Diagnostyka u lekarza TCM rozpoczyna się od rozmowy z pacjentem, podczas której mogą paść pytania o odżywianie, wypróżnianie, emocje, a nawet relacje z innymi. Medycyna chińska patrzy na organizm ludzki holistycznie, stawia na profilaktykę, aby jak najszybciej rozpoznać zaburzenia równowagi. Właśnie w tym celu warto znać czynniki chorobotwórcze, które wyróżnia Tradycyjna Medycyna Chińska!
Czym jest Tradycyjna Medycyna Chińska (TCM)?
To system medyczny liczący sobie ponad 3 tys. lat. Zrodził się na dalekim wschodzie, gdzie przez wieki obserwowano człowieka i jego połączenie ze światem. TCM dokładnie wyjaśnia zjawiska zarówno w nas samych, jak i w otaczającej nas naturze. Wierzy, że człowiek jest odbiciem wszechświata, niczym istnienie mikrokosmosu w makrokosmosie. Mocno podkreśla fakt tego, że nasze zdrowie zależy w dużej mierze od środowiska, w którym żyjemy (w skrócie: każdy z nas podlega prawom natury).
Medycyna chińska zawarta jest w kanonach, takich jak: holizm (podejście do pacjenta całościowo), energia życia (qi), yin i yang, teoria 5 przemian, meridianów, a także czynników patogennych zewnętrznych i wewnętrznych. Na podstawie tych parametrów (i wielu innych) rozpoznaje i usuwa się dolegliwości, ale przede wszystkim ich przyczyny (podejście bardzo odmienne od medycyny konwencjonalnej). Jeśli myślisz teraz, że to bujdy na resorach, to proszę bardzo – w 2020 r. Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) uznała Tradycyjną Medycynę Chińską za skuteczną metodę leczenia i zapobiegania chorobom, a więc za pełnoprawny system medyczny włączany do systemów opieki zdrowotnej na całym świecie.
Czynniki chorobotwórcze w TCM
Z punktu widzenia TCM zdrowie to nie tylko brak choroby (!). To przede wszystkim równowaga między Yin i Yang (względna harmonia w każdym aspekcie naszego życia), indywidualna zdolność adaptacji do wszelkiej zmiany wewnętrznej i zewnętrznej. Problem pojawia się w momencie, gdy homeostaza organizmu zostaje nienaturalnie naruszona – to właśnie wtedy stajemy się podatni na oddziaływanie czynników chorobotwórczych, a więc zaczynamy chorować. TCM dzieli je na egzogenne (zewnętrzne, pochodzące ze środowiska) i endogenne (wewnętrzne, pochodzące z organizmu). Przyjrzyjmy się im bliżej!
Czynniki chorobotwórcze zewnętrzne
Wśród nich znajdują się:
– Zimno – atakuje zwłaszcza wtedy, gdy jesteśmy przez dłuższy czas wystawieni na jego działanie, czyli np. przemarznięcie w okresie jesienno-zimowym. Objawy: niewielka gorączka, zaburzenia nerek.
PS W TYM artykule podpowiadamy, jak rozgrzewać się zgodnie z zasadami TCM!
– Gorąco/Ogień – dotyka nas także w momencie, gdy przez dłuższy czas jesteśmy wystawieni na jego działanie, np. w postaci wysokiej temperatury. Objawy: rozdrażnienie, zaparcia, szybkie tętno.
– Wiatr – czynnik Yang, który najczęściej dotyka górnych części ciała (głowa, kark). Tak, jak w naturze, tak i w organizmie ludzkim cechuje się gwałtownym przebiegiem (np. wskutek przewiania). Objawy: przeziębienie/grypa, wysoka gorączka, drgawki.
– Wilgoć – zaburza, spowalnia krążenie energii Qi i Płynów (w porównaniu do Zimna tutaj ból jest bardziej przewlekły). Związana jest m.in. z przebywaniem w wilgotnym środowisku, ale także z nagromadzeniem wewnętrznych płynów (np. wskutek niewłaściwej diety). Objawy: ociężałość, słabe trawienie, wypryski skórne.
– Suchość – najczęściej rozpatruje się ją z Gorącem. Objawy: sucha, popękana skóra, wysuszone śluzówki, suchy kaszel/stolce.
– Gorąco Późnego Lata – występuje tylko latem, dotyczy długotrwałego wystawienia organizmu na działanie wysokiej temperatury środowiska. Objawy: zmęczenie, niepokój, zaczerwieniona skóra.
Parametry te stają się czynnikami chorobotwórczymi w momencie, gdy zmieniają się zbyt gwałtownie, przyczyniając się przy tym do zaburzenia równowagi i energii w naszym ciele.
Czynniki chorobotwórcze wewnętrzne
Zalicza się do nich Siedem Emocji, takich jak:
– żal – związany jest z Płucami. Jego nadmierne odczuwanie prowadzi do Zastoju Qi i Krwi w całym organizmie.
– strach/lęk – emocje przypisane do Nerek. Ich silne przeżywanie może objawiać się np. nietrzymaniem moczu.
– gniew – związany jest z Wątrobą (nie bez powodu mówimy „żółć Cię zalewa”). Nadmiar tej emocji prowadzi do zaburzeń wątroby, ale także do zablokowania emocji.
– zamartwianie się – obsesyjne myślenie o rzeczach negatywnych osłabia Śledzionę.
– ekscytacja – emocja przypisana Sercu. Jej nadmiar objawia się dużym pobudzeniem, wybuchami śmiechu, mało racjonalnym zachowaniem.
– smutek – podobnie, jak żal – Płuca.
– przerażenie – podobnie, jak strach i lęk – Nerki.
Warto zaznaczyć, że nie ma czegoś takiego, jak dobre i złe emocje – każda z nich jest nam potrzebna. Problem pojawia się wtedy, gdy blokujemy lub nadmiernie przeżywamy uczucia (pojawia się dysharmonia emocjonalna, która oddziałuje na cały organizm).
Inne czynniki chorobotwórcze TCM
Medycyna chińska to niezwykle obszerny system leczenia, dlatego też niech nie zdziwi Cię, że oprócz czynników zewnętrznych i wewnętrznych, jest coś jeszcze. Wśród innych czynników chorobotwórczych wymienia się:
– sposób odżywiania,
– aktywność fizyczną,
– pracę,
– aktywność seksualną,
– pasożyty (!),
– urazy i przebyte choroby,
– relacje z innymi i nasze wewnętrzne potrzeby.
Chcesz poznać 4 powody, dla których warto udać się do lekarza TCM? Przeczytasz o tym TU.
Patrycja Zwolińska
Odkąd zaczęłam podążać drogą zdrowia i większej świadomości moje życie obróciło się do góry nogami. Pokochałam stać na głowie, kiedy wszystko jest na właściwym miejscu – włącznie ze mną. Codziennie uczę się sztuki wdzięczności i zachwytu nad naturą, która nie ma sobie równych. Jest dla mnie najlepszym lekarstwem. Kocham górskie wędrówki w nieznane, ale także wpatrywanie się w piękno kwitnących bzów, chodzenie boso po trawie. Kocham po prostu być ze światem, nie przeciw niemu. Na postrzeganie samej siebie i świata wpłynęły znacznie joga i medytacja, które nieustannie uczą mnie pokory i dystansu. Pasjonuje mnie Ajurweda i Medycyna Chińska, które patrzą na człowieka holistycznie. Odkąd zostałam wegetarianką moją nową pasją stało się roślinne gotowanie – uczę się leczyć pożywieniem. Lubię obserwować niebo i wpatrywać się w gwiazdy, które dzięki astrologii bardziej rozumiem. Wracając na ziemię – jestem studentką dziennikarstwa, która ulgę znajduje w pisaniu. Jestem także marzycielką i wolną duszą, która stale szuka swojej ziemskiej ścieżki.
