W dzisiejszym zabieganym świecie pełnym stresu i szybkiego tempa życia, które eksploatuje nas na poziomie ciała i ducha, dbanie o zdrowie nabiera szczególnego znaczenia. Jednakże, wiele osób nie zdaje sobie sprawy, że kluczem do dobrego samopoczucia i pełnej energii może być właściwe funkcjonowanie metabolizmu. Choroby metaboliczne mogą być jednym z głównych czynników ograniczających naszą witalność i dobrostan. Warto więc bliżej przyjrzeć się temu, czym dokładnie są.
Czym są choroby metaboliczne?
Żyjemy szybko, a żeby sprostać ilości wyzwań, z którymi musimy się mierzyć każdego dnia, często przestrzeń na zadbanie o siebie mamy tylko wtedy, jeśli na koniec dnia starczy nam czasu. Jednak zazwyczaj nie starczy, prawda? W konsekwencji dzień w dzień jemy za szybko, stresujemy się za dużo, śpimy za mało, a każde z tych zaniedbań może coraz bardziej oddalać nas od wewnętrznej, zdrowotnej równowagi. Konsekwencja? Choroby metaboliczne, czyli zbiór schorzeń, które charakteryzują się zaburzeniami w procesach metabolicznych organizmu. Choroby metaboliczne obejmują m.in.:
– cukrzycę typu 2,
– otyłość,
– zaburzenia lipidowe,
– nadciśnienie tętnicze,
– zespół metaboliczny.
Wspólną cechą tych schorzeń jest zaburzona gospodarka węglowodanowa, tłuszczowa czy hormonalna, co może prowadzić do poważnych powikłań zdrowotnych, takich jak choroby serca, udary czy problemy związane z funkcjonowaniem układu krążenia. Choroby metaboliczne rozwijają się w wyniku złożonego oddziaływania różnych czynników, w tym genetycznych, środowiskowych i stylu życia. Oto kilka głównych mechanizmów, które przyczyniają się do rozwoju chorób metabolicznych:
Genetyka: Istnieje silny związek między genetyką a podatnością na wiele chorób metabolicznych, takich jak cukrzyca typu 2, otyłość czy zaburzenia lipidowe. Dziedziczność może wpływać na funkcjonowanie różnych układów w organizmie, takich jak układ hormonalny czy przemiana materii.
Nadmiar kalorii i niewłaściwa dieta: Spożywanie nadmiaru kalorii, szczególnie w postaci wysoko przetworzonych produktów spożywczych bogatych w cukry i tłuszcze trans, może prowadzić do otyłości i zaburzeń metabolicznych. Dieta bogata w produkty niskiej jakości, ubogie w wartości odżywcze, może mieć bezpośredni wpływ na choroby metaboliczne.
Brak aktywności fizycznej: Siedzący tryb życia i brak regularnej aktywności fizycznej mogą prowadzić do obniżenia metabolizmu, oporności na insulinę i otyłości. Regularna aktywność fizyczna pomaga utrzymać zdrowy metabolizm, poprawiając przemianę materii i regulując poziom cukru we krwi.
Stres: Długotrwały stres może wpływać na gospodarkę hormonalną organizmu, co może prowadzić do wzrostu poziomu kortyzolu i insuliny. To z kolei droga do insulinooporności, otyłości i innych chorób metabolicznych.
Brak snu: Niewystarczająca ilość snu i zaburzenia snu mogą wywoływać choroby metaboliczne organizmu, prowadząc do wzrostu apetytu, obniżenia metabolizmu i zaburzeń gospodarki węglowodanowej.
Nadużywanie alkoholu i palenie papierosów: Spożywanie alkoholu w nadmiarze i palenie papierosów może negatywnie wpływać na metabolizm organizmu, prowadząc do rozwoju chorób metabolicznych, takich jak cukrzyca typu 2 czy zaburzenia lipidowe.
Choroby metaboliczne – jak się przed nimi ustrzec?
Dbanie o zdrowy metabolizm to klucz do osiągnięcia i utrzymania dobrego zdrowia i samopoczucia na długie lata. Drobne zmiany w codziennych nawykach mogą przynieść wielkie korzyści dla Twojego organizmu i jakości życia. Co możesz robić na co dzień, aby choroby metaboliczne nie znalazły się na liście Twoich problemów? Oto praktyczne wskazówki:
Zdrowa dieta: Koncentruj się na spożywaniu świeżych, nieprzetworzonych produktów, takich jak warzywa, owoce, pełnoziarniste produkty zbożowe, orzechy i nasiona. Ogranicz spożycie produktów wysoko przetworzonych, takich jak fast foody, słodzone napoje i przekąski.Stawiaj na regularne posiłki i unikaj objadania się pomiędzy nimi. Jeśli chcesz wiedzieć, jak zacząć jeść zdrowo bez restrykcji, koniecznie przeczytaj nasz artykuł. Znajdziesz go TU.
Regularna aktywność fizyczna: Znajdź formę aktywności fizycznej, która Ci odpowiada. Jogging, jazda na rowerze, pływanie, taniec, a może siłownia? Każda forma ruchu jest na wagę złota. Staraj się być aktywna/y codziennie przez co najmniej 30 minut, nawet jeśli będzie to tylko krótka przechadzka po najbliższej okolicy. O tym, jak włączyć aktywność fizyczną do codziennej rutyny piszemy TU.
Kontrola masy ciała: Monitoruj swoją masę ciała regularnie i staraj się utrzymać ją w zdrowym przedziale. Jeśli masz nadwagę, spróbuj schudnąć stopniowo poprzez zmiany w diecie i zwiększoną aktywność fizyczną.
Unikanie palenia papierosów i nadmiernego spożycia alkoholu: Wiemy, że teoretycznie wszystko jest dla ludzi, ale używki naprawdę mają destrukcyjny wpływ na zdrowie. Jeśli nie chcesz, aby dopadły Cię choroby metaboliczne, postaraj się rzucić lub ograniczyć palenie i nie odpływaj za bardzo w alkoholowe szaleństwa podczas kolacji z przyjaciółmi czy weekendowych imprez.
Regularne badania kontrolne i konsultacje lekarskie: Zaprzyjaźnij się z lekarzem rodzinnym i regularnie odwiedzaj go na badania kontrolne. Monitoruj swoje parametry zdrowotne, takie jak poziom cukru we krwi, cholesterolu i ciśnienie tętnicze. Listę badań profilaktycznych, które warto robić regularnie, zostawiamy dla Ciebie TU.
Zarządzanie stresem i zdrowy sen: Praktykuj techniki relaksacyjne, takie jak medytacja, joga, czy głębokie oddychanie, aby zmniejszyć poziom stresu. Staraj się zapewnić sobie regularny i wystarczający sen, unikając przegrzewania, konsumpcji kofeiny wieczorem i ekspozycji na niebieskie światło przed snem w godzinach wieczornych.
Jeśli masz problemy ze snem, zamiast sięgać po chemiczne tabletki postaw na naturalne napoje. Tonik, sok, a może kakao? Listę naszych ulubionych, wyjątkowo pysznych i skutecznych przepisów na zdrowy, głęboki sen znajdziesz TU.
Monika Dąbrowska
Odkąd pamiętam moje życie było związane z pracą nad ciałem – najpierw pływałam, potem grałam w siatkówkę, równolegle zakochałam się w nartach, a wreszcie trafiłam na jogę i przy niej pozostanę już na zawsze. To był mój pierwszy przemyślany krok w holistycznej pracy nad sobą. Po nim nastąpiły kolejne, odżywianie, świadoma pielęgnacja, praca nad emocjami, własnymi barierami i wiele innych. Gdzieś pośrodku tej drogi zrodził się pomysł na portal Twig.pl, który ma być inspiracją dla innych (i dla mnie) do wprowadzania dobrych praktyk w codzienności. Rozpoczynając ten projekt zostawiłam za sobą dotychczasowe życie zawodowe związane z marketingiem i reklamą i pracą w takich branżach jak moda i uroda. Na co dzień nie mogę żyć bez książki, filmu i teatru. Na mojej ścieżce edukacji pojawiła się nawet szkoła aktorska, pierwsza życiowa lekcja otwartości. Kolejne odebrałam podróżując. Coraz więcej miejsca w moim życiu zajmuje natura. Latem uciekam z Warszawy (w której mieszkam) nad Narew, gdzie trochę zdradzam jogę pływając na wakeboardzie albo po prostu gapiąc się w słońce.
