Traumy potrafią zdeterminować to, jak kształtuje się całe życie. Budowanie relacji, rozwój czy wzmacnianie postrzegania własnego ja na gruncie usianym przez nieprzepracowane echa z przeszłości to bardzo trudne zadanie. Dlatego z ciekawością przyglądamy się metodom rozprawiania się z nimi. Czym jest terapia EMDR? Sprawdzamy!
Co to jest trauma?
Wystarczy jeden trudny moment w życiu, jedna upokarzająca sytuacja czy starta jednej osoby, aby trauma zakorzeniła się na stałe w naszych emocjach. Trauma z języka greckiego oznacza ranę. W znaczeniu psychologicznym natomiast to trwały i silny uraz wywołany gwałtownym, przykrym przeżyciem, prowadzący do głębokich zmian w funkcjonowaniu psychiki. W pierwszej fazie najczęściej towarzyszy jej szok i wyparcie, później mogą pojawiać się objawy towarzyszące:
– Poczucie bycia oderwanym od rzeczywistości,
– Trudności w nawiązywaniu relacji,
– Ograniczone poczucie zaufania i bezpieczeństwa,
– Fizyczne i emocjonalne pobudzenie,
– Niekontrolowane, trudne do wyjaśnienia stany emocjonalne,
– Wybuchy płaczu,
– Bezsenność,
– Objawy fizjologiczne, takie jak drżenie kończyn, przyśpieszone tętno i bicie serca, potliwość.
Kiedy uczestniczymy w tak silnie pobudzającym, traumatyzującym wydarzeniu, dochodzi do wyciszenia pracy racjonalnych części mózgu znajdujących się w płacie czołowym. Kontrolę nad odczuwaniem i procesowaniem przejmują wówczas układ limbiczny i pień mózgu, odpowiedzialne m. in. za pobudzenie emocjonalne. To właśnie wtedy dochodzi do fragmentaryzacji wspomnień, wywołującej niemożność dokładnego odtworzenia traumatyzujących sytuacji. Jak pokazują badania, trauma nie jest zjawiskiem rzadkim. Przynajmniej raz w życiu doświadcza jej 5 na 10 dorosłych kobiet i 6 na 10 dorosłych mężczyzn. Nie ma jednak reguły, z jaką intensywnością i na jak długo odciśnie ona piętno na psychice jednostki.
Czym jest terapia EMDR?
Terapia EMDR (z ang. Eye Movement Desensitization and Reprocessing, czyli Przetwarzanie i Odwrażliwianie za pomocą Ruchów Gałek Ocznych) opiera się na założeniu, że traumatyczne doświadczenia mogą zablokować naturalny proces przetwarzania informacji przez system nerwowy, prowadząc do jego rozregulowania. W konsekwencji możemy doświadczać intensywnych, niepożądanych reakcji emocjonalnych, takich jak wstyd, brak poczucia bezpieczeństwa czy powracający lęk, oraz fizycznych, m.in. drżenia kończyn, palpitacji serca czy osłabienia organizmu. Terapia EMDR jest terapią sensoryczną, w trakcie której przywołuje się zdarzenia wywołujące traumę, a następnie poprzez naprzemienną stymulację dwóch półkul mózgowych, najczęściej obustronnym ruchem gałek ocznych (czasem wykorzystywane są również inne bodźce, np. dźwiękowe) prowadzi do utrzymania stanu podwójnej uwagi:
– Na zdarzeniu wywołującym traumę, a więc generującym negatywne emocje,
– Na stymulacji sensorycznej, wprowadzającej organizm w stan rozprężenia.
Dzięki takiej podwójnej koncentracji możliwe jest stopniowe odblokowywanie i zmniejszanie napięcia emocjonalnego wynikającego z traumy, ponowne przetworzenie wydarzenia i nadanie mu nowego znaczenia. Terapia EMDR jest kompleksowym podejściem terapeutycznym, przebiegającym według 8-etapowego protokołu, z którego stymulacja sensoryczna stanowi 1 etap, a pozostałe polegają na szczegółowym wywiadzie terapeutycznym i odpowiednim przygotowaniu pacjenta do pracy. Terapia EMDR jest formą psychoterapii rekomendowaną przez Światową Organizację Zdrowia, ze szczególnym wskazaniem zastosowania w przypadku leczenia zespołu stresu pourazowego (PTSD). Warto zaznaczyć, że terapeutą EMDR może zostać psycholog, psychiatra lub certyfikowany psychoterapeuta innego nurtu.
Czujesz, że potrzebujesz wsparcia w rozprawieniu się z trudną przeszłością, ale wahasz się w kwestii rozpoczęcia terapii. Jesteśmy tu, żeby Ci pomóc. Nasza wskazówki dotyczącego tego, kiedy i jak warto postawić pierwszy krok w kierunku terapii znajdziesz TU.
Monika Dąbrowska
Odkąd pamiętam moje życie było związane z pracą nad ciałem – najpierw pływałam, potem grałam w siatkówkę, równolegle zakochałam się w nartach, a wreszcie trafiłam na jogę i przy niej pozostanę już na zawsze. To był mój pierwszy przemyślany krok w holistycznej pracy nad sobą. Po nim nastąpiły kolejne, odżywianie, świadoma pielęgnacja, praca nad emocjami, własnymi barierami i wiele innych. Gdzieś pośrodku tej drogi zrodził się pomysł na portal Twig.pl, który ma być inspiracją dla innych (i dla mnie) do wprowadzania dobrych praktyk w codzienności. Rozpoczynając ten projekt zostawiłam za sobą dotychczasowe życie zawodowe związane z marketingiem i reklamą i pracą w takich branżach jak moda i uroda. Na co dzień nie mogę żyć bez książki, filmu i teatru. Na mojej ścieżce edukacji pojawiła się nawet szkoła aktorska, pierwsza życiowa lekcja otwartości. Kolejne odebrałam podróżując. Coraz więcej miejsca w moim życiu zajmuje natura. Latem uciekam z Warszawy (w której mieszkam) nad Narew, gdzie trochę zdradzam jogę pływając na wakeboardzie albo po prostu gapiąc się w słońce.
