Jeśli widzisz, że jakiś składnik diety Ci służy, łatwo się na nim zafiksować. Do tego stopnia, że możesz próbować ograniczyć do różnych wariacji jednego produktu wszystkie swoje posiłki. Uważaj, bo monodieta na dłuższą metę może przynieść Twojemu organizmowi dużo złego.
Monodieta a zdrowe odżywianie
W redakcji zaczęliśmy licytować się, kto zna najbardziej radykalną monodietę. Bananowa. Jogurtowa. Jaglankowa. Jajeczna. Pomidorowa. Propozycji było dużo. Szybko jednak doszliśmy do wniosku, że każda monodieta, czyli model żywienia oparty na konsumpcji zwykle jednego produktu spożywczego przez kilka do kilkunastu dni, jest ultra radykalna, bo nie da się stworzyć w pełni odżywczego planu żywieniowego w oparciu o pojedynczy, nawet bardzo odżywczy składnik. Jak przypomina Światowa Organizacja Zdrowia dieta:
– stanowi fundament zdrowia, dobrej kondycji fizycznej, optymalnego tempa wzrostu i rozwoju organizmu,
– chroni przed wszelkimi formami niedożywienia,
– źle zbilansowana jest jednym z głównych czynników ryzyka dla globalnego obciążenia chorobami, – głównie niezakaźnymi, takimi jak choroby serca, cukrzyca i rak.
Coraz więcej badań wskazuje na korzyści zdrowotne płynące z diety bogatej w pełne ziarna, warzywa, owoce, strączki i orzechy, a jednocześnie ubogiej w sól, wolne cukry i tłuszcze, zwłaszcza nasycone i trans. Co więcej, zdrowa dieta łączona jest nie tylko z lepszym zdrowiem jako takim, ale również poprawą ogólnej jakości życia, związaną m.in. z większą energią do pracy (co sprzyja rozwojowi) czy lepszym nastrojem (co sprzyja budowaniu zdrowych relacji z samym sobą i innymi ludźmi).
Monodieta – ryzyko stosowania
Monodietom przypisuje się korzyści takie jak duży potencjalny spadek wagi czy błyskawiczne oczyszczenie organizmu. Przypominamy jednak, że żadne radykalne zmiany nie są dobre dla organizmu, bo mogą powodować jego nadmierne osłabienie, w wyniku m.in. dostarczania niewystarczającej energii czy zbyt dużego odwodnienia. Nie dajmy się więc oczarować tym pseudozdrowotnym korzyściom i przyjrzymy ryzyku, które niesie ze sobą monodieta:
Monodieta nie jest wystarczająco odżywcza Dieta monotypowa polega na jedzeniu tylko jednego rodzaju jedzenia lub grupy jedzenia przez kilka dni lub tygodni. Nawet bardzo odżywcze produkty, takie jak owoce czy warzywa, mogą być pozbawione konkretnych witamin lub minerałów, co może utrudnić zapewnienie organizmowi wszystkich niezbędnych składników odżywczych. Jajka są bardzo bogate w białko, ale brakuje im wielu witamin. Pomidory nasycą Cię i nawodnią ze względu na dużą ilość wody, ale nie odżywią mięśni, ponieważ brakuje im białka, którego tak dużo znajdziesz we wspomnianych już jajkach. Pamiętaj, że im dłuższy okres stosowania monodiety, tym większe ryzyko niedoborów żywieniowych.
Monodieta promuje niezdrowe nawyki żywieniowe Kiedy stosujesz monodietę, musisz bardzo ściśle kontrolować to, co jesz. Łatwo możesz pozbawić się przyjemności jedzenia, odmawiając sobie różnorodności smaków, a spożywanie jakichkolwiek produktów spoza tej bardzo graniczonej listy może zacząć powodować dyskomfort, zarówno psychiczny jak i fizyczny. Psychologowie przypominają, że wszelkie restrykcje żywieniowe stosowane na dłuższą metę mogą przyczyniać się do zaburzeń odżywiania i oraz wywoływać szkodliwe, osłabiające zdrowie psychiczne zachowania, takie jak: poczucie winy czy wstydu, kiedy zje się produkty zakazane czy lęk przed spożywaniem posiłków w niekontrolowanych warunkach.
Monodieta może spowalniać metabolizm Monodieta przyciąga tych, którzy chcą szybko zrzucić kilka kilogramów, ponieważ często wiąże się z dość dużym ograniczeniem spożywanych kalorii. Ponieważ dostarczenie wystarczającej ilość kalorii i zaspokojenie zapotrzebowania na mikroskładniki, jest praktycznie niemożliwe, kiedy spożywamy tylko jeden produkty lub sciśle ograniczoną grupę produktów, monodieta może sprawić, że szybko poczujesz zmęczenie, osłabienie i chroniczny głód. Dodatkowo, spożywanie zbyt małej ilości kalorii może spowolnić Twój metabolizm i spowodować, że organizm zamiast spalać tłuszcz, zacznie go kumulować w obawie przed zagłodzeniem.
Monodieta może zaburzać gospodarkę hormonalną Nie tylko układ pokarmowy może ucierpieć podczas stosowania monodiety. Ograniczając się do spożywania tylko jednego produkty ryzykujesz przeciążenie swojego układu hormonalnego. Badania pokazują, że dieta wspomagająca zachowanie równowagi hormonalnej powinna składać się z produktów o niskim indeksie glikemicznym, bogatych w białko, zdrowe tłuszcze, antyoksydanty oraz stabilizujący poziom cukru we krwi błonnik. Czy potrafisz znaleźć jeden produkt spożywczy, który spełniłby te wszystkie warunki, a jednocześnie zapewnił różnorodność wszystkich składników odżywczych? Nie, i właśnie dlatego dla dobra Twojej gospodarki hormonalnej polecamy Ci trzymać się od monodiet jak najdalej!
Monodieta może osłabiać układ odpornościowy Niedożywienie lub dieta pozbawiona jednego lub więcej składników odżywczych może osłabić produkcję i aktywność komórek układu odpornościowego oraz przeciwciał, które pomagają organizmowi rozprawiać się z wirusami i bakteriami. Każdy etap naszej reakcji immunologicznej opiera się na działaniu pobieranych przez organizm z jedzenia mikroskładników. Do tych, które zostały uznane za kluczowe dla wzrostu i funkcjonowania komórek układu odpornościowego, lekarze zaliczają witaminę C, witaminę D, cynk, selen, żelazo i białko (w tym aminokwas glutaminę). Monodieta ze względu na bardzo ograniczoną ilość składników odżywczych, może błyskawicznie osłabić nasz układ odpornościowy i sprawić, że staniemy się bardziej podatni na działanie wirusów i bakterii.
Chcesz się zdrowo odżywiać, aby w pełni czerpać z różnorodności naturalnych produktów spożywczych? Pomożemy Ci się tego nauczyć! Nasze wskazówki, które pomogą Ci dokonywać świadomych wyborów zakupowych i komponować pyszne i odżywcze posiłki, znajdziesz TU.
Monika Dąbrowska
Odkąd pamiętam moje życie było związane z pracą nad ciałem – najpierw pływałam, potem grałam w siatkówkę, równolegle zakochałam się w nartach, a wreszcie trafiłam na jogę i przy niej pozostanę już na zawsze. To był mój pierwszy przemyślany krok w holistycznej pracy nad sobą. Po nim nastąpiły kolejne, odżywianie, świadoma pielęgnacja, praca nad emocjami, własnymi barierami i wiele innych. Gdzieś pośrodku tej drogi zrodził się pomysł na portal Twig.pl, który ma być inspiracją dla innych (i dla mnie) do wprowadzania dobrych praktyk w codzienności. Rozpoczynając ten projekt zostawiłam za sobą dotychczasowe życie zawodowe związane z marketingiem i reklamą i pracą w takich branżach jak moda i uroda. Na co dzień nie mogę żyć bez książki, filmu i teatru. Na mojej ścieżce edukacji pojawiła się nawet szkoła aktorska, pierwsza życiowa lekcja otwartości. Kolejne odebrałam podróżując. Coraz więcej miejsca w moim życiu zajmuje natura. Latem uciekam z Warszawy (w której mieszkam) nad Narew, gdzie trochę zdradzam jogę pływając na wakeboardzie albo po prostu gapiąc się w słońce.
