Odwaga sprawia, że możemy więcej niż moglibyśmy przypuszczać. Powoduje, że mimo lęku nie zatrzymujemy się, próbujemy, nie odpuszczamy. To niezwykle ważna cecha, która wskutek różnych życiowych doświadczeń może tracić na sile. Dzisiaj sprawdzamy, jak w chwilach słabości ją skutecznie rozbudzać.
Co to jest odwaga?
Czy pamiętasz pierwszy moment, o którym z pełną świadomością możesz powiedzieć, że do działania pchnęła Ciebie odwaga? Że ścisk w żołądku, obawy o przyszłość czy wrodzona nieśmiałość przestały się liczyć i wbrew wszelkiej logice nastąpiła chwila przełamania? Ta chwila wcale nie musi być spektakularna w skali ogólnoświatowych wydarzeń, czasami odwaga sprowadza się do tego, żeby wypowiedzieć jedno, krótkie słowo „nie” albo zdecydować się na jeden malutki krok w stronę realizacji marzeń. Odwaga to cecha charakteryzująca się:
– Gotowością do pokonywania strachu, ryzyka, trudności czy niebezpieczeństw w celu osiągnięcia celów, realizacji marzeń czy obrony przekonań,
– Zdolnością do działania pomimo obaw, niepewności czy presji zewnętrznej,
– Wychodzeniem poza swoją strefę komfortu, która może konstytuować nasze relacje z bliskimi, sytuacje zawodowe czy pasje,
– Narażeniem się na potencjalne negatywne konsekwencje, w imię wyższych wartości.
Odwaga może manifestować się na różne sposoby, zarówno w sferze fizycznej, jak i psychicznej. Może obejmować podejmowanie ryzykownych decyzji, stawanie w obliczu wyzwań czy nawet czysto fizyczne bronienie tego, co uważamy za słuszne, pomimo możliwych konsekwencji czy niesprzyjających warunków zewnętrznych. To ważna cecha charakteru, która pozwala rozwijać się w zgodzie ze sobą.
Skąd się bierze odwaga?
Odważne osoby zazwyczaj posiadają mieszankę cech – kombinację poszukiwania ryzyka, hojności i empatii. Natura z pewnością odgrywa rolę w określaniu, kto posiada odwagę. Badania neurologiczne pokazują, że niektóre osoby, określane osobowościami typu „T”, mają skłonność do poszukiwania emocji. Struktury mózgu tych poszukiwaczy wrażeń wydają się być nieco inne niż struktury mózgu osób unikających ryzyka. Obszary mózgu odpowiedzialne za podejmowanie decyzji i samoograniczanie mają cieńszą korę, zagiętą zewnętrzną warstwę mózgu, zwanej „szarą substancją”. Osoby o osobowościach typu „T” mogą mieć mniejszą liczbę receptorów dopaminy w mózgu do rejestracji doznań przyjemności i satysfakcji, co może wymagać wyższych poziomów stymulacji i aktywności endorfin w celu uzyskania dobrego samopoczucia. Wyższy poziom testosteronu, hormonu, który wydaje się korelować z nieskrępowanym zachowaniem, może także prowadzić do bardziej skłonnego do ryzyka stylu życia. Neurologiczna architektura predysponująca do podejmowania ryzyka, połączona z silnym zbiorem wartości określającym, co uważane jest słuszne czy niewłaściwe, może sprawić, że osobowości typu „T” będą bardziej skłonne do odważnego działania. Wychowanie, nie tylko nasze wrodzone cechy, także może odgrywać rolę. Odważne osoby zazwyczaj wychowują się w rodzinach, gdzie cenione są nauki moralne, takie jak uczciwość i integralność. Osoby, które mogą być bardziej skłonne do podejmowania ryzyka, często cechuje wysoki poziom inteligencji, wyższe wykształcenie czy stabilne, dające poczucie bezpieczeństwa życie rodzinne.
Odwaga – jak ją rozbudzać?
Nawet jeśli ktoś urodzi się z lub w procesie wychowania zostanie mu zaszczepiona odwaga o bardzo dużej sile rażenia, nie jest powiedziane, że będzie mu ona towarzyszyć przez całe życie. Warto jednak pamiętać, że niezależnie od poziomu startowego, na którym utrzymuje się ta cecha, zawsze można pracować nad jej wzmocnieniem. Oto, w jaki sposób można rozbudzać odwagę na co dzień:
Zdefiniuj to, kim jesteś: Zastanów się, co stanowi trzon Twoich wartości i fundament Twoich przekonań. Potraktuj je jako drogowskazy, dzięki którym łatwiej będzie Ci nawigować podczas życiowych wzlotów i upadków. To nimi karmi się odwaga i to one mogą być katalizatorem do podejmowania właściwych decyzji. Dzięki nim będziesz budować szczęśliwsze, pozbawione znamion toksyczności relacje, z mniejszym lękiem podejmować decyzje czy chronić poczucie własnej wartości.
Wytycz sobie konkretne cele: Nawet jeśli będą one bardzo ogólne, życiowe cele, wspomagane drogowskazami w postaci opisanych już wartości i przekonań, sprawią, że Twoja odwaga w podejmowaniu decyzji i walce o dobrostan nie będzie szła na marne. Dzięki nim możesz bowiem kierować wszelki swoje wysiłki w kierunku konkretnych osiągnięć.
Nie rzucaj się na zbyt głęboką wodą: Pamiętaj, że odwaga może budować się stopniowo. Podejmuj się małych wyzwań, które w optymalnych, nie przytłaczających dawkach będą zyskiwać na intensywności na skali trudności. To pozwala na stopniowe przełamywanie lęku i budowanie pewności siebie.
Postaw na rozwój: Nabywanie nowych kompetencji czy umiejętności wzmaga poczucie własnej wartości. Kiedy czujemy, że mamy moc sprawczą wynikającą nie tylko z chęci, ale również wiedzy i doświadczenia, odwaga przychodzi nam łatwiej. Wtedy z mniejszym lękiem podchodzimy do wyzwań i nie uginamy się pod ciężarem jednorazowych porażek, które przecież zdarzają się każdemu.
Akceptuj: Pamiętaj, że nikt nie jest w pełni przygotowany na każdą życiową okoliczność. Akceptowanie tego, że życie jest nieprzewidywalne i że od czasu do czasu może rzucać nam wyzwania, na które nie jesteśmy kompletnie przygotowani sprawia, że odwaga nie jest zduszana przez ciągłą niepewność.
Inspiruj się: Jeśli masz poczucie, że Tobie nigdy się nic nie udaje, a innym realizacja marzeń przychodzi łatwo, poświęć czas na dokładnie przeanalizowanie historii ludzi, którzy Ci imponują. Możemy się założyć, że każdy z nich miał w swoim życiu momenty porażek i że to właśnie odwaga sprawiła, że ruszyli dalej mimo wszystko i stali się dokładnie tymi ludźmi, których dzisiaj tak bardzo podziwiasz.
Naucz się elastyczności: Dobrze jest mieć plan, ale to elastyczność sprawia, że możemy dostosowywać się do nieprzewidzianych okoliczności i mieć jeszcze wiekszą skuteczność nie tylko w planowaniu, ale też realnym działaniu. Odwaga karmi się poczuciem sprawczości, a świadomość tego, że spróbujesz poradzić sobie w każdej sytuacji, po prostu w razie potrzeby modyfikując początkowe założenia nakręca do działania.
Twoja odwaga ustępuje miejsca tremie? Poznaj nasze proste i skuteczne sposoby na to, jak ją opanowywać. Piszemy o tym TU.
Monika Dąbrowska
Odkąd pamiętam moje życie było związane z pracą nad ciałem – najpierw pływałam, potem grałam w siatkówkę, równolegle zakochałam się w nartach, a wreszcie trafiłam na jogę i przy niej pozostanę już na zawsze. To był mój pierwszy przemyślany krok w holistycznej pracy nad sobą. Po nim nastąpiły kolejne, odżywianie, świadoma pielęgnacja, praca nad emocjami, własnymi barierami i wiele innych. Gdzieś pośrodku tej drogi zrodził się pomysł na portal Twig.pl, który ma być inspiracją dla innych (i dla mnie) do wprowadzania dobrych praktyk w codzienności. Rozpoczynając ten projekt zostawiłam za sobą dotychczasowe życie zawodowe związane z marketingiem i reklamą i pracą w takich branżach jak moda i uroda. Na co dzień nie mogę żyć bez książki, filmu i teatru. Na mojej ścieżce edukacji pojawiła się nawet szkoła aktorska, pierwsza życiowa lekcja otwartości. Kolejne odebrałam podróżując. Coraz więcej miejsca w moim życiu zajmuje natura. Latem uciekam z Warszawy (w której mieszkam) nad Narew, gdzie trochę zdradzam jogę pływając na wakeboardzie albo po prostu gapiąc się w słońce.
