie UV jest silniejsze. Czas potrzebny do poparzenia może być krótszy.
Ochrona przeciwsłoneczna: Używanie kremów z filtrem przeciwsłonecznym (SPF 30 lub wyższym), odzieży ochronnej, kapeluszy i okularów przeciwsłonecznych znacznie wydłuża czas, jaki można spędzić na słońcu bez ryzyka poparzeń.
Warunki pogodowe: Nawet w dni pochmurne do 80% promieniowania UV może przenikać przez chmury. Dlatego należy być ostrożnym także w pozornie mniej słoneczne dni.
Bezpieczne opalanie – jak wygląda w praktyce?
Nie można zapominać, że ekspozycja na promienie słoneczne ma też pozytywne konsekwencje dla zdrowia. Promienie UVB pomagają skórze wytwarzać witaminę D, która jest niezbędna dla zdrowia kości, układu odpornościowego i funkcji mięśni. Słońce zwiększa produkcję serotoniny, hormonu szczęścia, co może poprawić nastrój i zmniejszyć ryzyko depresji. Naturalne światło słoneczne pomaga też regulować cykl snu i czuwania, dzięki czemu łatwiej zasypiamy i mamy lepszą jakość snu. Aby w pełni odczuwać korzyści z przebywania na słońcu bez negatywnych konsekwencji dla skóry, warto postawić na bezpieczne opalanie. Oto w jaki sposób Twój czas na słońcu może wyglądać w praktyce:
Używaj kremu z filtrem Bezpieczne opalanie wymaga wsparcia kosmetyków. Postaw na krem z filtrem o szerokim spektrum ochrony, co najmniej SPF 30. Nałóż go na skórę na 20 minut przed wyjściem na słońce i pamiętaj, aby aplikować go ponownie co 2 godziny, a także po pływaniu lub intensywnym poceniu się. Dzięki temu Twoja skóra będzie chroniona przed szkodliwym promieniowaniem UV przez cały czas.
Unikaj słońca w godzinach szczytu Bezpieczne opalanie oznacza unikanie bezpośredniego słońca między 10:00 a 16:00, kiedy promienie UV są najsilniejsze. Jeśli musisz być na zewnątrz w tych godzinach, znajdź cień lub korzystaj z parasola, aby zminimalizować narażenie na szkodliwe promieniowanie i zmniejszyć ryzyko poparzeń.
Noś odpowiednią odzież Aby opalanie było bezpieczne, zakładaj lekkie ciuchy z długimi rękawami i nogawkami, kapelusze z szerokim rondem oraz okulary przeciwsłoneczne z filtrem UV. Taka odzież zapewnia dodatkową ochronę przed promieniowaniem słonecznym, pomagając chronić skórę przed poparzeniami i innymi uszkodzeniami.
Stopniowo zwiększaj czas opalania Dla bezpiecznego opalania, zacznij od krótkich sesji na słońcu i stopniowo zwiększaj czas spędzany na zewnątrz. Pozwoli to Twojej skórze przyzwyczaić się do słońca, zmniejszając ryzyko poparzeń i innych negatywnych skutków nadmiernej ekspozycji na promieniowanie UV.
Nawadniaj się Aby opalanie było bezpieczne, pij dużo wody, aby utrzymać odpowiedni poziom nawodnienia organizmu. Słońce i ciepło mogą szybko prowadzić do odwodnienia, co jest szkodliwe zarówno dla skóry, jak i ogólnego zdrowia. Nawodniona skóra jest również mniej podatna na uszkodzenia słoneczne.
Monitoruj swoją skórę Bezpieczne opalanie to również regularne monitorowanie swojej skóry pod kątem zmian, takich jak nowe pieprzyki czy zmiany w istniejących. Jeśli zauważysz coś niepokojącego, skonsultuj się z dermatologiem. Wczesne wykrycie potencjalnych problemów skórnych może zapobiec poważniejszym komplikacjom.
Cera wrażliwa może być szczególnie reaktywna na zbyt mocne działanie promieni słonecznych. Czego jeszcze poza nadmiernym opalaniem Ci nie wybaczy? Szczegółów szukaj TU.
Monika Dąbrowska
Odkąd pamiętam moje życie było związane z pracą nad ciałem – najpierw pływałam, potem grałam w siatkówkę, równolegle zakochałam się w nartach, a wreszcie trafiłam na jogę i przy niej pozostanę już na zawsze. To był mój pierwszy przemyślany krok w holistycznej pracy nad sobą. Po nim nastąpiły kolejne, odżywianie, świadoma pielęgnacja, praca nad emocjami, własnymi barierami i wiele innych. Gdzieś pośrodku tej drogi zrodził się pomysł na portal Twig.pl, który ma być inspiracją dla innych (i dla mnie) do wprowadzania dobrych praktyk w codzienności. Rozpoczynając ten projekt zostawiłam za sobą dotychczasowe życie zawodowe związane z marketingiem i reklamą i pracą w takich branżach jak moda i uroda. Na co dzień nie mogę żyć bez książki, filmu i teatru. Na mojej ścieżce edukacji pojawiła się nawet szkoła aktorska, pierwsza życiowa lekcja otwartości. Kolejne odebrałam podróżując. Coraz więcej miejsca w moim życiu zajmuje natura. Latem uciekam z Warszawy (w której mieszkam) nad Narew, gdzie trochę zdradzam jogę pływając na wakeboardzie albo po prostu gapiąc się w słońce.
