Długi weekend to dobry moment, aby przypomnieć sobie o wartości czasu wolnego. Przestrzeń na odpoczynek daje dużo więcej niż tylko chwilowe rozprężenie. To masa korzyści dla całego ciała, które procentują nie tylko w trakcie, ale też po zakończeniu nawet krótkiego okresu resetu.
Czas naprawdę wolny
Jak trudno jest Ci dać sobie zielone światło na zwolnienie tempa? Jak często świadomie zostawiasz puste miejsca w grafiku albo wygospodarowujesz chociaż małą część jednego wieczoru, aby zadbać o swoje potrzeby, przyjrzeć się swoim emocjom, postawić na odpoczynek? Intuicja podpowiada nam, że nie tak często, jak możesz tego potrzebować. No dobrze, nie tylko intuicja, również szczegółowe badania. Te przeprowadzone na dużej amerykańskiej grupie fokusowej pokazują, że mimo narastające stresu i poczucia ograniczonej produktywności nasi sąsiedzi zza oceanu unikają brania wolnego, bo boją się, że chwilę wytchnienia przypłacą wypadnięciem z zawodowego obiegu. Amerykańscy pracownicy nie chcą pokazywać nie tylko spadku formy fizycznej, ale również tej psychicznej. Badania przeprowadzone w związku z miesiącem zdrowia psychicznego przypadającym w maju ujawniły bardzo smutną rzeczywistość:
– 62% amerykańskich pracowników boi się negatywnej oceny ze strony szefa, jeśli poproszą o wolne ze względu na niedyspozycję psychiczną,
– 57% amerykańskich pracowników uważa, że przeciążenie psychiczne nie jest wystarczającym powodem, dla którego warto rezygnować z pracy,
– 70% respondentów woli wziąć cały dzień wolnego zamiast kilku godzin przeznaczonych na konsultację psychologiczną, aby nie musieć tłumaczyć się z powodu nieobecności przełożonym,
– 56% respondentów uważa, że zostaliby uznani za niezdolnych do pracy przez przełożonych, gdyby wyartykułowali potrzebę zadbania o swój stan psychiczny.
Po co nam odpoczynek?
Na to pytanie naszym zdaniem najtrafniej odpowiedział dr Mark Hyman, światowej sławy specjalista medycyny funkcjonalnej. Jego zdaniem czas poświęcony na regenerację to klucz do uzdrowienia gatunku ludzkiego i całej planety. Brzmi poważnie? Powinno! Naukowcy z Uniwersytetu Harvarda udowodnili, że proste czynności, takie jak joga czy medytacja, praktykowane z dużą regularnością mogą zmniejszyć potrzebę korzystania z opieki medycznej aż o 43%! Pomyśl, jak dużo możesz zyskać pozwalając sobie na dłuższe okresy przeznaczone na odpoczynek. Żeby ułatwić Ci rozmyślania, przygotowaliśmy kilka wskazówek.
Sen
Kiedy w życiu dzieje się za dużo na raz, często traci na tym nasza jakość snu. Problemy z zasypianiem, wybudzanie się w nocy, kompensowanie braku czasu wolnego w ciągu dnia siedzeniem do późna – brzmi znajomo? Dr Mathew Walker neurobiolog i psycholog z Uniwersytetu Kalifornijskiego w Berkley, specjalizujący się w badaniach dotyczących wpływu snu na zdrowie człowieka podkreśla, że nocna regeneracja to pierwotna supermoc człowieka, która sprawia, że czujemy się zdrowsi, bezpieczniejsi, mądrzejsi i bardziej produktywni. Czas poświęcony na sen to inwestycja w lepszą pracę mózgu, w tym sprawniejszy proces nauki, zapamiętywania i podejmowania decyzji, skalibrowanie emocji czy wzmocnienie układu odpornościowego. Poświęć czas wolny na nadrobienie zaległości w tej sferze, a Twoje dni nabiorą zupełnie nowego, bardziej produktywnego i szczęśliwszego wymiaru.
Równowaga hormonalna
Brak czasu poświęconego na odpoczynek to ogromny stresor dla organizmu. Nadmierny stres to wzmożona produkcja kortyzolu, ta natomiast powoduje spadek poziomu leptyny (hormonu nasycenia), wzrost poziomu greliny (hormonu głodu) oraz zaburzenie produkcji estrogenu i progesteronu. Kiedy poświęcasz czas na odpoczynek, Twoje ciało przechodzi ze stanu zagrożenia w stan wewnętrznej równowagi, co skutkuje m.in. regularnością miesiączek, satysfakcjonującym libido czy lepszą cerą.
Metabolizm
Przemęczenie sprawia, że Twój organizm zaczyna inaczej metabolizować tłuszcz oraz wykazuje większe zapotrzebowanie na jedzenie. To właśnie dlatego łatwiej wtedy przybrać na wadze i czuć się ociężałym, bo w ramach szybkiego doładowania energetycznego najczęściej sięgamy po słodkie, wysokokaloryczne przekąski. Ponadto trwanie w stanie przemęczenia powoduje spowolnienie metabolizmu jako takiego. Wysoki poziom kortyzolu sprawia, że ciało, nieustannie pozostające w trybie walki o przetrwanie, spowalnia niektóre funkcje życiowe, w tym przemianę materii. Kilka dni w trybie resetu może sprawić, że Twój układ pokarmowy dozna ukojenia, a Ty przestaniesz odczuwać dolegliwości takie jak wzdęcia czy zaparcia.
Zdrowie psychiczne
Wróćmy do wspomnianego wcześniej tematu zdrowia psychicznego. Czy to możliwe, żeby czas poświęcony na chwilę oddechu (tego dosłownego i metaforycznego) miał aż tak duży wpływ na to, jak funkcjonuje głowa? Badacze nie mają watpliwości. Brak czasu na mentalny odpoczynek i rozprężenie od stresów codzienności może zwiększać ryzyko depresji, objawów lękowych i wahań nastrojów. Podobnie jak w przypadku innych problemów zdrowotnych wynikających z przeciążenia organizmu, jest to związane z nadmierną produkcją kortyzolu, który może zaburzać poziom innych hormonów, takich jak serotonina czy dopamina, odpowiedzialnych za dobre samopoczucie.
Jeśli masz obawy, że podczas wolnego trudno będzie Ci zatrzymać kołowrotek myśli i oddać się relaksowi, wspomóż się w najpyszniejszy z możliwych sposobów. Przygotuj sobie napój ułatwiający zasypianie. Nasze sprawdzone przepisy znajdziesz TU.