Niezależnie od wielkości, kształtu i wieku wszystkie piersi wymagają uważności, czułości i troski. Dlatego podstawą dbania o nie powinno dla każdej z nas być samobadanie piersi. Ta prosta praktyka, która wymaga jedynie kilku sprawnych ruchów i kilku minut, może uchronić nas przed chorobą i długą, wyczerpująca walką o odzyskanie zdrowia.
Samobadanie piersi nie tylko w październiku
Jak co roku Różowy Październik przypomina nam o tym, aby serwować piersiom nie tylko pożądliwy, ale też opiekuńczy dotyk. Miesiąc Świadomości Raka Piersi (Breast Cancer Awareness Month) to coroczna kampania mająca na celu zwiększenie świadomości na temat raka piersi oraz promowanie badań profilaktycznych, edukacji zdrowotnej i wsparcia dla pacjentek. Akcja została po raz pierwszy zorganizowana w 1985 r. jako wspólna inicjatywa pomiędzy American Cancer Society i farmaceutycznym oddziałem Imperial Chemical Industries i miała na celu spopularyzowanie badań mammograficznych u kobiet. Miesiącowi Świadomości Raka Piersi towarzyszą m.in. konferencje i akcje edukacyjne, mające na celu zwiększenie uważności i świadomości związanej z chorobami piersi. Oto kilka kluczowych punktów dotyczących Miesiąca Świadomości Raka Piersi:
Różowa wstążka: W trakcie Miesiąca Świadomości Raka Piersi, kolor różowy oraz różowa wstążka stają się znakami solidarności i wsparcia dla osób dotkniętych rakiem piersi. Co ciekawe, wstążka ta powstała z prywatnej inicjatywy. W latach 90-tych XX wieku Charlotte Haley, wnuczka, siostra i matka kobiet, które walczyły z rakiem piersi, rozpoczęła ręczne tworzenie brzoskwiniowych wstążek. Rozdawała ich tysiące na ulicach, wraz z dołączoną kartką, na której było napisane: „Roczny budżet Narodowego Instytutu Nowotworów wynosi 1,8 miliarda dolarów, tylko 5 procent przeznacza się na zapobieganie rakowi. Pomóżmy obudzić naszych legislatorów i Amerykę, nosząc tę wstążkę.” Jej inicjatywa rozprzestrzeniła się po całym kraju i Haley została poproszona przez korporacje i media o zgodę na wykorzystanie swojej wstążki i przesłania, ale odmówiła, uważając, że miałoby to wymiar komercyjny i wizerunkowy, spłycając przesłanie, na którym zależało jej najbardziej. W październiku 1992 roku, z okazji Miesiąca Świadomości Raka Piersi, gigant kosmetyczny Estée Lauder po raz pierwszy udostępnił wstążkę, ale w zmienionym za namowami prawników kolorze różowym. Tak narodził się nowy symbol nadziei i solidarności z kobietami dotkniętymi tą niezwykle trudną chorobą. Dziś różowe wstążki rozpowszechniają już nie tylko osoby prywatne, ale też wiele organizacji i firmy zaangażowanych w kampanie społeczne, promując różowe produkty czy organizując wydarzenia charytatywne. Wstążki rozdawane są też podczas akcji uświadamiających na ulicach, aby oswoić społeczeństwo zarówno z tym symbolem, jak i idącą z nim w parze problematyką.
Edukacja zdrowotna: Kampanie Miesiąca Świadomości Raka Piersi koncentrują się na edukowaniu społeczeństwa na temat czynników ryzyka, wczesnego wykrywania i profilaktyki tego nowotworu. Zachęcają kobiety do regularnych badań mammograficznych, samobadania piersi oraz do dbania o zdrowy styl życia. Ulotki oraz plakaty promujące samobadanie piersi oraz regularne kontrole lekarskie można coraz częściej znaleźć w przestrzeniach publicznych: w kawiarniach, teatrach czy po prostu na ulicach. Wszelkie informacje na temat edukacji zdrowotnej w tym zakresie w Polsce można znaleźć m.in. na stronie internetowej portalu onkologicznego Zwrotnik Raka.
Wsparcie pacjentek: W okresie kampanii organizowane są liczne wydarzenia, takie jak biegi i marsze charytatywne, z których część funduszy jest przeznaczana na pomoc osobom zmagającym się z rakiem piersi. Istnieją również organizacje i grupy wsparcia dla pacjentek, które zapewniają emocjonalne wsparcie i doradztwo.
Badania naukowe: Miesiąc Świadomości Raka Piersi jest okazją do zbierania funduszy na badania naukowe nad nowymi metodami leczenia, diagnostyki i profilaktyki raka piersi. To także czas, gdy naukowcy i lekarze dzielą się najnowszymi osiągnięciami w dziedzinie onkologii piersi, nie tylko podczas specjalistycznych konferencji, ale również w ogólnodostępnych mediach.
Kluczowym przesłaniem płynącym ze wszystkich inicjatyw podczas Miesiąca Świadomości Raka Piersi jest przyzwyczajenie kobiet do podejmowania świadomych działań na rzecz kontroli zdrowia piersi. Podstawą jest samobadanie piersi.
Dlaczego samobadanie piersi jest tak bardzo ważne?
Samobadanie piersi to narzędzie wczesnego wykrywania pierwszych oznak i objawów raka piersi. Regularne samobadanie piersi przyzwyczaja nas do zwiększonej uważności na to, jak wyglądają i jakie są w dotyku piersi na co dzień, dzięki czemu dużo prościej jest wykryć wszelkie, nawet najmniejsze nieprawidłowości takie jak zgrubienia czy zmiany skórne. Jak wynika ze statystyk gromadzonych przez specjalistów z amerykańskiego Hopkins University aż 40% potwierdzonych przypadków raka piersi zostało wykrytych, ponieważ pacjentki regularnie wykonywały samobadanie piersi i dostrzegły niepokojące objawy. Szacuje się, że nowotwór piersi stanowi aż 1/4 ogółu wszystkich nowotworów złośliwych wykrywanych u kobiet na całym świecie. W Polsce co roku taką diagnozę otrzymuje ponad 22 tyś. kobiet, a u 5–10 proc. z nich nowotwór rozpoznawany jest od razu w stopniu zaawansowanym. Częstość występowania tego typu raka związana jest z poziomem cywilizacyjnym społeczeństwa, a szczyt zachorowań na raka piersi występuje u kobiet w wieku 50-69 lat.
Jak przeprowadzić samobadanie piersi?
Samobadanie piersi możesz wykonywać bez użycia żadnych akcesoriów. Składa się ono z dwóch etapów: oglądania piersi i badania dotykowego:
Oglądanie piersi: stań przed lustrem w wyprostowanej pozycji, z ramionami swobodnie opuszczonymi wzdłuż ciała, dokładnie obejrzyj swoje piersi, szukając zmian w konturze lub kształcie piersi, zwróć uwagę na nierówności, opuchlizny lub inne nieprawidłowości skórne na lub wokół piersi, oraz jakiekolwiek zmiany w brodawkach sutkowych, następnie oprzyj dłonie na biodrach i naciśnij mocno, aby naprężyć mięśnie klatki piersiowej, zobacz, czy naprężenie mięśni nie uwidacznia jakichś nieprawidłowości w kształcie lub zmian skórnych, następnie ściśnij obie brodawki i obserwuj, czy nie wydobywa się z niej jakaś wydzielina, obejrzyj piersi z profilu z rękoma uniesionymi do góry i zakończ tą część badania pochylając się do przodu i sprawdzając, czy nie ma widocznych pofałdowań skóry, zmian w kształcie piersi czy wciągnięcia brodawek.
Dotykowe badanie piersi: możesz wykonać w pozycji stojącej lub leżącej; w zależności od tego, czy stoisz czy leżysz, podłóż lewą rękę pod głowę lub oprzyj ją na karku, a prawą dłonią przemasuj lewą pierś okrężnymi ruchami, uciskając ją miejsce przy miejscu płasko ułożonymi palcami. Badanie lewej piersi wykonuje się prawą dłonią i odwrotnie – całą procedurę należy powtórzyć dla prawej piesi. Zakończ tę część badania sprawdzając pachę i upewniając się, czy węzły chłonne nie są powiększone.
Samobadanie piersi należy przeprowadzać co najmniej raz w miesiącu. W przypadku kobiet, które nadal mają menstruację, samobadanie piersi powinno być przeprowadzane kilka dni po zakończeniu okresu. Kobiety, które przeszły menopauzę, powinny wykonywać samobadanie piersi w tym samym dniu każdego miesiąca, na przykład 1. lub 15. dnia miesiąca.
Więcej informacji na temat profilaktyki związanej z rakiem piersi oraz wsparciem w chorobie znajdziesz m.in. na kanale YouTube Federacji Stowarzyszeń “Amazonki”.
Chcesz wiedzieć, jakie jeszcze badania warto wykonywać regularnie? Piszemy o tym TU.
Monika Dąbrowska
Odkąd pamiętam moje życie było związane z pracą nad ciałem – najpierw pływałam, potem grałam w siatkówkę, równolegle zakochałam się w nartach, a wreszcie trafiłam na jogę i przy niej pozostanę już na zawsze. To był mój pierwszy przemyślany krok w holistycznej pracy nad sobą. Po nim nastąpiły kolejne, odżywianie, świadoma pielęgnacja, praca nad emocjami, własnymi barierami i wiele innych. Gdzieś pośrodku tej drogi zrodził się pomysł na portal Twig.pl, który ma być inspiracją dla innych (i dla mnie) do wprowadzania dobrych praktyk w codzienności. Rozpoczynając ten projekt zostawiłam za sobą dotychczasowe życie zawodowe związane z marketingiem i reklamą i pracą w takich branżach jak moda i uroda. Na co dzień nie mogę żyć bez książki, filmu i teatru. Na mojej ścieżce edukacji pojawiła się nawet szkoła aktorska, pierwsza życiowa lekcja otwartości. Kolejne odebrałam podróżując. Coraz więcej miejsca w moim życiu zajmuje natura. Latem uciekam z Warszawy (w której mieszkam) nad Narew, gdzie trochę zdradzam jogę pływając na wakeboardzie albo po prostu gapiąc się w słońce.
