Święta to bardzo wyczekiwany, ale też potencjalnie bardzo intensywny czas. Podróżowanie, gotowanie, godziny spędzone przy stole i na rozmowach – ilość bodźców, które mogą wypełnić ten czas może przytłoczyć. Ale czy zawsze musi? Na szczęście nie, o ile z wyprzedzeniem zastanowisz się, jak odpocząć w święta.
Dlaczego święta potrafią zmęczyć?
Święta niosą ze sobą atmosferę radości, życzliwości i wspólnoty. Czekamy na okazję, aby spędzić czas z bliskimi, cieszyć się wspólnymi posiłkami i przeżyciami oraz poczuć się częścią czegoś większego niż my sami. Święta są też czasem odpoczynku od codzienności i obowiązków. To możliwość oderwania się od pracy, szkoły i obowiązków, aby zrelaksować się i naładować baterie przed nadejściem nowego roku. Dlaczego zatem często mamy wrażenie, że po 2-3 dniach rodzinnego, świątecznego czasu potrzeba nam co najmniej tygodnia na fizyczną i emocjonalną regenerację? Powodów, dla których ten czas może być dla nas aż tak bardzo drenujący energetycznie jest kilka:
Intensywne przygotowania: Robienie zakupów, gotowanie, sprzątanie i dekorowanie domu to tylko niektóre z obowiązków, które mogą nas wyczerpać fizycznie i psychicznie. Bardzo często aby przygotować nawet jeden swiąteczny obiad, poświęcamy kilka dni na „wyprodukowanie” tego wydarzenia i zanim zdążymy w ogóle usiąść do stołu, ledwo trzymamy się na nogach ze zmęczenia.
Zmiana harmonogramu i rutyny życia: Wyjazdy albo przyjmowanie gości, szczególnie tych, którzy zatrzymują się u nas w domu w okresie świąt, mogą zakłócić nasz normalny rytm życia, co może prowadzić do zaburzeń snu i zmęczenia.
Spożywanie ciężkich posiłków: Proces trawienia ciężkich posiłków wymaga zużycia większej ilości energii ze strony organizmu. Wysiłek metaboliczny potrzebny do trawienia tradycyjnych świątecznych dań może powodować uczucie zmęczenia. Posiłki bogate w tłuszcze i węglowodany to prosta droga do gwałtownego wzrostu i spadku poziomu cukru we krwi. Gdy poziom cukru we krwi spada, organizm może reagować gwałtownym dołkiem energetycznym.
Spożycie alkoholu: Alkohol może wpływać na nasz sen, zaburzając jego jakość i czas trwania. Chociaż alkohol może sprawić, że zasypiamy szybciej, to jednak zakłóca fazę REM (fazę szybkich ruchów gałek ocznych), która jest istotna dla regeneracji organizmu. W rezultacie, nawet jeśli w święta uda nam się spędzić w łóżku więcej czasu niż zazwyczaj, sen ten może być mniej efektywny, co prowadzi do uczucia zmęczenia po przebudzeniu. Ponadto alkohol działa moczopędnie, co z kolei może prowadzić do odwodnienia organizmu i dodatkowo skalować uczucie zmęczenia.
Emocjonalne sytuacje: Święta to czas wzmożonych emocji, zarówno tych pozytywnych jak i potencjalnie negatywnych (np. wynikających z sytuacji, w których musimy tłumaczyć się rodzinie ze swoich życiowych wyborów), które mogą wpłynąć na nasze samopoczucie. Intensywne emocje prowadzą do wzmożonej aktywności w mózgu, co wymaga większego zużycia energii. To może skutkować uczuciem zmęczenia, zwłaszcza gdy emocje są silne i trwają przez dłuższy czas. Ponadto silne emocje, zwłaszcza te negatywne, to prosta droga do wzrostu poziomu kortyzolu, hormonu stresu. Wysoki poziom kortyzolu wpływa na równowagę hormonalną organizmu, a stąd już tylko krok do uczucia zmęczenia. Intensywne emocje mogą też utrudniać zasypianie lub prowadzić do burzliwego snu, co wpływa na jakość snu i przyczynia się do uczucia zmęczenia po przebudzeniu.
Presja społeczna i oczekiwania: Wielkie oczekiwania dotyczące przygotowań i spotkań towarzyskich to niekiedy źródło stresu i napięcia, które może drenować nas z energii i powodować, że po każdej godzinie spędzonej w gronie współtowarzyszy świąt będziemy marzyć o kilku godzinach spędzonych w łóżku.
Jak odpocząć w święta?
Niezależnie od tego, czy spędzasz święta w zaciszu swojego domu czy wyjeżdżasz, możesz zadbać o to, aby ten czas był dla Ciebie okresem prawdziwej regeneracji. Jak możesz to zrobić? Na przykład wcielając w życie nasze sprawdzone metody, które uratowały nas niejednokrotnie nawet podczas bardzo dużych zjazdów rodzinnych. Oto one:
Nienegocjowalna rutyna Zastanów się, jakie są 3 rzeczy, które na co dzień sprawiają, że czujesz się dobrze ze sobą, ale nie wymagają bardzo dużych nakładów czasowych. Co pomaga Ci się wyciszyć? Co sprawia, że uziemiasz się w swoim ciele? Co dodaje Ci pewności siebie? Na bazie tych nienegocjowalnych elementów Twojego dnia zaplanuj swój rytuał, który pozwoli Ci złapać oddech w momentach przeciążenia. Polecamy, aby każdy z punktów tej rutyny był w miarę prosty do wykonania: nie wymagał specjalistycznych sprzętów albo ciężkich akcesoriów, które trudno będzie zmieścić w walizce, nie był specjalnie hałaśliwy, dzięki czemu będzie Ci łatwiej go wykonać nawet będąc gościem w czyimś domu i nie odciągał Cię na zbyt długo od czasu z najbliższymi.
Odłożenie pracy na bok Nie traktuj tych kilku dni wolnego jako momentu do nadrobienia zaległości w pracy. Praca podczas świąt może prowadzić do przeciążenia i wypalenia zawodowego. Brak przerwy od obowiązków zawodowych może prowadzić do nadmiernego stresu i zmęczenia, co wpływa negatywnie na nasze zdrowie psychiczne i fizyczne. Co więcej, spędzanie długich godzin na pracy w trakcie świąt może prowadzić do konfliktów w rodzinie, szczególnie jeśli bliskie osoby czują się zaniedbane, kiedy potrzebują Twojej uwagi i obecności. Odłożenie pracy na bok w trakcie świąt na pewno pomoże Ci znaleźć równowagę między życiem prywatnym i zawodowym i szybciej złapać oddech.
Higiena snu Chociaż święta sprzyjają temu, aby do rana oglądać filmy, czytać książki albo spędzać niekończące się godziny na rozmowach z najbliższymi, warto przypomnieć sobie o tym, że podstawą odpoczywania jest prawidłowa higiena snu. Czy wiesz, że jedna zarwana noc ma dla organizmu bardziej dotkliwe skutki niż jednorazowe spożycie dużej ilości alkoholu, wpływając negatywnie na układ nerwowy, odpornościowy czy metabolizm? Regularny harmonogram snu pomaga regulować nasz zegar biologiczny, czyli cykl snu i czuwania, co ma kluczowe znaczenie dla naszego zdrowia i samopoczucia. Chodzenie spać i budzenie się o tych samych porach pomaga naszemu organizmowi utrzymać stabilny rytm snu – postaraj się tego nie zaniedbać w okresie świąt.
Technologiczny ratunek Chociaż jesteśmy fanami digitalowego detoksu, szczególnie wtedy, kiedy social media odciągają nas od cennego czasu z najbliższymi, doceniamy też dobre strony technologii. W święta możemy skorzystać np. z tego, że istnieją apki, które pomagają się wyciszyć w momentach emocjonalnego przeciążenia albo ułatwić zasypianie, co może przydać się tym, którzy mają problem ze snem w nie swoim łóżku. Nie wiesz, jakie aplikacje mogą pomóc Ci wejść w stan relaksu i skupić się na byciu tu i teraz? Skorzystaj z naszej selekcji, zostawiamy ją TU.
Bezinteresowna pomoc innym Nie brzmi to jak typowa porada na skuteczne odpoczywanie, prawda? Pamiętaj jednak, że pomaganie innym może wywoływać uczucie wdzięczności i satysfakcji z tego, że możemy być komuś potrzebni i przynieść ulgę w trudnej sytuacji. Te pozytywne emocje mogą przyczynić się do obniżenia poziomu stresu i poprawienia nastroju. Działanie na rzecz innych daje nam poczucie, że wnosimy pozytywny wkład w społeczeństwo i że nasze działania mają znaczenie. Świadomość bycia częścią czegoś większego może zwiększyć odczuwanie życiowego dobrostanu, a w konsekwencji sprzyjać odpoczynkowi.
Bezinteresowna pomoc innym może wyrażać się również w dawaniu prezentów, a te wcale nie muszą być materialne. Nasze pomysły na to, co możesz dać drugiej osobie, aby naprawdę poczuła się ważna, znajdziesz TU.
Monika Dąbrowska
Odkąd pamiętam moje życie było związane z pracą nad ciałem – najpierw pływałam, potem grałam w siatkówkę, równolegle zakochałam się w nartach, a wreszcie trafiłam na jogę i przy niej pozostanę już na zawsze. To był mój pierwszy przemyślany krok w holistycznej pracy nad sobą. Po nim nastąpiły kolejne, odżywianie, świadoma pielęgnacja, praca nad emocjami, własnymi barierami i wiele innych. Gdzieś pośrodku tej drogi zrodził się pomysł na portal Twig.pl, który ma być inspiracją dla innych (i dla mnie) do wprowadzania dobrych praktyk w codzienności. Rozpoczynając ten projekt zostawiłam za sobą dotychczasowe życie zawodowe związane z marketingiem i reklamą i pracą w takich branżach jak moda i uroda. Na co dzień nie mogę żyć bez książki, filmu i teatru. Na mojej ścieżce edukacji pojawiła się nawet szkoła aktorska, pierwsza życiowa lekcja otwartości. Kolejne odebrałam podróżując. Coraz więcej miejsca w moim życiu zajmuje natura. Latem uciekam z Warszawy (w której mieszkam) nad Narew, gdzie trochę zdradzam jogę pływając na wakeboardzie albo po prostu gapiąc się w słońce.
