Wolne rodniki i antyutleniacze kojarzą się przede wszystkim ze składnikami kosmetyków i walką o młody, zdrowy wygląd. Jednak kiedy równowaga między nimi zostanie trwale zachwiana, możemy ponieść konsekwencje dużo poważniejsze niż kilka dodatkowych zmarszczek. Czym jest stres oksydacyjny i jaki ma wpływ na nasz organizm? Sprawdzamy!
Jak to działa?
Aby lepiej zrozumieć, czym jest stres oksydacyjny, zacznijmy od zdefiniowania, czym są biorące udział w procesie jego powstawania strony. Wolne rodniki, zwane oksydantami, powstają, kiedy z każdym oddechem przetwarzamy tlen na energię niezbędną nam do życia. Posiadają one wolny elektron, który dąży do połączenia się z elektronem jakiejkolwiek innej komórki, którą spotkają na drodze. Komórki, którym wolne rodniki odebrały elektron, ulegają tym samym uszkodzeniu. Aby zapobiec ich nadmiernemu działaniu, nasze ciała wykształciły mechanizm obronny, na straży którego stoją antyoksydanty. Przyswajamy je głównie z pożywienia, np. w postaci witamin A i E, a dodatkowo wątroba wytwarza własny antyutleniacz, zwany glutationem. Oddają one wolnym rodnikom swój wolny elektrom, aby uchronić tym samym inne komórki przed dezintegracją. Stres oksydacyjny ma miejsce, kiedy równowaga między ilością wolnych rodników i antyoksydantów zostanie zachwiana.
Główne przyczyny powstawania stresu oksydacyjnego
Na zachwianie równowagi między wolnymi rodnikami, a antyutleniaczami narażone są przede wszystkim osoby poddawane regularnie czynnikom takim jak:
1. Przewlekły, intensywny stres
2. Dieta uboga w składniki odżywcze, bazująca na wysoko przetworzonych produktach
3. Spożywanie produktów spleśniałych, wędzonych oraz poddawanych chemicznych opryskom
4. Papierosy i alkohol
5. Regularne, przeciążające treningi
6. Niedobór snu
7. Nadmierna ekspozycja na promienie słoneczne i zanieczyszczone powietrze
8. Bezpośredni kontakt z metalami ciężkimi oraz substancjami toksycznymi i żrącymi
9. Spożywanie niektórych leków, m.in. antykoncepcyjnych i antydepresantów
Wpływ na organizm
Nadmiar wolnych rodników może być przyczyną rozwoju wielu poważnych chorób: miażdżycy, choroby wieńcowej, udarów czy zawału serca, choroby Parkinsona i Alzheimera, chorób układu odpornościowego oraz niektórych rodzajów raka. Badania pokazują, że są one również odpowiedzialne za przyśpieszenie procesu starzenia się skóry oraz szybsze „zużywanie” organów wewnętrznych.
Stres oksydacyjny, jak się przed nim chronić?
Na nadmierny rozwój wolnych rodników wpływa przede wszystkim nieodpowiedni tryb życia. Aby nie dopuścić, żeby stres oksydacyjny odebrał nam zdrowie i urodę, należy zadbać, żeby w codziennej rutynie znalazły się miejsce i czas na:
– dietę bogatą w substancje odżywcze oraz antyoksydanty, bazującą na świeżych i niskoprzetworzonych produktach;
– sen, ok 7- 8 godzin na dobę;
– ruch, który nie prowadzi do przetrenowania;
– regenerację po treningach;
– techniki redukujące stres, takie jak ćwiczenia oddechowe czy medytację;
– zminimalizowanie substancji chemicznych w produktach spożywczych, środkach czystości i kosmetykach.
Należy pamiętać, że wraz z wiekiem jesteśmy coraz bardziej narażeni na działanie wolnych rodników, ponieważ nasze naturalne mechanizmy obronne ulegają osłabieniu. Dlatego tak ważne jest, aby dbać o siebie kompleksowo, a w ten sposób zminimalizować ich destrukcyjny wpływ na nasze ciała i zdrowie.
Interesuje Cię temat antyoksydantów? TU wyjaśniamy czym są, a TU piszemy o naszych ulubionych.
Monika Dąbrowska
Odkąd pamiętam moje życie było związane z pracą nad ciałem – najpierw pływałam, potem grałam w siatkówkę, równolegle zakochałam się w nartach, a wreszcie trafiłam na jogę i przy niej pozostanę już na zawsze. To był mój pierwszy przemyślany krok w holistycznej pracy nad sobą. Po nim nastąpiły kolejne, odżywianie, świadoma pielęgnacja, praca nad emocjami, własnymi barierami i wiele innych. Gdzieś pośrodku tej drogi zrodził się pomysł na portal Twig.pl, który ma być inspiracją dla innych (i dla mnie) do wprowadzania dobrych praktyk w codzienności. Rozpoczynając ten projekt zostawiłam za sobą dotychczasowe życie zawodowe związane z marketingiem i reklamą i pracą w takich branżach jak moda i uroda. Na co dzień nie mogę żyć bez książki, filmu i teatru. Na mojej ścieżce edukacji pojawiła się nawet szkoła aktorska, pierwsza życiowa lekcja otwartości. Kolejne odebrałam podróżując. Coraz więcej miejsca w moim życiu zajmuje natura. Latem uciekam z Warszawy (w której mieszkam) nad Narew, gdzie trochę zdradzam jogę pływając na wakeboardzie albo po prostu gapiąc się w słońce.
