Chociaż cykl menstruacyjny jest naszym wewnętrznym kompasem i wyznacznikiem kobiecego zdrowia, badania pokazują, że blisko 69% kobiet nie śledzi go, a 67% nie wie, kiedy występuje u nich owulacja. Dzisiaj opowiemy Ci nieco o tym, dlaczego warto to zmienić, jak rozpoznać i śledzić owulację a także, dlaczego Twoje cykle mogą być bezowulacyjne.
Owulacja to etap cyklu miesiączkowego, w którym dochodzi do pęknięcia pęcherzyka Graffa, a następnie uwolnienia komórki jajowej. Następuje po fazie folikularnej i występuje około 14 dnia cyklu. Jest to jedynie średnia, dlatego nie traktuj tego, jako wyznacznika, a bardziej jako wskazówkę, która ułatwi Ci obserwację owulacji.
Dlaczego owulacja jest ważna?
Osobiście uważam, że największym błędem naszej edukacji jest fakt, że mówi się o owulacji i cyklu miesiączkowym głównie w kontekście ciąży i funkcji rozrodczych. Przez co czasami traktujemy go jak zbędny dodatek, zwłaszcza jeśli w danym momencie lub w ogóle nie planujemy potomstwa. Cykl menstruacyjny mówi nam naprawdę dużo o stanie naszego organizmu, a sama owulacja jest istotna w wielu aspektach. Jest naszym, kobiecym wyznacznikiem zdrowia. Po owulacji, kiedy pęcherzyk jajnikowy pęka, jego resztki przekształcane są w ciałko żółte, a ono wytwarza progesteron. Hormon ten zapewnia między innymi lepszą pracę tarczycy, ma wpływ na wygląd cery i włosów, a także łagodzi objawy PMS. Równoważy też poziom estrogenów, dzięki czemu miesiączki są mniej bolesne.
Czy wiesz jak rozpoznać swoją owulację?
Na początek chcę, żebyś wiedziała, że nawet regularne miesiączki nie oznaczają jeszcze, że masz owulację! Regularne krwawienie nie jest gwarancją regularnego uwalniania komórki jajowej. Książkowo, moment owulacji przypada między 13, a 16 dniem cyklu. Jednak każda z nas jest inna, nasze organizmy mają własny rytm i nie zawsze owulacja musi wypadać w tych właśnie dniach. Zatem skąd masz wiedzieć, kiedy dochodzi do uwolnienia komórki jajowej? Pomogą Ci poniższe wskaźniki:
Temperatura ciała W trakcie cyklu temperatura powinna wzrosnąć właśnie po owulacji i utrzymywać się na wyższym poziomie aż do kolejnej miesiączki. Ten wzrost nie musi być duży i nie jest istotne czy wynosi 0,4 czy 0,5 stopnia, ważne czy temperatura w ogóle wzrośnie i czy ten stan się utrzyma. Jeśli w trakcie cyklu nie obserwujesz zmian w temperaturze ciała, może to oznaczać, że owulacja nie wystąpiła. Istotne jednak jest, aby temperaturę mierzyć umiejętnie i w dłuższym okresie. Warto wprowadzić sobie nawyk korzystania z termometru każdego dnia rano, tuż po przebudzeniu.
Odczucie delikatnego kłucia w jajnikach Kolejnym elementem, który może pomóc Ci rozpoznać owulację, jest kłucie w jednym lub obu jajnikach. Warto wiedzieć, że sama owulacja nie powinna być bolesna. Jeśli pojawia się delikatny kłujący ból, jest to w porządku, jednak gdy ból jest nasilony, może to być niepokojący sygnał.
Długość cyklu To wskaźnik, który może wiele powiedzieć na temat występowania owulacji lub jej braku. Zazwyczaj, jeśli cykl jest krótszy niż 21 dni lub dłuższy niż 35 dni może nie dochodzić do uwolnienia komórki jajowej, czyli nie występuje owulacja. Podobnie może być w przypadku miesiączek dłuższych niż 7 dni.
Obserwacja śluzu Jeden z najlepszych sposobów na monitorowanie cyklu. Śluz owulacyjny jest bardzo charakterystyczny i łatwo go rozpoznać. Powinien przypominać białko jaja kurzego, czyli być przeźroczysty, ciągnący i śliski. Jeśli w trakcie Twoich cyklów nie pojawia się taki śluz, warto udać się do lekarza i poszukać przyczyny.
Wzrost libido Większa ochota na seks w trakcie owulacji jest czymś naturalnym. Następuje wzrost testosteronu i zwiększa się poziom libido.
Domowe testy owulacyjne Raz na jakiś czas, w ramach kontroli, możesz wykonać test owulacyjny. Reaguje on na podwyższony poziom hormonu luteinizującego, którego poziom wzrasta przed owulacją. Testy nie zawsze są wiarygodne, zwłaszcza w przypadku zaburzeń wydzielania tego hormonu.
Pamiętaj, że nie każdy cykl musi być owulacyjny. Kluczowa jest tu częstotliwość. Jeśli podejrzewasz, że Twoje cykle są bezowulacyjne, a sytuacja ta powtarza się często, to szukaj przyczyny takiego stanu rzeczy kontaktując się ze specjalistą.
Dlaczego nie mam owulacji?
Na nasz cykl miesiączkowy, w tym owulację wpływa wiele czynników. Jej brak może być związany ze stresem, podróżami, spadkiem masy ciała, chorobą czy przewlekłym zmęczeniem. Nie są to jednak jedyne powody, dla których Twoje cykle są bezowulacyjne.
Na brak owulacji może wpłynąć:
– PCOS (zespół policystycznych jajników),
– Choroby autoimmunologiczne tarczycy (np. niedoczynność tarczycy, hashimoto),
– Torbiele,
– Hiperprolaktyniemia,
– Zaburzenia przysadki.
Prawidłowy cykl menstruacyjny to cykl regularny, w trakcie którego występuje owulacja. Jest ona wyznacznikiem Twojego zdrowia. Zaburzenia cyklu powinny być dla Ciebie sygnałem ostrzegawczym, że w organizmie dzieje się coś złego. Jeśli podejrzewasz, że Twoje cykle są bezowulacyjne, skieruj się do lekarza i wykonaj niezbędne badania, aby ustalić przyczynę!
Zadbaj o swoją gospodarkę hormonalną już dziś! Hormonalne ABC poznasz TU.
Dominika Węgrzyn
Jestem dietetykiem, który interesuje się zdrowiem i dbaniem o swój dobrostan zarówno zawodowo jak i prywatnie. Wyznaje zasadę, że aby mieć siłę, energię na codzienne wyzwania trzeba podejść do swojego organizmu holistycznie. Interesuje się psychologią, tym jak nasz mózg wpływa na resztę ciała. Staram się łączyć te dwie dziedziny poprzez zgłębianie treści psychodietetycznych. Uwielbiam podróże, dzięki nim odkrywam nowe smaki, dowiaduję się nowych rzeczy o sobie. Uspokaja mnie gotowanie i jogowanie. Lubię rozwijać się poprzez czytanie książek, słuchanie podcastów czy oglądanie filmów. Kocham dowiadywać się nowych rzeczy, a odkąd mogę uczyć się dla siebie, sprawia mi to dużo więcej frajdy.
