Jeśli codziennie od późnego popołudnia zaczynasz marzyć o chwili, kiedy w końcu położysz się do łóżka, musisz wiedzieć, że dla niektórych wizja wieczoru pod kołdrą to najbardziej przerażający moment dnia. Somnifobia, czyli lęk przed snem, to poważnie zaburzenie, które może nie tylko wpływać na nastrój, ale też długofalowo pogorszyć zdrowie fizyczne. Jak objawia się somnifobia i jak z nią walczyć?
Czym jest somnifobia?
Jeśli po przeczytaniu wstępu pojawiła Ci się w głowie myśl „czego to ludzie nie wymyślą…” prosimy, włącz wyrozumiałość. Stany lękowe to rodzaj zaburzeń psychicznych, które charakteryzują się nadmiernym, przewlekłym poczuciem lęku, niepokoju, obaw lub niepewności. Osoby dotknięte stanami lękowymi często doświadczają silnych emocji, które mogą wpływać na ich codzienne funkcjonowanie, relacje społeczne i jakość życia. Stany te często mogą nie mieć podłoża racjonalnego i być związane z czynnościami, zjawiskami lub rzeczami, które Tobie mogą wydawać się najbardziej przyziemne i naturalne na świecie. Takimi jak sen. Somnifobia to termin medyczny używany do opisania irracjonalnego lub przewlekłego lęku przed spaniem lub zasypianiem. Osoby dotknięte somnifobią mogą doświadczać silnego niepokoju, lęku przed utratą kontroli nad sobą podczas snu, koszmarów sennych lub innych trudności związanych ze snem. Ten rodzaj fobii może prowadzić do poważnych konsekwencji na poziomie fizycznym, psychicznym i emocjonalnym takich jak:
Pogorszenie jakości snu: Stały lęk przed zasypianiem może prowadzić do trudności w zasypianiu oraz częstych wybudzeń w nocy, co może skutkować nieregularnymi i niewystarczającymi okresami snu.
Przewlekłe zmęczenie: Osoby cierpiące na somnifobię mogą doświadczać przewlekłego zmęczenia, które może wpływać na ich codzienne funkcjonowanie, koncentrację i produktywność.
Zaburzenia zdrowia psychicznego: Somnifobia może prowadzić do pogorszenia stanu zdrowia psychicznego, w tym do zwiększenia poziomu stresu, lęku i depresji.
Zaburzenia funkcjonowania codziennego: Trudności ze snem mogą wpływać na codzienne funkcjonowanie, prowadząc do zmniejszenia wydajności w pracy lub szkole oraz ograniczenia udziału w aktywnościach społecznych i rekreacyjnych.
Zdrowie fizyczne: Przewlekły brak snu związany z somnifobią może prowadzić do zwiększonego ryzyka wystąpienia problemów zdrowotnych, takich jak choroby serca, otyłość, cukrzyca czy problemy z układem odpornościowym.
Pogorszenie jakości życia: Biorąc pod uwagę rozstrzał konsekwencji płynących z tego stanu, somnifobia może znacząco wpływać na jakość życia, prowadząc do uczucia osłabienia, irytacji, frustracji i izolacji społecznej.
Eksperci nie wiedzą dokładnie, ile osób w skali globalnej doświadcza somnifobii. Badania pokazują jednak, że ponad 40 milionów dorosłych w samych tylko Stanach Zjednoczonych cierpi na przewlekłe zaburzenia snu. Ponadto ponad 12% dorosłych w USA doświadcza specyficznych fobii, które dotykają dwa razy częściej kobiet niż mężczyzn. Symptomy pomagające zdiagnozować somnifobię to m.in.:
– próby unikania snu jak najdłużej,
– ciągłe myślenie o śnie,
– trudności w skupieniu się na czymkolwiek z powodu obaw o sen,
– zmiany nastroju,
– doświadczanie fizycznych objawów paniki, takich jak pocenie się, trudności w oddychaniu, szybkie bicie serca i nudności na myśl o śnie lub w godzinach późno popołudniowych i wieczornych.
Do potencjalnych czynników wpływających na rozwinięcie się somnifobii lekarze wymieniają:
Paraliż senny: To zaburzenie snu występuje, gdy budzisz się ze snu REM z paraliżem mięśni, co powoduje trudność w poruszaniu się. Możesz też doświadczyć halucynacji przypominających koszmary, co może sprawić, że paraliż senny staje się jeszcze bardziej przerażający, szczególnie jeśli masz jego nawracające epizody.
Nawracające koszmary: Częste, wyraziste koszmary, mogą wywoływać stres zarówno przed tym, że zamienią się one w rzeczywistość w ciągu dnia, jeśli będziesz uczestniczyć w sytuacjach przypominających te ze snów i/lub mogą powodować napady lękowe wtedy, kiedy będzie zbliżała się pora pójścia do łóżka.
Trauma z przeszłości: Traumatyczne, nieprzepracowane wydarzenia z przeszłości mogą odbijać się czkawką w momencie, kiedy nie masz wokół siebie rozpraszaczy – godziny nocne, kiedy wyciszamy się, mamy mniejszy kontakt z ludźmi i nie przytłacza nas zajętość, są idealnym polem do pojawiania się tego echa z przeszłości.
Somnifobia- jak oswajać sen?
Do leczenia somnifobii nie wystarczy stworzenie sobie przyjemnej atmosfery w sypialni, chociaż zadbanie o to, aby miejsce, w którym śpimy, miało relaksacyjny charakter z pewnością nie zaszkodzi. Należy jednak pamietać, że leczenie tego zaburzenia może wymagać specjalistycznej interwencji, takiej jak:
Terapia poznawczo-behawioralna (CBT): Jest to rodzaj terapii, który pomaga pacjentom zidentyfikować i zmienić negatywne myśli i zachowania związane ze snem oraz lękiem przed snem. Może obejmować techniki relaksacyjne oraz kognitywne przetwarzanie informacji.
Terapia farmakologiczna: W niektórych przypadkach lekarze mogą zalecić krótkoterminowe stosowanie leków przeciwlękowych lub leków nasennych, aby pomóc pacjentowi w przezwyciężeniu lęku i poprawie jakości snu. Przypominamy, że stosowanie jakichkolwiek środków farmakologicznych na sen zawsze powinno być konsultowane z lekarzem i prowadzone pod jego nadzorem.
Terapia ekspozycyjna: Polega na stopniowym wystawianiu pacjenta na sytuacje związane ze snem, które wywołują lęk, ale w bezpieczny i kontrolowany sposób. Celem jest stopniowe oswojenie się z tymi sytuacjami i zmniejszenie reakcji lękowej.
Doraźne wsparcie: Interwencja grupy wsparcia może być bardzo pomocna dla osób cierpiących na somnifobię, ponieważ umożliwia im dzielenie się swoimi obawami i doświadczeniami oraz zdobywanie wsparcia od innych osób z podobnymi problemami.
Problemy z zasypianiem mogą pojawiać się również wtedy, kiedy snu nie tylko się nie boimy, ale też pragniemy go najbardziej na świecie. Jaki ma to związek z aktywnością mózgu? O szczegółach piszemy TU.
Monika Dąbrowska
Odkąd pamiętam moje życie było związane z pracą nad ciałem – najpierw pływałam, potem grałam w siatkówkę, równolegle zakochałam się w nartach, a wreszcie trafiłam na jogę i przy niej pozostanę już na zawsze. To był mój pierwszy przemyślany krok w holistycznej pracy nad sobą. Po nim nastąpiły kolejne, odżywianie, świadoma pielęgnacja, praca nad emocjami, własnymi barierami i wiele innych. Gdzieś pośrodku tej drogi zrodził się pomysł na portal Twig.pl, który ma być inspiracją dla innych (i dla mnie) do wprowadzania dobrych praktyk w codzienności. Rozpoczynając ten projekt zostawiłam za sobą dotychczasowe życie zawodowe związane z marketingiem i reklamą i pracą w takich branżach jak moda i uroda. Na co dzień nie mogę żyć bez książki, filmu i teatru. Na mojej ścieżce edukacji pojawiła się nawet szkoła aktorska, pierwsza życiowa lekcja otwartości. Kolejne odebrałam podróżując. Coraz więcej miejsca w moim życiu zajmuje natura. Latem uciekam z Warszawy (w której mieszkam) nad Narew, gdzie trochę zdradzam jogę pływając na wakeboardzie albo po prostu gapiąc się w słońce.
